شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، دولت ها در این کشورها از حمایت های غیرمستقیم که سنگ بنای استارت آپ ها را محکم می کند استفاده می کنند و این اکوسیستم در این کشورها در مسیری سالم به کار خود ادامه می دهد. در ایران این سیستم اما اجرایی نشده و به جای پرداختن به شاکله اصلی استارت آپ ها شکل دهی به آنها، حمایت های غیراصولی از آنها شده است. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در این باره می گوید: وزیر و مسئولان وزارت ارتباطات از دستاوردهای استارتاپها به منظور خودنمایی استفاده میکند و فضای کسب و کار را تبدیل به فضای رقابتی سیاسی کردهاند. معصومه آقاپور علیشاهی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با انتقاد از عملکرد منفی در ایجاد امنیت سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه مشاغل استارتاپی، گفت: متاسفانه مسئولان کشور استارتاپها را به نقابی برای چهره خود با هدف پنهان شدن پشت مشکلات و مسائل کشور تبدیل کردهاند و حتی این مشاغل نوپا را ابزاری برای نمایان کردن خودشان و خودنمایی در یک سری مسائل کردهاند. به گفته نماینده مردم شبستر در مجلس جوانان استارتاپی اکثرا در دنیای اینترنت چشم به جهان گشوده و به آنها نسل اینترنتی میگویند که این نسل میخواهند سریع به قله رسند اما پیچ و خمهای بروکراسی اداری و سیستم اداری داخل کشور پاسخگوی نیاز آنها نیست.
وی تاکید کرد: شعارها و وعده و وعیدهای مسئولان پاسخگوی نیازهای جوانان استارتاپی نیست که این مسئله افزایش تنشهای اجتماعی، زیر سوال بردن قوای سهگانه کشور و تمام شدن صبر این جوانان خواهد شد. آقاپور با بیان اینکه فعالان و کارآفرینان استارتاپی از عدم توانایی وزیر و مسئولان وزارتخانه ارتباطات در حل مشکلات گسترده استارتاپها و عملکرد مسئولان مربوطه در ایجاد امنیت سرمایهگذاری بخش خصوصی گلهمند هستند، ادامه داد: موج مهاجرتهای نخبگان استارتاپی شدت یافته و سرمایهگذاران داخلی این بخش نیز کمتر احساس امنیت میکنند و ترجیح میدهند در حوزههای دیگر سرمایهگذاری کنند یا سرمایهها از کشور خارج میشوند. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اعتقاد به اینکه مسئولان از دستاوردهای استارتاپها و سرمایهگذاران بخش خصوصی بهمنظور نمایش و خودنمایی استفاده میکند، تصریح کرد: این بخش از دولت فضای کسب و کار را تبدیل به فضای رقابتی سیاسی کردهاند اما در این میان متضرر اصلی بخش خصوصی استارتاپی است که علاقه و تمایلی برای فعالیت سیاسی ندارد و دغدغه توسعه اقتصادی دارند. این نماینده مجلس همچنین بیان کرد: صنعت کشور در حوزه مدیریت و تجهیزات هنوز سنتی اداره میشود اما استارتاپها از تکنولوژی روز استفاده میکنند لذا حلقه مفقودهای در رابطه با اتصال استارتاپها به صنعت کشور وجود دارد که باید یک آشتی میان آنها اتفاق افتاد.
به گفته وی راهحل آشتی صنعت و تکنولوژی استارتاپی در شرایط کنونی در دستان اتاقهای بازرگانی است، به بیان دیگر اتاقهای بازرگانی میتواند این آشتی را رقم زند. آقاپور توضیح داد: راهحل دیگر آن است که بخش صنعت درخواستهای خود را به صورت واقعی بیان کند و استارتاپها به دنبال حل مشکلات آنها باشند و پس از جلب اعتماد دو طرفه بهدنبال ایدههای جدید برای بخش صنعت باشد. وی با بیان اینکه تاکنون تعامل صنعت و استارتاپها در کشور اتفاق نیفتاده است چراکه استارتاپها سرمایه کافی ندارند و بخش صنعت به آنها اعتماد نمیکند، افزود: اکثر استارتاپها زیر ۳ سال ورشکسته میشوند و صنایع جدید و قدیمی عموما یا در تهدید به سر میبرند یا بحران. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد: دولت باید در مسیر حل مشکلات و مسائل استارتاپها قدم بردارد در غیر این صورت هزینههای صرف شده برای آنها بیش از این هدر خواهد رفت و اعتماد اجتماعی و بخش صنعت را جذب نخواهند کرد، این درحالی است که استارتاپ ها و صنایع گرفتار انواع مشکلات همچون سرمایه در گردش، پیگیری مطالبات، فروش و… هستند.
استارت آپ ها گرفتار در چنگ دولتی ها
شایان تیموری، کارشناس استارت آپ
تجربیاتی که کشورهای اروپایی موفق در حوزه اکوسیستم استارت آپی داشته اند نشان می دهد که دولت ها در این کشورها همواره به اصطلاح از دور نظاره گر عملکرد این اکوسیستم بوده اند. نظارت از راه دور به آن معنایی که همه ما می دانیم نیست و منظور دخالت غیرمستقیم برای حمایت از این کسب و کارها است. در دنیای امروز که دولتها می توانند نقش تعیین کننده ای در پیشبرد اقتصادشان داشته باشند باید در این مورد از دخالت مستقیم پرهیز کنند. در ایران اما امروز برعکس تمام دنیا با این پدیده نوظهور پرطرفدار برخورد شده است. مادامیکه سراغ داریم اختصاص تسهیلات و حمایت های مالی به این کسب و کارها بوده که دخالت مستقیم دولت نام دارد. امروز در ایران استارت آپ در چنگ دولتی ها گرفتار شده و حرف و عمل مسوولان با هم تناقض دارد.
دولت این اکوسیستم را در برخی موارد با وام های میلیاردی حمایت کرده که تا به امروزد دیگر حتی نامی از آنها برده نشده است. پروژه پیان رسان های داخلی پروژه ای بوده که میلیاردها تومان تسهیلات به آنها پرداخت شد اما نه تنها موفقیت چشمگیری به دست نیاورد بلکه تا به امروز کاربران آنها نیز رضایت کامل از ارایه خدمات آنها ندارند. گویی دولت تنها از اکوسیستم استارت آپی حمایت می کند تا سکوی پرتابی برای خود داشته باشد. چراکه دنیا، دنیای نوآوری است و خواه ناخواه باید قدم هایل در این حوزه برداشته شود. با وام و تسهیلات مالی و بسنده کردن به شعار و حرف نمی توان همگام با دنیا پیش رفت اما دولت تنها از همین ابزار تاکنون استفاده کرده است.
اگر موضوع حمایت دولتی واقعی است باید بروکراسی هایی را که از بدو تشکیل کسب و کار تا انتهای وجود دارد را از میان برداشت. صرف اختصاص مبالغ هنگفت نمی تواند حمایت نام بگیرد و موضوع بعد دیگری پیدا می کند. دولت می خواهد بگوید ما در کنار استارت آپ ها و کسب و کارهای نوین هستیم اما با کارکرد اشتباه نمی توان به نتیجه رسید. پول و مسائل مالی نه تنها جنبه دیگری به مسئله می دهد و معنای شوی تبلیغاتی به خود می گیرد چراکه دولت برای حمایت واقعی می تواند موانع تشکیل استارت آپ ها را برطرف کند و از تعدد مجوزها برای راه اندازی کسب و کارهای نوین بکاهد.