کسب و کار نیوز – حداقل ۳۰ درصد محصولات کشاورزی کشور تبدیل به ضایعات میشود و ضررهای زیادی را به کشاورزان و در نهایت بر پیکره اقتصادی کشور وارد میسازد. همچنین صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی یکی از بهترین راهکارهای اشتغالزایی در مناطق روستایی است که بسیار ارزان قیمت است و نقش اساسی در اشتغالزایی دارد. سخن از اشتغالزایی و کارآفرینی که به میان میآید، نه تنها بیشتر مردم بلکه بخش عمدهای از مدیران تصور میکنند، این امر از رهگذر تأسیس صنایع سنگین نظیر پتروشیمی، فولاد، مواد معدنی و… توسط دولت محقق میشود.
این باور اما کاملاً مردود است. شعار سال: تجربه اقتصادی کشورهای گوناگون جهان ازجمله چین، برزیل، ترکیه، کرهجنوبی، هند، ژاپن و… ثابت کرده که بنگاههای خرد و زودبازده بهترین گزینه برای ایجاد اشتغال وسیع و پایدار است. در این میان صنایع تبدیلی که از تکنولوژی بسیار ساده و معمولی بهره میبرند و بسیار هم ارزان قیمت هستند، نقشی اساسی در اشتغالزایی دارند.
بهرهگیری از صنایع تبدیلی موجب میشود تا برای محصولات کشاورزی ارزشافزوده ایجاد و امکان فروش این محصولات در فصول گوناگون فراهم شود. صنایع تبدیلی بهصورت شگفتانگیزی به اشتغالزایی کمک میکنند. اسماعیل اطمینان، کارآفرین فعال، درباره استفاده از توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی به تسنیم گفت: توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی یکی از بهترین راهکارهای اشتغالزایی در مناطق روستایی است که جلوگیری از مهاجرت بیرویه از روستا به شهر، کاهش ضایعات محصولات کشاورزی، افزایش ارزشافزوده محصولات و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی را بههمراه دارد.
صنایع تبدیلی از قابلیت ایفای نقش تعیینکننده در تنظیم بازار محصولات کشاورزی نیز برخوردار است. بیشتر کشاورزان از عرضه همزمان محصولاتشان در بازار و کاهش شدید قیمت متضرر میشوند و این درحالی است که با استفاده از صنایع تبدیلی میتوان محصولات کشاورزی را در خارج از فصل به بازار عرضه کرد. وی ادامه داد: هماکنون ضایعات بخش کشاورزی ایران حدود ۳۰ درصد است که ارزش این حجم از ضایعات بین شش تا هشت میلیارد دلار برآورد میشود، این درحالی است که با فرآوری این میزان ضایعات، میتوان سالانه حدود ۱۵ میلیون نفر را تغذیه کرد.
ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی مؤثرترین راهکار برای کاهش حجم ضایعات کشاورزی بهشمار میرود. اطمینان یکی از برگزیدههای همایش ملی طلایهداران اقتصاد مقاومتی است و با خلاقیت و ابتکار در تولید انواع میوه خشک یا اصطلاحاً چیپس میوه موفقیتهای زیادی کسب کرده و توانسته برای محصول درجه یک خود مشتریهای برون مرزی پیدا کند. وی درباره علت ورودش به عرصه صنایع تبدیل و خشک کردن انواع میوهجات میگوید: سالهای ابتدایی انقلاب بیشتر وقت من به حضور در کمیتههای انقلاب سپری شد تا اینکه با تحقق مأموریت کمیتهها و برقراری امنیت در کشور دوباره به زمین کشاورزی برگشتم. در کنار کار کشاورزی کار تولید ظروف یکبار مصرف را هم با تأسیس یک گارگاه پیگیری میکردم و بهعنوان کارآفرین برتر مورد تقدیر قرار گرفتم. مسالهای که همیشه بنده را بهعنوان یک کشاورز علاقهمند به کار زراعت آزار میداد، پرپر شدن بخش قابلملاحظهای از محصولات کشاورزی جلوی چشمانم بود. هر سال حداقل ۳۰ درصد محصولاتم بهدلیل نبود مشتری، فقدان سردخانه و… فاسد میشد و از بین میرفت.
وی گفت: با مطالعاتی که انجام دادم، عرصه صنایع تبدیلی کشاورزی را شناسایی کردم. متوجه شدم در صورت استفاده از صنایع تبدیلی میتوان امکان عرضه خارج از فصل انواع میوهجات را در بازار فراهم کرد، ماندگاری آنها را از یکهفته تا یکسال افزایش داد و مهمتر از همه اینکه ارزش اقتصادی آن را چند برابر کرد. بالاخره با کمک بسیج سازندگی یا علی(ع) گفتیم و کار را شروع کردیم.
اختراع دستگاههای جدید و آنزیمبری با بخار اطمینان در کارگاه تولید میوه خشک خود برای ۱۲ نفر اشتغالزایی کردهاست که همه آنها جوانان تحصیلکرده در رشتههای شیمی، صنایع غذایی، کشاورزی و… هستند. وی گفت: تولید محصول ارگانیک و عاری از مواد شیمیایی برگ برنده کارگاه ماست. همه میوهها قبل از ورود به چرخه تولید توسط مهندس کنترل کیفیت بررسی میشوند و در صورتیکه مشخص شود در تولید میوهها از سموم آفتکش استفاده شده، بلافاصله برگشت میخورد. در تولید میوه خشک بیشتر کارگاهها از سموم شیمیایی در مرحله شستوشو استفاده میکنند؛ اما توانستیم یک راهحل ابتکاری بهعنوان جایگزین شویندهای شیمیایی پیدا کنیم. شستوشوی میوهها و عملیات آنزیمبری در کارگاه ما با استفاده از بخار آب انجام میشود و برای این کار خودمان دستگاهی بینظیر اختراع کردهایم.
