سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از نوپانا، «مارکت‌پلیس» یا همان «بازارچه»، اصطلاحا به فضایی گفته میشود که در آن چندین فروشنده برای فروش محصولات خود گرد هم آمده‌اند و خریداران می‌توانند با بررسی محصولات آنها، آنچه نیاز دارند را تهیه کنند. فروشنده می‌تواند از حضور جمعیت زیاد در بازارچه استفاده کند و محصولات خود را در معرض دید تعداد افراد بیشتری قرار دهد و خریدار نیز در بازارچه به طیف وسیع‌تری از محصولات دسترسی دارد و سبد خرید خود را با سهولت بیشتر و به اصطلاح با دست بازتری تکمیل می‌کند.
مارکت‌پلیس‌ها در دنیای حقیقی قدمتی بسیار طولانی و به اندازه تاریخ تجارت دارند. انواع پاساژها و بازارهای فیزیکی، مثال‌های خوبی از مارکت‌پلیس‌های آفلاین یا فیزیکی هستند؛ چرا که از تجمع تعدادی از فروشندگان مستقل تشکیل شده‌اند که در یک فضای رقابتی در حال فروش محصولات خود به جمعیت خریداران حاضر در آن فضا هستند.
اما این مدل، امروزه در حوزه تجارت الکترونیک نیز به چشم می‌خورد و دسته خاصی از فروشگاه‌های آنلاین با ارائه محصولات چندین فروشنده در سامانه فروش خود، در دسته مارکت‌پلیس‌های آنلاین یا مجازی قرار می‌گیرند. برای مثال آمازون و ای‌بی مارکت‌پلیس‌های آنلاین مشهور در سطح بین‌المللی هستند و دیجی‌کالا مشهورترین مارکت‌پلیس آنلاین ایرانی است.
اما مزایای مارکت‌پلیس‌ها برای فروشندگان و مشتریان نهایی چیست و چرا این دسته از فروشگاه‌های آنلاین با استقبال خوبی در دنیای تجارت الکترونیک مواجه شده‌اند:
۱- دسترسی سراسری
مارکت‌پلیس‌های آنلاین در سراسر کشور و حتی جهان (هرجایی که اینترنت وجود داشته باشد) قابل دسترسی هستند. به عنوان مثال در فروشگاه اینترنتی دیجی‌کالا به عنوان یک مارکت‌پلیس موفق ایرانی، بستری فراهم شده است که تولیدکننده‌ها، هنرمندان، صنعت‌کاران و فروشنده‌های مختلف از سراسر کشور می‌توانند محصولاتشان را از طریق بستر مارکت‌پلیس به دست مشتریان خود در سراسر کشور حتی به دورترین نقاط ممکن برسانند.
۲- اشتغال‌زایی و رونق کسب‌وکار
مارکت‌پلیس‌هایی مثل دیجی‌کالا علاوه بر اینکه خودشان مستقیما اشتغال‌زایی بالایی داشته‌اند، به عنوان یک بستر مناسب برای رونق بخشیدن به تولیدات و کسب‌وکار فروشندگان و تولیدکنندگان ملی به حساب می‌آیند. این بستر با کمک به توسعه صدها کسب‌وکار کوچک و بزرگ ملی در کشور، اشتغال‌زایی غیرمستقیم بالایی را نیز در پی دارد.
۳- تنوع فروشندگان و محصولات و مزایای انتخاب
در یک بستر مارکت‌پلیس آنلاین مثل دیجی‌کالا، مشتری حق انتخاب دارد و می‌تواند پس از مقایسه کالا از لحاظ تنوع و قیمت، جنس خود را از هر فروشنده‌ای که مناسب‌تر می‌داند خرید کند.
در مارکت‌پلیس‌ها، پلتفرم ارائه‌کننده دخالتی در قیمت‌گذاری فروشندگان ندارد ولی می تواند برای ترغیب فروشندگان پاساژ آنلاین خود از ابزارهایی برای قیمت‌گذاری عادلانه استفاده کند. مثلا در دیجی‌کالا یک کالا که از طرف چند فروشنده به فروش می‌رسد، فروشنده با کمترین قیمت و بیشترین امتیاز در صدر لیست قرار می‌کیرد.
۴- بازخورد مشتریان به عنوان بهترین ابزار نظارت
در اغلب موارد به دلیل سوتفاهم و عدم اطلاع مشتریان از مدل مارکت‌پلیس، تمامی مشکلات مثل قیمت‌گذاری نادرست و یا تخلفات فروشنده‌ها به اشتباه بر گردن فروشگاه آنلاین می‌افتد، در صورتی که در همه جای دنیا مشتری بهترین ابزار مارکت‌پلیس برای نظارت به تخلفات است. البته مارکت‌پلیس‌ها ابزارهای نظارتی دیگری هم برای بهبود عملکرد فروشندگان طراحی می‌کنند.
در دیجی‌کالا نیز برای فروشندگان با توجه به بازخورد مشتریان امتیاز داده میشود و فعالیت فروشندگان متخلف با توجه به بازخوردها، متوقف میشود.
۵- روش‌هایی برای اطمینان از اصالت بودن محصولات
در یک مارکت‌پلیس، تامین کالاها، قیمت‌گذاری، بسته‌بندی و ارسال به مراکز پردازش و … به عهده خود فروشنده است. اما در یک فروشگاه آنلاین مثل دیجی‌کالا، اصالت کالاها از طریق نشانه‌هایی مثل برچسپ «اصل» تضمین میشود. البته امکان فروش کالای «غیراصل» با قیمت‌های کمتر نیز برای فروشنده‌ها ایجاد شده است. البته به شرطی که فروشنده در صفحه مورد نظر از برچسب «غیر اصل» استفاده کرده باشد. با این حال اگر یک فروشنده در مارکت‌پلیس کالای غیراصل را با برچسب اصل به مشتری بفروشد، با وضع جریمه‌های سنگین، با او برخورد میشود. رعایت این مورد برای دیجی‌کالا به عنوان یک مارکت‌پلیس موفق ایرانی، خط قرمز به حساب می‌آید.
۶- خرید راحت‌تر و کم زحمت
در مدل مارکت‌پلیس آنلاین، مشتری حق انتخاب دارد و می‌تواند پس از مقایسه کالا از لحاظ تنوع و قیمت، جنس خود را از هر فروشنده‌ای که مناسب‌تر می‌داند خرید کند. در دیجی‌کالا نیز همچنین تنوع بسیار زیاد کالا باعث میشود تا مشتریان به راحتی و بدون مشکلات یک خرید حضوری مانند ترافیک، آلودگی هوا، جای پارک اتومبیل و … یک خرید خوب را تجربه کنند.
۷- کمک به توسعه کسب‌وکارهای کوچک و بزرگ
اصلی‌ترین مزیت مارکت‌پلیس برای مشتریان نهایی و نیز فروشندگان (یا تامین‌کنندگان)، کاهش قیمت تمام شده محصولات است. میزان بازدید بالای کالاها، فروش قابل‌توجه محصولات، تبلیغات رایگان، کمک به شناخته‌شدن برند و استفاده از نظرات کاربران راجع به محصولات را می‌توان از ویژگی‌های مثبت همکاری در مارکت‌پلیس‌هایی مثل دیجی‌کالا به حساب آورد.
کارتون‌ها: طراوت نیکی
نویسنده: عباس خاراباف
