رانت در بازار چندنرخی گندم و آرد

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، در همین رابطه مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه ۱۱(سیستان و بلوچستان) گفت: مبارزه به موقع با آفات گندم سبب ارتقای کیفیت گندم، آرد و نان می‌شود. غلامعلی گنجعلی اظهار داشت: کاهش سطح مبارزه شیمیایی مزارع گندم سیستان و بلوچستان در سال جاری نشان می دهد که مشکلات کشاورزان در مبارزه با آفات و بیماری های این محصول مهم استان بسیار کمتر از سال های گذشته است. مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی منطقه ۱۱ افزود: بیماری فوزاریوم سنبله گندم به دلیل تولید توکسین (سم قارچ عامل) در دانه های گندم، خوشه گندم را آلوده و بذرها را چروکیده می کند و در نهایت کیفیت گندم از بین می رود و آرد استحصالی و نان تولیدی دچار مشکل می شود که بروز مشکلات گوارشی انسان و دام و سرطان را به آن نسبت می دهد.

وی بیان کرد: هر نهاد و سازمانی که بخشی از اقدامات کاشت، داشت و برداشت فرآیند گندم را متولی است، چنانچه به موقع وظایف مربوطه را انجام دهد در ارتقای کیفیت محصول به عنوان مواد اولیه نان تاثیر گذار است و ریزش و ضایعات این مائده الهی را به حداقل خواهد رساند. گنجعلی گفت: خسارت سن معمولی گندم در کشور به ۲ صورت کمی و کیفی است و در خسارت کمی تعداد بوته در واحد سطح کاهش می یابد اما در خسارت آرد حاصله از گندم های سن زده به علت تخریب گلوتن فاقدخواص نانوایی می شود. وی درباره اقدامات انجام شده برای کنترل شیوع این آفت افزود: آموزش و ترویج علوم مربوطه به کشاورزان، منع سم پاشی بی رویه اراضی که خسارت آفت در آنها محتمل نیست، توسعه کشت زود هنگام و برداشت به موقع و در نهایت کنترل آفت با یکی از سموم مؤثر و سالم از جمله این اقدامات است.

به هر ترتیب تولید یک نان خوب نیازمند به شرایط مطلوب در چرخه تولید نان است. شرایط کاشت و برداشت گندم، آب و هوایی که گندم در آن منطقه تولید می‌شود و همچنین تولید آرد و چگونگی نگهداری آرد از جمله عوامل مؤثر در کیفیت نهایی نان است. هرچند امروز نانوایان با مشکلات اقتصادی زیادی مواجه هستند که ممکن است در جامعه دیده نشود. باید تلاش داشت تا کیفیت مناسبی در پخت نان داشته باشیم چرا که در صورت تولید یک نان با کیفیت پایین شاهد بروز برخی از بیماری‌های گوارشی و همچنین دور ریز نان بی‌کیفیت خواهیم بود که این امر هم موجب بالا بردن هزینه‌های خانواده و هم افزایش بار مالی بر دولت می‌شود.

گندم مرغوب نداریم، نان بی کیفیت است

محمد جواد کرمی، رئیس اتحادیه نان‌های حجیم و نیمه حجیم

هرچند باتوجه به گرمای هوا، افت کیفیت آرد در تابستان امری طبیعی است اما راهکار‌هایی برای بالابردن کیفیت نان وجود دارد. دولت با مخلوط کردن گندم‌های کیفی استان‌های خوزستان، گلستان و فارس با گندم‌های کیفیت پایین می‌تواند از افت کیفیت آرد نان، جلوگیری کند و در غیر اینصورت بدیهی است که کیفیت نان در فصل تابستان به سبب ضعیف بودن آرد کاهش یابد. درست است که ما در تولید گندم خودکفاهستیم، اما باید همگام با کشور‌های دیگر در جهت کیفیت گندم حرکت کنیم، بنابراین باید گندمی با کیفیت وارد کشور کنیم. بنابراین روند واردات گندم، باید باید تندتر شود تا نان با کیفیت تری در اختیار مردم قرار گیرد.

در حال حاضر ما به کشور عراق و افغانستان آرد صادر می‌کنیم که اگر این آرد با کیفیت مناسب صادر شود بطور قطع، از کشور ترکیه پیشی می‌گیریم چرا که کشور عراق، تمایل دارد که از ما آرد خریداری کند، اما به علت کیفیت آردمان، گرایش بیشتر به کشور ترکیه است. فرانسه، یکی از قطب‌های گندم در تمام دنیاست اما گندم را از کشور‌های دیگر وارد می‌کند تا هم بتواند صنایع داخلی را تامین کند و هم آرد را با کیفیت صادر کند و از این رو بتواند مشتری مداری خود را بدرستی انجام دهد که البته ما هم از این قاعده مستثنی نیستیم. برای اینکه یک نان با کیفیت پخته شود باید گندم های ضعیف و قوی با هم ترکیب شوند. شرکت های غله و خدمات بازرگانی مناطق در این زمینه باید برنامه ریزی کنند تا هرچه زودتر مشکل کیفیت پایین آرد و نان در فصل گرما رفع شود.

دولت گندم را یک هزار و ۷۵۰ تومان از کشاورز خریداری می کند و به قیمت ۶۶۵ تومان در اختیار نانوایی‌های یارانه پز و ۹۰۰ تومان آزاد پز و یک هزار و ۸۵۰ تومان به به واحدصنفی و صنعت مانند کارخانه های ماکارونی، بیسکوییت و… قرار می‌دهد، از این رو چند نرخی بودن قیمت گندم و آرد منطقی نیست و سبب ایجاد رانت های زیادی می شود که از این رو به نظر می‌رسد با یکسان سازی نرخ گندم و آرد و به سبب قرار گرفتن رقابت سالم میان نانوایان شاهد افزایش کیفیت، قیمت منطقی نان و حذف رانت و سودجویی افراد باشیم. همچنین اگر می خواهیم صنعت سالمی داشته باشیم باید دولت گندم را به قیمت تمام شده و به یک نرخ در اختیار همه قرار دهد تا کیفیت گندم، آرد و نان افزایش یابد و رقابت سالمی میان کشاورز، کارخانه ها و واحدهای پخت نان ایجاد شود و شاهد تحول خوبی در بخش آرد و نان باشیم.