براساس گزارش بانک مرکزی از آخرین آمار وضعیت بازار مسکن در خرداد ماه در ماه مورد گزارش (خرداد ۹۸)، متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی شهر تهران ۱۳۳ میلیون ریال بود که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۴.۹ و ۱۰۴.۳ درصد افزایش نشان میدهد.
بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معامله شده در شهر تهران به تفکیک عمر بنا در خرداد ماه سال ۱۳۹۸ حاکی از آن است که از مجموع ۵۹۸۶ واحد مسکونی معامله شده، واحدهای تا ۵ سال ساخت با سهم ۳۹.۷ درصد بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند.
توزیع تعداد معاملات انجام شده بر حسب مناطق مختلف شهر تهران در خرداد ماه سال ۱۳۹۸ حاکی از آن است که از میان مناطق ۲۲ گانه شهر تهران، منطقه ۵ با سهم ۱۵ درصدی از کل معاملات، بیشترین تعداد قراردادهای مبایعه نامه را به خود اختصاص داده است.
در میان مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران، بیشترین متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای مسکونی معامله شده معادل ۲۶۸.۱ میلیون ریال به منطقه ۱ و کمترین آن با ۶۰.۲ میلیون ریال به منطقه ۱۸ تعلق داشته است. ارقام مزبور نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۸۹ و ۱۰۷.۹ درصد افزایش نشان میدهند.
تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی شهر تهران در سه ماهه نخست سال ۱۳۹۸ به حدود ۲۱.۵ هزار واحد مسکونی بالغ شد که در مقایسه با مدت مشابه سال پیش از آن، ۴۴.۸ درصد کاهش نشان میدهد.
در این مدت متوسط قیمت یک متر مربع بنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی در شهر تهران ۱۲۴.۱ میلیون ریال بوده است که نسبت به دوره مشابه سال قبل ۷/۱۰۱۰۶.۷ درصد افزایش نشان میدهد.
تحولات اجاره بهای مسکن
بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری در خردادماه سال جاری موید رشد به ترتیب معادل ۲۳ و ۲۰.۷ درصدی نسبت به ماه مشابه سال قبل است. اجارهبها در پایتخت ۲۰ تا ۵۰ درصد نسبت به تیرماه سال گذشته افزایش یافته، البته آمار بانک مرکزی افزایش میانگین ۲۳ درصد را نشان میدهد. این در حالی است که طبق آمار وزارت راه و شهرسازی قیمت مسکن شهر تهران در خردادماه نسبت به خرداد پارسال ۱۰۴ درصد رشد نشان میدهد. البته دفاتر املاک عنوان میکنند به دلیل پایین بودن توان اقشار مستأجر، نرخ رشد اجاره به نسبت قیمت مسکن، پایینتر بوده است. گفته میشود راهاندازی صندوق حمایت از مستأجران به عنوان یکی از روشهای اجرای این طرح در بانک مسکن در حال بررسی است. روش دیگری که هم اکنون مورد بررسی و مطالعه قرار دارد، افتتاح حساب برای متقاضیان به منظور استفاده از امکاناتی همچون دریافت سود سپردهگذاری با هدف توانمندسازی مالی به منظور افزایش توان پرداخت در بازار اجاره است؛ به این معنا که مستأجران بتوانند با پسانداز کردن مبالغی در بانک مسکن و دریافت سود، توانمندی مالی بیشتری برای حضور در بازار اجاره کسب کنند. همچنین شهردار تهران عنوان کرده که در صورت تمایل دولت، آمادگی دارد در ساخت مسکن استیجاری مشارکت داشته باشد.
افزایش ۲۳ درصدی اجاره بها در تهران
بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری در اردیبهشت ماه سال جاری موید رشد به ترتیب معادل ۲۲.۶ و ۱۹.۷ درصدی نسبت به ماه مشابه سال قبل است. به این ترتیب با توجه به اینکه سقف تسهیلات خرید مسکن در حال حاضر ۸۰ میلیون تومان است، با این مبلغ در تهران میتوان با قیمت متوسط شهری حدود ۱۲ متر خانه خرید.
از سوی دیگر، اجاره بها نیز در این مدت به همین شکل افزایش پیدا کرده و مستأجرانی که سالانه قرارداد خود را تمدید میکردند یا خانه دیگری را برای اجاره انتخاب میکردند، در سررسید قرارداد خود با مشکل افزایش ناگهانی قیمت مسکن روبرو شدند؛ موضوعی که در قیمت اجاره نیز تأثیرگذار است. چرا که قیمت مسکن، مهمترین مؤلفه در تعیین نرخ اجاره بها عنوان میشود. هرچند همواره نرخ سود بانکی، نرخ تورم و رشد بازارهای موازی نیز در افزایش نرخ اجاره بها تأثیرگذار بوده است.
کوچ طبقاتی اقشار اجارهنشین
به دلیل پایین بودن توان اقتصادی اقشار اجارهنشین، کارشناسان پیشبینی میکنند که در سال جاری با کوچ طبقاتی مواجه شویم. سلمان خادمالمله کارشناس اقتصاد مسکن میگوید با توجه به اینکه مسکن کالای ناهمگن محسوب میشود شاید در سال جاری افزایش بیش از ۳۰ درصد اجاره بها را نیز شاهد باشیم. خروجی این روند به کوچ طبقاتی منجر میشود. یعنی کسانی که در مناطق شمال شهر اجاره نشین هستند به مناطق میانی میروند. اجارهنشینهای وسط شهر به نقاط پایین مهاجرت میکنند و پایین شهریها به بیرون از شهر پرتاب میشوند
آمار رسمی اینگونه نشان میدهد که حداکثر مبلغی که در ایران بابت اجاره هر متر واحد مسکونی پرداخت میشود، حدود ۱۷۱ هزار تومان است.
به گزارش ایسنا، بررسی وضعیت معاملات مسکن در ایران تا پایان سال گذشته یعنی سالی که با افزایش تند قیمت خرید و فروش و اجاره خانه همراه بود نشان میدهد که مبلغ اجاره هر متر واحد مسکونی در مقایسه با پایان سال ۱۳۹۶ تا حداقل ۲۰ درصد افزایش داشته است. این در حالی است که حداکثر مبلغ اشاره ماهانه به علاوه سه درصد ودیعه پرداختی برای اجاره یک مترمربع زیربنای واحد مسکونی به ۱۷۱ هزار و ۴۳۱ تومان میرسد. همچنین حداقل مبلغ اجاره برای هر متر در کل کشور حدود ۱۸۱ تومان و در مجموع متوسط قیمت ۱۱ هزار و ۱۰۶ تومان گزارش شده است. بر این اساس اختلاف حداقل و حداکثر مبلغ اجاره بابت هر مترمربع خانه در ایران به حدود ۱۷۱ هزار و ۲۵۰ تومان میرسد. با این آماری که مرکز آمار بر آن تاکید دارد، برای اجاره یک خانه ۱۰۰ متری در ایران حداکثر هزینهای که وجود دارد ماهانه ۱۷ میلیون تومان و برای حداقل قیمت در ماه حدود ۱۸ هزار و ۱۰۰ تومان است.