تلاطم بورس با سهامداران هیجان زده

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز، با اندک نگاهی به روند کاهشی قیمت‌ها در بازار چنین به نظر می‌رسد که ورود سرمایه‌های سرگردان به بورس ناشی از ناامیدی صاحبان سرمایه از بازارهای موازی و امید آنها به بازار سرمایه است.

ورود سهام‌داران بی اطلاع و ناآگاه به بازار سرمایه که البته طی هفته‌های گذشته نیز شاهد آن بوده‌ایم، همواره کام فعالان بازار و سهام داران بورس را از افت و خیزهای هیجانی تلخ کرده است. اکثر کارشناسان بورسی معتقدند رشد بورس اکثر مواقع هیجانی و تحت تاثیر تصمیمات سهام‌داران بی‌تجربه است. یعنی در بلندمدت نمی‌شود روی بازار برای رونق و رشدهای متوالی حساب باز کرد. در حالی که مدیران بازار سرمایه با تغییراتی قادر به مدیریت بازار و استفاده بهینه از فرصت ورود سرمایه‌ها به بازار خواهند بود. برای مثال به گفته کارشناسان از آنجایی که بیش از ۹۰ درصد از افرادی که به طور مستقیم در بورس سهام خریده‌اند، حتی موضوع فعالیت شرکتی که متقاضی سهام آن بوده‌اند را نمی‌دانند. یعنی  نمی‌دانند که این شرکت‌ها چه کالایی تولید یا چه خدماتی عرضه می‌کند و از ساختار مالی این شرکت‌ها و سودآوری و زیان ده بودن آن آگاهی ندارند. در این حالت می‌توان با اقداماتی از سوی مدیریت بازار بر تاثیر منفی ورود این افراد به بازار و هیجانات جلوگیری کرد. از جمله این اقدامات تغییر در قوانین مالیاتی در رابطه با بورس است. مثلا معافیت مالیاتی شرکت‌هایی که درصد سهام شناور آزاد آن ها از عددی مشخص بیشتر است، افزایش پیدا کند. دیگر آنکه سازمان امور مالیاتی با مشوق‌هایی مردم را به خرید سهم‌های شفاف تشویق کند. برای مثال سازمان بورس محدودیت نوسان قیمت را برای شرکت‌هایی که ساختار مالی مناسب داشته و شفاف عمل می‌کنند، ۵ درصد در نظر بگیرد. اما همین بازه برای شرکت‌های فرابورسی ۱۰ درصد و بدون محدودیت باشد.

با این حال کارشناسان بورسی تقویت واسطه‌ها و کارگزاری‌ها که عامل مهم ورود مردم به بازار سرمایه هستند را لازمه رشد پایدار بورس می‌دانند.

 بر اساس گزارش‌های موجود، شاخص کل بازده نقدی و قیمتی بورس اوراق بهادار تهران با روند کاهشی روبرو شد و ۲۰۶۴ واحد پایین رفت. به این ترتیب این شاخص در تراز ۳۰۲ هزار و ۳۹۵ واحدی فرود آمد.

این در حالی است که روز گذشته شاخص کل بورس با رشد بیش از ۴۵۰۰ واحد توانسته بود برای اولین بار کانال ۳۰۰ هزار واحدی را بشکند و رکوردی تاریخی به ثبت برساند.

اما افزایش تقاضا در برخی از نمادهای کوچک سبب شد که شاخص کل هم وزن امروز نیز روند افزایشی را طی کند و با ۵۱ واحد رشد روبرو شود. به این ترتیب این شاخص در تراز ۸۵ هزار و ۲۵۸ واحدی ایستاد.

گروه مپنا به تنهایی ۳۵۹ واحد تاثیر کاهشی روی شاخص‌های بازار داشت و پس از آن صنایع پتروشیمی خلیج فارس، معدنی و صنعتی گل گهر و معدنی و صنعتی چادر ملو بیشترین تاثیر کاهشی روی شاخص‌های بازار داشتند.

در عین حال ایران خودرو، بانک پارسیان و بانک صادرات ایران به ترتیب ۱۱۶، ۹۲ و ۷۶ واحد تاثیر افزایشی روی شاخص‌ها داشتند.

مجید محمد علیزاده آرانی، کارشناس بازار سرمایه

شرط رشد پایدار در بورس

شاخص بورس طی روزهای گذشته افزایش مثبتی را تجربه کرده است که البته تحت تاثیر استقبال سرمایه‌های خرد از بازار سرمایه و گرایش به این سو است. خیلی از سرمایه‌گذاران خرد که اطلاعی دقیق از بازار سهام نداشتند، وارد بازار شده و در رشد شاخص تاثیر گذاشتند. در صورتی که این سهامداران بعد از ورود نیز همچنان ناآگاه باشند، در بلند مدت روی شاخص بورس اثر منفی می‌گذارد. یکی از اقداماتی که مسئولان و مدیران بازار سرمایه برای بهره‌گیری از ورود سرمایه‌های خرد به بازار سرمایه می‌توانند، انجام دهند، نظارت دقیق بر شرکت‌های بورسی و افزایش آگاهی و اطلاعات این افراد است. گزارش‌های شرکت‌های بورس باید به روز شده و به هنگام در اختیار ناظران قرار بگیرد. این نظارت‌ها تا حدودی مانع از سودجویی رانت‌خواران می‌شود. برخی از شبکه های مجاری هستند که بعضا سهم ها را متورم می‌کنند اما مقام ناظر نظارت ندارد. افزایش نظارت بر کار این شرکت‌ها، بخشی از مشکلات را حل خواهد کرد.  معمولا سفته‌بازان به سمت شرکت‌های کوچک می‌روند. آنها ریسک خرید سهام از شرکت‌‌های بزرگ و آنهایی که سرمایه و تعداد بالایی سهام دارند،  را نمی‌پذیرند، از اینرو حمایت از شرکت‌های بزرگ و امتیازدهی به آنها فرصتی برای رشد پایدار بورس است.