ارزآوری عسل قربانی نبود استاندارد اجباری

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، در همین رابطه عفت رئیسی، رییس کانون علم و دانش صنعت زنبور عسل کشور می گوید: با توجه به وجود تعداد ۸ میلیون و ۴۰۰ هزار کلونی در کشور، از این نظر رتبه‌ی چهارم و تولید ۹۱ هزار تن رتبه سوم جهان را ازآن خود کرده ایم، اما از نظر تولید فاصله‌ی زیادی با جایگاه خود در بین الملل داریم به این دلیل که از تمام توانایی‌های کشور در تولید عسل استفاده نمی‌شود. ترکیه، مالزی و کشور‌های حاشیه خلیج فارس از جمله کشور‌های هدف ایران برای صادرات عسل است. وی ادامه داد: عسل ایرانی از کیفیت بالایی برخوردار است اما نمی‌توانیم آن را به کشور‌های اروپایی صادر کنیم و تنها دلیل آن اجباری نبودن استاندارد‌های عسل در کشور است و به همین دلیل اتحادیه اروپا، استاندارد‌های تشویقی را برای وارد کردن محصول به کشور‌های خود کافی نمی‌داند. متاسفانه تخلف‌های زیادی در خصوص استاندارد در محصول عسل دیده می‌شود به این صورت که تولید کنندگان از نشان استاندارد و علام سلامت کپی برداری کرده و بر روی شیشه محصولات خود چاپ می‌کنند. نبود استاندارد اجباری و نظارت کافی باعث شده تا عسل‌های تقلبی در بازار زیاد شوند و بیماری‌های زیادی را بین هم وطنان مرواج دهد که از خطرناک‌ترین آن‌ها می‌توان به بیماران دیابتی اشاره کرد.

به گفته رییس کانون علم و دانش صنعت زنبور عسل کشور از ابتدای ورود عسل‌های تقلبی به بازار که حدود ۲۰ سال می‌گذرد، اتحادیه زنبورداران پیگیری‌های زیادی برای اجباری کردن استاندارد عسل کرده است، اما هیچ نتیجه‌ای نداشته و همچنان استاندارد عسل در کشور تشویقی است. از طرفی دیگر متاسفانه نظارت کافی نیز بر تولیدات و همچنین فروش عسل وجود ندارد و همین موضوع باعث شده تا تخلف در این بازار به حداکثر خود برسد. همچنین بار‌ها خواستار این شدیم که وظیفه نظارت را برعهده‌ اتحادیه مرکزی قرار دهند تا به وضعیت عسل‌های تقلبی رسیدگی شود و آن‌ها را از بازار خارج کرده تا به دست مردم نرسد. اتحادیه مرکزی توانایی نظارت بر تمامی برند‌های تولیدکننده عسل را دارد و همچنین در آزمایشگاه‌های خود می‌تواند عسل‌های موجود در بازار را آزمایش و میزان خلوص آن را ارزیابی و برای مردم آشکار کند.

افت صادرات و نابودی صنعت زنبورداری

مهدی علیزاده، کارشناس کشاورزی

موضوع صادرات محصولات غیرنفتی اهمیت بسیار زیادی دارد و اینکه بتوانیم ارزآوری را از کالاها و محصولاتی به غیر از نفت و فرآورده های نفتی داشته باشیم منجر به افزایش رشد اقتصادی و اشتغالزایی خواهد شد. صنعت زنبورداری و تولید عسل در ایران به عنوان یکی از پر ظرفیت ترین صنایع برای درآمدزایی شناخته شده و به دلیل اینکه ایران دارای منابع طبیعی بسیار و مراتع مناسب برای زنبورداری است به این مهم باید بیشتر پرداخته شود. درآمدزایی از این صنعت در سالهای اخیر مغفول مانده و به دلیل نبود نظارت کافی بر بازار تولید و عرضه عسل شاهد عرضه عسل های تقلبی و بدون استاندارد در بازار هستیم. این اتفاق متاسفانه به بازارهای خارجی و صادراتی عسل ایرانی نیز رسیده و مشتریان خود را از دست داده است.

زمانی بود که شاهد صادرات فله ای عسل به کشورهای حوزه خلیج فارس و خاورمیانه بودیم که این اتفاق موجب شد مشتریان عسل ایران به سمت عسل های ترکیه با بسته بندی های شیک و درخور تمایل پیدا کنند و امروز نیز نبود استاندارد اجباری دلیل توقف ارزآوری عسل ایرانی شده است. کشورهای اروپایی و مشتریان عسل ایرانی تن به واردات این محصول از ایران نمی دهند و از این طرف مسوولان نیز تمایلی برای اجباری کردن استانداردهای تولید عسل ندارند. اروپایی ها نیز استاندارد تشویقی را قبول نداشته و در حال حاضر نمی توانیم به ارزآوری آن از اروپایی ها امید داشته باشیم.

هرچند جلسات متعددی برای حذف استاندارد تشویقی و تبدیل آن به اجباری برگزار شد، اما این جلسات نتیجه‌ای در برنداشت و این امر دستاوردی جز افت صادرات و نابودی صنعت زنبورداری در بر ندارد. ادامه این راه نیز نه به صلاح کشور و نه به صلاح صنعت زنبورداری و تویلدکنندگان عسل است چراکه نتیجه ای جز کاهش درآمد و افزایش مشکلات صادراتی نخواهد داشت. در حال حاضر نبود استانداردهای لازم در تولید، نبود نظارت برعسل‌های بی‌نام و نشان، خام فروشی عسل، نبود نظارت بر قیمت، نبود داروی استاندارد برای جلوگیری از تلفات زنبورعسل، نبود ترغیب و تشویق زنبورداران در تولید بیشتر و اشتغالزایی، عدم تخصیص اعتبارات و تسهیلات کم بهره به زنبورداران و… موجب کاهش تولید و درآمدزایی از این صنعت شده است.