شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، اما مطلب مهمی که شاید جای سوال داشته باشد این است که این شرکت چگونه اداره می شود و سرمایه و سهاداران آن را چه کسانی تامین می کنند. در این رابطه گزارش هایی منتشر شده است که در آنها گفته شده مدیران ارشد ایرانی اسنپ سهامی دریافت نمیکنند و اصل سهام شرکت در اختیار خارجیهاست. این موضوع پیشترهم رسانهای شده بود که بیش از ۸۰ درصد سرمایهگذاری انجام شده و عمده سهام اسنپ در اختیار خارجیهاست.
دریافت ۲۰ میلیون یورو از “ام تی ان”
اما ژوبین علاقبند، مدیرعامل اسنپ درباره جزئیات مالکیت سهام اسنپ اخیرا گفته است که ایرانسل- بیشترین سهام-، امتیان و هایپراستار سهامداران اسنپ هستند. اروپاییها هم شاید ترکیبی از راکت اینترنت باشند. در همین رابطه یکی از محققان حوزه کارآفرینی و نوآوری در مقاله ای در وبسایت فناوری تک کرانچ می نویسد «گروه اینترنتی ایران» موفق به دریافت ۲۰ میلیون یورو برای اپلیکیشن سامانه همسفری «اسنپ» شد. این شرکت سرمایه گذاری یک شرکت خدمات تلفنی از آفریقای جنوبی به نام ام تی ان (MTN) است. شرکت «ام تی ان» یکی از سهامداران اصلی شرکت اینترنتی ایرانسل است. این شرکت، اپلیکیشن اسنپ را که نام پیشین آن «تاکسی یاب» بوده در سال ۲۰۱۴ راه اندازی کرد.
اما علاقبند در رابطه با سهامداری شرکت آلمانی راکت اینترنت درIIG (گروه اینترنت ایرانیان مالک اسنپ) در مصاحبه ای گفته بود که این شرکت سهامدار ما نیست اما برخی اشخاص حقیقی که ممکن است جزو سهامداران راکت باشند در IIG سهامدارند. این بدان معناست که سهامداران راکت اینترنت سهانمدار شده اند، یعنی سهامدارانش هستند و خود شرکت نیست. اما راکت اینترنت یکی از موفق ترین شرکت های حامی استارتاپ های اینترنتی در دنیا است. این کمپانی کارش را با ایجاد نسخه هایی از بزرگ ترین کمپانی های حوزه تکنولوژی و مبتکرانه ترین استارتاپ ها آغاز نمود و راه را برای ورود آنها به بازارهایی باز کرد که شاید نسخه های اصلی شان ابدا جایی در آنها نداشتند. برخی کارشناسان استارت آپ بر این باورند که این شرکت وارد عرصه سرمایه گذاری در خاورمیانه شده و در ایران نیز وب سایت های بامیلو- زمان فعالیت-، موزاندو، بدو فود و تاکسی یاب رو با همکاری شرکت ام تی ان آفریقای جنوبی راه انداخته است. این سایت ها تقلید و یا نمونه بومی وب سایت های زیر هستند که بازهم زیر مجموعه راکت تم می باشند: https://www.foodpanda.com ، http://www.easytaxi.com ، https://www.jumia.co.tz . و در کل ایده راکت تقلید از استارت آپ های بزرگ دنیا و ارائه نسخه بومی آن استارت آپ ها در کشورهای درحال توسعه است.
این در حالی است که علاقه بند در توتیتی به طور کلی موضوع سهامداری راکت اینترنت را در اسنپ رد کرده و نوشته است: نه… راکت اینترنت در ترکیب سهامداران نیست.
ایجاد انحصار در بازار کسب و کارهای اینترنتی با سهامداران خارجی
علیرضا آزاد، کارشناس استارت آپ
موضوع سهام شرکت های داخلی از آنجایی اهمیت پیدا می کند که می تواند در آینده بازار کسب و کارهای مرتبط انحصار ایجاد کند. امروز مشکل کسب و کارهای نوین و استارت آپ ها در کشور ما نبود و کمبود سرمایه گذار است که بسیاری از ایده ها را با ناکامی مواجه می سازد.
از این رو در شرایط امروز کشور مهم ترین دغدغه کسب و کارهای نوین جذب سرمایه گذار برای بقا و ادامه فعالیت است بنابراین هنگامی که سرمایه گذار و یا سهامدار خارجی با دست پر به کسب و کار خاصی ورود می کند می تواند زمینه فعالیت پر قدرت و بی رقیب را در حوزه فعالیتی آن کسب و کار فراهم کند. همین موضوع شاید موجب شده تا اسنپ بتواند در حوزه کسب و کارهای اینترنتی و جایجایی مسافر توسعه و رشد بی حد و حصری داشته باشد تا جاییکه به بخش های دیگر نیز ورود پیدا کند. انحصاری که در حال حاضر اسنپ در زمینه های فعالیتی مرتبط با خود ایجاد کرده است را می توان مرتبط با پشتوانه محکم و پر قدرت سهامداران خارجی آن دانست. شرایطی که برای دیگر کسب و کارهای آنلاین کشور تا به امروز فراهم نشده است.