به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایسنا، مادرتخصصی بازرگانی دولتی ایران، یزدان سیف با انتشار لیست کشتیها و محمولات تأمینِ ارز شده به همراه زمان ورود این کالاها به بنادر ایران در سال ۱۳۹۷، درباره رفع تعهد ارزی کالاهای اساسی اظهار کرد: در سال ۱۳۹۷، ۵۰۰ میلیون و ۹۸۲ هزار و ۵۰۲ یورو بهمنظور واردات کالاهای اساسی برای شرکت بازرگانی دولتی ایران تعهد ارزی ایجاد شده که معادل صد درصد ارز مذکور، کالا به کشور وارد و تخلیه و بخش عمدهای از آن ترخیص شده است. همچنین بیش از ۲۷۵ میلیون یورو ارز نیز رسما رفع تعهد شده است.
وی اضافه کرد: ورود کالا و رفع تعهد ارزی دو مقوله کاملا متفاوت است و برخی اظهارات درباره مکاتبات انجام شده چنین القا میکند که در قبال ارز تخصیص داده شده، کالایی به کشور وارد نشده است که این مسئله درست نیست. در کنار آن مبلغ ۲۲۵ میلیون یورو مانده و تسویه نشده ارز دریافت شده، ناشی از مغایرتها و موضوعات اداری است که با توجه به درگیر بودن چهار سامانه ثبتارش، خرید ارز، سمتاک و سامانه جامع گمرکی در فرآیند واردات، بروز کوچکترین مغایرت اسنادی یا اشتباه در بارگذاری اطلاعات پروندهها، منجر به عدم تسویه کامل تعهدات ارزی مربوطه میشود و آنچه از تعهدات این شرکت باقیمانده نیز از همین جنس است. جدول پیوست تاریخ ورود کشتیها به بنادر مورد نظر و تاریخ تخلیه آنها این موضوع را کاملاً شفاف میکند.
سیف درباره دلیل ایجاد این مغایرتها با اشاره به پرداختهای تهاتری یا پرداختهایی که از مسیرهای غیر مرسوم ( تعریف شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران) ارز را به کشور بازگردانده، اظهار کرد: از آنجایی که بین زمان ایجاد تعهد تا زمان پرداخت و تسویه کامل اسناد حمل و صدور کد رهگیری، فاصله زمانی قابل توجهی وجود دارد، از این رو تسویه تعهدات زمانبر و پیچیده میشود و همین امر بخشی از این مغایرت را پدید آورده است.
مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران با اشاره به اینکه قراردادها با فروشندگان عمدتاً با ارزهای پایه منعقد میشود ولی پرداختها ( بسته به نوع ارز در دسترس بانک مرکزی) به ارزهایی چون لیر، روپیه و یوان صورت میگیرد، بیان کرد: تفاوت بین ارز ثبت سفارش و ارز تأمین شده، موجب بروز مغایرت در ثبت اسناد حمل و در نتیجه عدم امکان تسویه تعهدات ارزی در موعد مقرر میشود.
وی همچنین به رویه اجرایی گمرکات و مبادی ورودی در مستهلک کردن پروانههای سبز گمرکی پرداخت و گفت: اساس تسویه حساب سامانه گمرک در اتصال با سامانههای بانکی، وزن باسکول است؛ این در حالی است که بر مبنای رویههای بینالمللی در توزین محمولات کشتیهای فلهبر در تجارت بینالمللی از رویههای درافت سوروی و اولیج سوروی استفاد میشود که این موضوع و در نظر نگرفتن کسری ناشی از ریزش، افت و تلورانس باسکول، منجر به بروز مغایرتهای وزنی و کسری کالای وارداتی میشود که در این رابطه هرچند مبلغ مذکور در تعهدات سال ۱۳۹۷ این شرکت حدود دو میلیون و ۵۰۰ هزار یورو است اما مانع از رفع تعهد ارزی۱۰ فقره ثبت سفارش به ارزش ۱۰۷ میلیون و ۸۳۵ هزار و ۶۴۰ یورو یورو شده است.
سیف با بیان اینکه زمان تسویه و رفع تعهدات ارزی زمانی است که کالاها از انبارهای محوطه گمرک خارج شود، تاکید کرد: در محمولههایی نظیر روغن خام از آنجایی که اغلب مخازن نگهداری و ذخیرهسازی این کالا در محوطه گمرکی و بنادر است و مخازن داخل کشور تنها حدود ۲۰ درصد ظرفیت کل انبار کشور را تشکیل میدهد و صرفاً نقش نگهداری کالای در جریان ساخت کارخانجات را ایفا میکند از این رو امکان خروج کالا از بندر و رفع تعهد فراهم نیست و هشتاد درصد روغن وارداتی در حال حاضر در بنادر ذخیر میشود.