کاهش اشتغالزایی مولد

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز، از سویی بخشی از تسهیلات و منابعی که جهت ایجاد شغل تخصیص پیدا کرده است؛ به انحراف رفته و به فعالیت اقتصادی و یا ایجاد شغل منتهی نشده است. به گفته کارشناسان تنها عاملی که این منابع را به سمت فعالیت‌های تولید خواهد برد، بهبود فضای مستمر کسب و کار است.
در همین رابطه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اظهار داشت: اخیرا یک و نیم میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی را تبدیل به ریال کردیم و تلاش داریم با روش‌های مختلف آن را تبدیل به یک منابع پایدار برای ایجاد اشتغال مولد کنیم.
وی افزود: قوانین مختلفی برای ایجاد اشتغال مثل برنامه ششم توسعه، طرح اشتغال فراگیر، اشتغال پایدار و روستایی تبیین شده و بودجه‌هایی برای آن در نظر گزفته شده است‌. در زمینه ایجاد اشتغال وزیر صمت نیز همکارهای‌هایی خواهند داشت. تا کنون بالغ بر ۷۰ درصد از منابع در نظر گرفته شده برای اشتغال خرج شده است اما البته بخشی از آن اشتغال پایدار است. برای کشور هشتاد میلیونی ما میزان بیکاری قابل ملاحظه‌ای برای جوانان و دانش آموختگان وجود دارد و ما باید در خصوص افزایش سرمایه‌گذاری‌ها اقدام کنیم. ما پنج میلیون بیکار در کشور داریم و فارغ‌التحصیلان هر روز به بازار کار اضافه می شوند.
بر اساس آخرین آمارها از میزان بیکاری در کشور، جمعیت فعال یعنی مجموع جمعیت شاغل و بیکار کشور ۲۷ میلیون و ۳۳۹ هزار و ۴۳۱ نفر اعلام شده است.نرخ اشتغال در بهار امسال تقریباً بدون تغییر نسبت به بهار سال گذشته ۳۶.۲ درصد ثبت شده و جمعیت شاغل کشور نیز با عبور از مرز ۲۴ میلیون نفر به ۲۴ میلیون و ۳۸۲ هزار و ۷۴۴ نفر رسید.
جمعیت شاغل در حالی از مرز ۲۴ میلیون نفر عبور کرد که جمعیت فعال ۴۳ هزار و ۵۰۰ نفر کاهش داشته است که این می‌تواند بیانگر پیشی گرفتن سرعت رشد اشتغال نسبت به سرعت رشد بیکاری باشد.
در عین حال جمعیت بیکار نیز کاهش یافت و بعد از سال‌ها که این نرخ در محدوده ۳ میلیون نفر بود، به رغم رشد «جمعیتِ در سن کار» طی سال‌های اخیر، جمعیت بیکار در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته ۳۶۴ هزار و ۷۸۹ نفر کاهش یافت و به ۲ میلیون و ۹۵۶ هزار و ۶۸۷ نفر رسید.
غلامحسین حسینی نیا، کارشناس بازار کار
همکاری وزارت کار با بنگاه‌های اقتصادی
یکی از مهم‌ترین موانع ایجاد شغل به ویژه شغل مولد، شرایط بد محیط کسب و کار و موانع قانونی و مشکلاتی است که فضای کسب و کار دارد. به همین دلیل اگر به بخش‌های متفاوت بازار کار نگاه کنیم، ورود به تولید برای سرمایه گذاران اولویت کمتری دارد. اکثرا ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به سمت فعالیت‌های دلالی و یا بخش‌های خدماتی ببرند. کمتر کسی ریسک ورود به فعالیت‌های مولد را می‌پذیرد. بنابراین همانطور که تجربه هم نشان داده، تسهیلاتی که به متقاضیان پرداخت می‌شود و یا منابعی که به اسم اشتغالزایی از صندوق توسعه ملی و یا هر جای دیگری، تخصیص پیدا می‌کند، کمتر سر از تولید در می‌آورد. چرا که مسئله ریزش شاغلین و یا افزایش جمعیت بیکار بیش از آنکه ناشی از بی‌پولی و یا نبود سرمایه باشد، ریشه در ریسک تولید و فعالیت‌های مولد و به طور کلی تر، فعالیت های اقتصادی دارد. بنابراین مردم چه آنها که سرمایه اندکی دارند و چه آنها که از بانک‌ها تسهیلات می‌گیرند، پول خود را صرف کاری می‌کنند که بیشترین بازدهی و کمترین ریسک را دارد. از سویی بخشی از این منابع به کسانی پرداخت می‌شود که برنامه و طرح توجیهی مناسبی برای فعالیت اقتصادی خود ندارند، ازینرو با شکست روبرو شده و پول آنها نیز هدر می‌رود. بهترین کاری که وزارت کار جهت ایجاد اشتغال می‌تواند انجام دهد، همکاری با تولیدکنندگان و بنگاه‌های اقتصادی و تشویق آنها برای جذب نیروی کار است. البته انتظار نمی‌رود وزارت کار مشکلات بنگاه‌ها را حل کند، اما حداقل در راستای افزایش تعداد جمعیت شاغل با آنها همکاری کند. از سویی این منابع می‌تواند به بنگاه‌هایی داده شود که در حال حاضر معضل نقدینگی دارند. مثلا وزارت کار با این شرط که بنگاه‌ها تعداد نیروی کار بیشتری جذب کنند منابع پولی در اختیار آنها قرار دهد. حل مشکل نقدینگی در بنگاه‌ها به تبع انگیزه آنها برای جذب نیروی کار را بالا خواهد برد. موضوع دیگر کمک به بنگاه‌ها برای توسعه و رشد است. بهبود شرایط بنگاه‌ها، زمینه ایجاد شغل و اشتغال‌زایی را ایجاد خواهد کرد.