گلایه دانش بنیان‌ها از بانک ها

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز، اهمیت شرکت های دانش بنیان و روند رو به گسترش سهم آنها در بازارهای بین المللی، توجه به این بخش ها را پیش از بیش ضروری کرده است. بر همین اساس دولت با شیوه های مختلف مثل معافیت های مالیاتی، پرداخت وام های بلاعوض و یا با نرخ بهره پایین، سعی در پشتیبانی از کسب و کارهای دانش بنیان کرده است. همچنین طبق آنچه از سوی دولت ذکر شده، صندوق نوآوری و شکوفایی مجاز است با مشارکت حداکثر ۳۰ درصدی بانکها و سایر مؤسسات و صندوقهای مالی و از طریق این مؤسسات اقدام به ارایه تسهیلات کوتاه مدت حداکثر یک ساله با نرخ ترجیحی کند.اما روند تسهیلات دهی به دانش بنیان ها دارای خللی است که برای رشد شرکت های دانش بنیان، اول باید آنها را برطرق کرد. یکی از این موانع، فرایند زمان بر تسهیلات دهی به شرکت های دانش بنیان است که بعضا باعث عدم صرفه اجرای طرح مورد نظر آنها می شود. یعنی با گذشت بیش از حد زمان طرح ارزش خود را از دست می دهد.
در همین رابطه رییس صندوق نوآوری و شکوفایی با بیان اینکه در سال‌های گذشته ۷۹ میلیارد تومان تسهیلات صندوق توسعه ملی در بانکها برای حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان تنها به ۳ شرکت دانش‌بنیان اعطا شده است، گفت: ما برای حمایت بیشتر از شرکت‌های دانش‌بنیان باید بانک‌ها و بخش خصوصی را وارد اکوسیستم جدید فناوری کنیم که بر این اساس تا کنون هزار میلیارد تومان از سیستم بانکی جذب شرکتها شده است.
وی به همکاری با بانک‌ها اشاره کرد و ادامه داد: ما باید بانک‌ها را وارد اکوسیستم فناوری جدید کنیم؛ صندوق توسعه ملی هشتصد تا نهصد میلیارد تومان به بانکها اختصاص داد تا به شرکتهای دانش‌بنیان واگذار کند، این اعتبارات باید با نرخ مناطق محروم یازده تا دوازده درصد محاسبه شود.

به گفته رییس صندوق نوآوری و شکوفایی، اگر بانکها به این امر خود را متعهد نشدند، باید تا سقف بهره ۱۸درصد به صندوق توسعه ملی بازپرداخت کنند.
وی تصریح کرد: میزان عدد پرداخت شده از منابع صندوق توسعه ملی در بانکها برای حمایت از شرکتهای دانش‌بنیان تا پایان سال ۹۷ حدود ۷۹ میلیارد تومان بوده که تنها به سه شرکت پرداخت شده بود؛ ولی از ابتدای سال تا کنون بیش از هزار میلیارد تومان از سیستم بانکی جذب شرکتها شده است.
افشین کلاهی، رییس هیات مدیره مجمع تشکل‌های دانش بنیان اتاق بازرگانی ایران
موانع تسهیلات‌دهی به دانش بنیان‌ها
تسهیلاتی که به شرکت‌های دانش بنیان داده می شود از اینرو برابر نیست که هزینه طرح و ایده‌ای مورد نظر برای سرمایه گذار با طرح‌ها و ایده‌های دیگر متفاوت است. اما برخی از شرکت‌های دانش بنیان راه ساده‌تری برای دست یابی به تسهیلات دارند که شاید برای همه دانش‌بنیان‌ها فراهم نباشد. بانک‌ها بر اساس توانایی و بازدهی مورد نظر طرح، مبلغی برای تسهیلات‌دهی به آن در نظر گرفته و پس از ارزیابی طرح به آن تسهیلات می‌دهند. طبیعتا کسانی که روابط بهتر و صمیمی‌تری با سیستم بانکی دارند، با سرعت بیشتری به تسهیلات مورد نظر خود دسترسی پیدا می‌کنند و این صرفا مربوط به شرکت‌های دانش بنیان نمی‌شود، بلکه برای خیلی از شرکت‌ها اتفاق می‌افتد. از سویی زمان دسترسی به این تسهیلات آنقدر طولانی و زمان بر است که یا فناوری مورد نظر عوض شده و یا متقاضی تسهیلات از دریافت آن منصرف می‌شود. مسئله اساسی در موضوع پرداخت تسهیلات به دانش‌بنیان ها این است که میزان این تسهیلات کافی نیست و موانع زیادی برای دسترسی به آن وجود دارد. به همین دلیل شرکت‌های دانش بنیان از فرایند تامین مالی و شیوه‌های تسهیلات‌دهی بانک‌‌ها رضایتی ندارند.
آنچه باعث طولانی شدن زمان تسهیلات‌دهی به شرکت‌های دانش بنیان است، ارزیابی‌های خیلی طولانی و فرایند پیچیده اخذ وثیقه است در حالی که سیستم بانکی با همراهی تشکل‌ها قادر به انجام این ارزیابی‌ها است و البته با این کار زمان پرداخت تسهیلات به شرکت دانش بنیان کوتاه‌تر خواهد بود. طبق قانون ورود شرکت‌های دولتی به فعالیت‌های دانش بنیان ؛ تخلف آشکار است واین حوزه صرفا برای بخش خصوصی تعریف شده است.