این فعال اقتصاد مقاومتی درباره دستگاههای صنایع تبدیلی مورد استفادهاش اظهار میکند: دستگاه آنزیمبر و پوستکن اختراع خودمان است. دستگاه پوستکنی که اختراع کردیم در جهان لنگه ندارد. این دستگاه در هر ساعت ۱۰۰ کیلوگرم سیب را پوست میکند، برش میدهد، حلقه حلقه میکند و تفالهاش را میگیرد. وجود کمپرسور بهدلیل نشست هوا، آب و روغن عامل ایجاد آلودگی در محصول نهایی است. توانستیم با جایگزین کردن پنوماتیک، کمپرسورها را حذف کنیم تا محصولی کاملاً ارگانیک تولید کنیم. قیمت دستگاه آنزیمبر در داخل کشور ۱۴ میلیون تومان و در ترکیه ۱۳۰ میلیون تومان بود؛ اما آنقدر قطعه خراب کردیم تا فقط با ۱۳ میلیون تومان این دستگاه را در کارگاه ساختیم.
بمب ارزشافزوده برگزیده همایش ملی طلایهداران اقتصاد مقاومتی درباره محصولات تولیدیاش میگوید: سیب، گلابی، آلو، کیوی، آلبالو، قیسی، انبه، نارگیل، نارنگی و پرتقال میوههایی هستند که از آنها چیپس میوه تولید میکنیم. آلوی خاکی یکی از میوههایی است که دربازار مشتری بسیار کمی دارد، اما وقتی ما آن را به میوه خشک تبدیل کردیم، پرتقاضاترین محصول کارگاه و پادشاهِ میوههای خشکمان شد. میوه زعفرانی، شکلاتی، کنجدی و گردویی ازجمله محصولات ابتکاری ماست. صنایع تبدیلی حقیقتاً بمب ارزشافزوده است؛ مثلاً فرض کنید قیمت هر کیلوگرم سیب ۱۰ هزار تومان باشد. از هر۱۰ کیلوگرم سیب یککیلوگرم چیپس سیب بهدست میآید، قیمت این یک کیلوگرم میوه خشک در بازار بین ۴۰ تا ۶۰ هزار تومان است. اطمینان توانسته مشتریهایی در ترکیه و روسیه برای کارگاهش دست و پا کند؛ مشتریهایی که بسیار پر و پا قرص هستند و سفارشهای زیادی به او دادهاند.
او در اینباره میگوید: ترکیه در تولید میوه خشک کشور صاحب سبکی است. وقتی محصولات را برای معرفی به آنجا فرستادیم، چندی بعد دعوتنامه معاون وزیر بازرگانی ترکیه به دستمان رسید. به ترکیه سفر کردیم و متوجه شدیم از محصولات بسیار خوششان آمده است. در آنجا اصرار داشتند که من کارگاه خود را به ترکیه منتقل کنم و در آنجا مشغول به کار شوم و انواع مشوقها را هم ارائه کردند. صادرات به ترکیه و روسیه وی میافزاید: میدانستم وظیفه ملی من ایجاد شغل در داخل خاک کشورم است و نباید کارگاه را از ایران خارج کنم، پس سعی کردم به زبان اقتصاد آنها را متقاعد کنم که بهجای فکر کردن به تغییر مکان کارگاه من از ایران به ترکیه، به خرید محصول صادراتی ایران فکر کنند. به آنها گفتم شما از طعم محصولات من خوشتان آمده، اما باید بدانید این میوهها با این طعم متفاوت و دلپذیر فقط در ایران تولید میشود و در هیچ جای دیگر جهان از جمله ترکیه یافت نمیشود. اگر بخواهیم این میوهها را از ایران به ترکیه بیاوریم هزینه زیادی دارد و قیمت تمام شده بسیار افزایش مییابد. پس اجازه دهید من در ایران به کارم ادامه دهم و محصولاتم را به ترکیه صادر کنم که مورد موافقتشان قرار گرفت و در مرحله نخست سفارش ماهانه پنج تن میوه خشک را دادند. محصولات را برای روسیه هم ارسال کردیم و در مسکو مشتری خوبی پیدا کردیم که ماهانه ۱۰ تن میوه خشک سفارش داد. البته برای پاسخگویی همزمان به نیاز داخل و نیز سفارشهای صادراتی نیازمند گسترش کارگاه، افزایش تعداد دستگاههای صنایع تبدیلی و در نتیجه تسهیلات بانکی هستیم.
این فعال اقتصاد مقاومتی میگوید: گاهی اختصاص یک وام با مبلغ پایین اما بهموقع و سریع از اختصاص یک وام میلیاردی با تأخیر و پیخ و خم اداری بسیار مؤثرتر و حیاتیتر است. بسیج سازندگی در اوج نیازمندی کارگاه بهصورت فوری ۳۰ میلیون تومان به من تسهیلات داد و همه چیز را احیاء کرد. بچههای بسیج برای کسب انواع مجوزها مرا یاری کردند و مسیر بوروکراسی طولانی ادارات را کوتاه کردند. علاوهبر آن بسیج سازندگی خود با مدارس استان وارد مذاکره میشد و من را به آنها معرفی میکرد و در نتیجه بازار بسیار خوبی در داخل برای من فراهم کرد. نتیجه محبت آنها شکلگیری یک کارگاه موفق در منطقه محروم سلماس است که قدرت صادرات به کشورهای توسعهیافته را دارد.