ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، بر این اساس صادرکنندگان می گویند از حدود ۱۰۰ اظهارنامه و کوتاژ صادراتی آنها شاید ۳ تا ۵مورد ثبت شده و صادرکننده می تواند آن را به منظور واگذاری به واردکنندگان تایید نماید و این در شرایطی است که حتی صادرکنندگان در پرتال های شخصی خود در سامانه جامع تجارت نیز، امکان تایید ثبت سفارش های پذیرفته شده از سوی بانکها را هم ندارند.
همچنین صادرکنندگان گلایه دارند که مسئولان شرایط دشوار آنها برای بازگرداندن ارز را به کشور در نظر نمیگیرند. در حالی که فعالان بخش خصوصی اعتقاد دارند مذاکره بخش خصوصی با دولت و توافق آنها به بازگشت ارزهای صادراتی به سامانه نیما کمک خواهد کرد.
از سویی دیگر علیرغم اینکه این سامانه جهت پوشش تقاضای ارزی تولیدکنندگان راهاندازی شده، اما اکثر آنها قادر به دریافت ارز مورد نیاز خود در زمان مورد نظر نیستند. بر همین اساس روند خرید و فروش ارز در سامانه نیما هم مورد انتقاد فعالان اقتصادی است و هم اینکه از دید آنها از شفافیت لازم برخوردار نیست. این در حالیست که بانک مرکزی نیز اعلام کرده، برنامهای برای حذف سامانه نیما حتی پس از راهاندازی بازار متشکل ارزی ندارد. به همین دلیل این سوال مهم پیش میآید که برای حل مشکلات سامانه نیما چه کاری باید انجام داد؟
بر اساس جدیدترین آمار اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، از ابتدای سال ۱۳۹۸ تا ۲۰ مرداد، شش میلیارد و ۶۸۰ میلیون یورو وارد سامانه نیما شده است.
همچنین اتاق بازرگانی آمار عملکرد یک ماهه اخیر را نیز منتشر کرده که بر این اساس، در یک ماه منتهی به ۲۰ مرداد ماه سال ۱۳۹۸، ارز صادراتی وارد شده به نیما یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون یورو بوده است که در قیاس با ماه قبل از آن، کاهش ۲۴۰ میلیون یورویی را نشان میدهد.
از سوی دیگر، در یک ماه گذشته حدود «۹۷۰ میلیون یورو» ارز در سامانه نیما برای واردات خریداری شده که این عدد نیز در قیاس با ماه قبل از آن، کاهش حدود ۳۰۰ میلیون یورویی را نشان میدهد.
مجیدرضا حریری، فعال اقتصادی
ناهماهنگی عرضه و تقاضا در سامانه نیما
به دلیل بخشنامههایی که بانک مرکزی در مدت اخیر داشته امکان واردات در مقابل صادرات فراهم شده است و ظاهر امر نشان میدهد روند بازگشت ارزهای صادراتی به سامانه نیما بهتر از سابق شده است. اما در خصوص ناهماهنگی عرضه و تقاضا در سامانه نیما باید به این مسئله مهم توجه داشت که به دلیل تحریم و مشکلات حاصل از نقل و انتقالات پولی بخشی از این مشکلات در حوزه تجارت اجتناب ناپذیر است. از سویی صادرکنندگان طبق قوانین میتوانند بخشی از صادرات خود را نه صرفا در سامانه نیما بلکه برای واردات کالا صرف کنند، ازاینرو نمیتوان توقع داشت که روند بازگشت ارزهای صادراتی به سامانه نیما در آن حدی باشد که پاسخگوی تقاضای موجود برای ارز شود.
حمید حسینی، دبیر کل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق
کاهش صادرات
علت کاهش میزان ارزهای صادراتی به سامانه نیما به کاهش صادرات و بخشنامههای جدید بانک مرکزی بر میگردد. طبق این بخشنامهها شرکتهای صادراتی مجازند که تا ۵۰ درصد ارز خود را صرف واردات کالا کنند. قطعا با این بخشنامه حجم ارزی که باید به سامانه نیما برگردد، کاهش پیدا میکند. از آن طرف کشورهای مقصد صادرات کالای ایرانی تا ۲۰ درصد پول این کالا را به صورت اسکناس تحویل میدهند. مخصوصا کشورهای همسایه که درمجموعه مایلند اسکناس تحویل بدهند. به همین دلیل میزان ورود ارز صادراتی به نیما کاهش پیدا کرده است. البته باید تاکید کرد که در مجموع صادرات کاهش پیدا نکرده است. آمارها با تاخیر منتشر می شود و آمارهای ماهانه مختصر و خلاصه است. کاهش صادرات در مواردی مثل عراق به دلیل تحریمها و کاهش قمیت ارز باست. برای مثال سال گذشته صادرات با دلار ۱۴ هزار تومانی بود حالا با دلار ۱۰ هزار تومانی، قطعا این مسئله روی صادرات اثر میگذارد. برخی از صادرکنندگان نیز تا اخرین زمان سعی دارند بازگشت ارز به نیما را به تاخیر بیندازند. آنها منتظر آئین نامه ها، بخشنامه ها و قوانین جدید هستند.