افزایش بیکاری پنهان در بین زنان

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز، بر اساس آخرین آماری که مرکز آمار از وضعیت بیکاری در کشور داده، نرخ بیکاری در تمام فصول در مردان نسبت به زنان پایین‌تر بوده است؛ به نحوی که نرخ بیکاری زنان در پاییز ۱۳۹۶، ۱۹ درصد بوده و در تابستان ۱۳۹۷ افزایش یافته و به ۱۹.۸ درصد رسیده است اما در پاییز سال ۹۷ با کاهش ۱.۸ درصدی همراه بوده و به ۱۸ درصد تنزل یافته است. این در حالی است که در پاییز ۹۶ نرخ بیکاری مردان ۱۰ درصد بوده و در تابستان ۹۷ با ۰.۳ درصد رشد به ۱۰.۳ درصد رسیده است اما در پاییز ۹۷ دو درصد کاهش یافته است به این ترتیب اگر چه نرخ بیکاری زنان در پاییز سال گذشته نسبت به فصل مشابه سال قبل از آن کاهش داشته اما زنان در بازار کار همچنان از مردان بی‌کارترند.

همچنین گزارش‌ها حاکی از افزایش ۲۰۰ هزار نفری جمعیت زنان بیکار در ۶ سال گذشته بوده است. طبق آنچه کارشناسان می‌گویند درصد مشارکت اقتصادی خیلی ضعیف زنان که طبق آمارها کمتر از ۱۵ درصد است، یعنی خروج تدریجی زنان از بازار کار و ریزش جمعیت زنان فعال.

به اعتقاد کارشناسان در چنین شرایطی تنها راه حل مشکل این است که جدا از حل معضلات و مسائلی که به اقتصاد کلان بر گشته و مسبب بحران بیکاری به طوری کلی چه برای زنان و چه برای مردان است، سهم مشارکت اقتصادی زنان را در جامعه با اصلاح نظام فرهنگی و ارزشی و باورهایی که ضد زن است، بالا ببریم.

مرتضی عزتی، کارشناس اقتصادی

موانع ساختاری و فرهنگی اشتغال زنان

کشور ما از نظر سنتی کشوری است که در آن طی قرن‌های متمادی زن‌ها در کار تولید و اقتصاد نقش داشته‌اند. به همین دلیل علی‌رغم کار سنگین خانه، زنان را در بازار کار  البته به اشکال مختلف دیده‌ایم. اما در زمان حاضر با توجه به تغییراتی که در بازار کار به وجود آمده، مدل اشتغال زنان نیز دچار تغییراتی شده است. امروزه بیشتر از گذشته زنان را در عرصه‌های صنعتی؛ تجاری و تولیدی می‌بینیم اما به دلیل بافت سنتی و حاکمیت فرهنگ‌ها و باورهایی که خود به خود مانع از حضور پررنگ زنان است، محدودیت‌های زنان در حوزه اشتغال کماکان پایدار است. البته وقتی شرایط اقتصادی متلاطم باشد و بازار کار به هم ریخته، زنان فرصت کمتری به دلیل موانع فرهنگی برای عرض اندام خواهند داشت. به همین دلیل امروزه هرچند زنان در بازار کار حضور پررنگ‌تری نسبت به قبل پیدا کرده‌اند، اما حضور آنان در فعالیت‌های خدماتی به مراتب بیشتر از تولید بوده است که نشان از موانع ساختاری برای حضور زنان در عرصه های ملموس اقتصاد کشور است.

البته جدا از موانع ساختاری که مانع از افزایش فرصت‌های شغلی برای زنان است، موانع فرهنگی نیز باعث شده زنان کمتر در جستجوی شغل باشند. یاس و ناامیدی زنان نیز در پیدا کردن شغل به مراتب بیش از مردان بوده است. از سویی زنان کمتر از مردان فرصت ارتقاء سطح شغلی پیدا می‌کنند و همین باعث از بین رفتن انگیزه‌های زنان در بازار کار می‌شود.