برنامه‎های زیست محیطی منطقه ویژه تشریح شد

به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از شانا, مهدی تنهازیارتی به ابلاغیه وزیر نفت درباه اهداف و برنامه‌های زیست‌محیطی پارس جنوبی در سال ۹۵ اشاره کرد و گفت: بر اساس این ابلاغیه، سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس مکلف به اجرای ۴۴ برنامه ویژه پیرامون مسئله محیط زیست شد. سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، متولی اجرای برنامه‌ها و سازمان حفاظت محیط زیست، شرکت ملی نفت ایران و وزارت نفت، مسئول پایش آن شدند. این موارد از همان سال به منظور عمل به وظیفه مسئولیت اجتماعی در دستور کار قرار گرفت و هدف‌گذاری ما تحقق آن بوده است.
وی به احداث مجتمع مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس اشاره و از آن به عنوان یکی از بزرگ‌ترین اقدام‌های این سازمان پس از ابلاغیه سال ۹۵ وزیر نفت یاد کرد و افزود: وجود پسماند در فرآیند پالایش گاز و تولید، اجتناب ناپذیر و براساس قانون مجلس شورای اسلامی، تولیدکننده خود عهده‌دار امحای آن است.
رئیس محیط‌زیست منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس ادامه داد: سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به نمایندگی از وزارت نفت، خود را مقید به احداث مجتمع مدیریت پسماندهای صنعتی و ویژه دانست و در این مسیر برای انجام مطالعات مکان‌یابی براساس الزام‌های سازمان محیط زیست، پروژه‌ای برای مکان‌یابی مجتمع با همکاری دانشگاه شهید بهشتی آغاز شد. در گام بعدی و در قالب پروژه‌ای دیگر، همه پسماندهای شرکت‌ها شناسایی و طراحی مفهومی مجتمع انجام شد. در مرحله سوم مطالعات ارزیابی آثار زیست‌محیطی احداث مجتمع پسماند، تعریف و سرانجام منجر به صدور مجوز احداث این مجتمع از سوی سازمان محیط زیست و همچنین اداره محیط زیست استان بوشهر شد.
تنهازیارتی تصریح کرد: پس از انجام فراخوان کشوری ازسوی سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، سرمایه‌گذار آن در قالب کارگروهی با همکاری سازمان محیط زیست، وزارت نفت، شرکت ملی نفت ایران و سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس شناسایی و زمین‌ها به آن واگذار شد.
وی با بیان اینکه این پروژه در قالب دو سایت به سرمایه‌گذار واگذار شده است و در بازه زمانی ۲۴ ماهه به بهره‌برداری خواهد رسید، گفت: این پروژه در قالب دو سایت «دفن مهندسی و بهداشتی پسماندهای غیرقابل بازیافت» و «بازیابی مواد و انرژی این پسماندها» واگذار شده است که با پایان آن یکی از چالش‌های منطقه حل خواهد شد. سرمایه‌گذار، این پروژه را با مشارکت شرکت خارجی اجرا خواهد کرد.
احداث تصفیه‌خانه اختصاصی برای هر یک از پالایشگاه‌ها
رئیس محیط‌زیست منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به دیگر برنامه اجرایی این منطقه در حوزه پساب و فاضلاب صنعتی اشاره کرد و گفت: خوشبختانه مجتمع‌های پتروشیمی سایت یک از زمان راه‌اندازی، تصفیه‌خانه متمرکز داشتند و شرکت پتروشیمی مبین، مسئولیت پذیرش پساب‌های دیگر پتروشیمی‌های بالادست را عهده‌دار بود و باید گفت که در حوزه پساب‌های پتروشیمی سایت یک با مشکل خاصی روبه‌رو نبودیم.
وی ادامه داد: برای پتروشیمی‌های سایت ۲ نیز پیگیر هستیم تا با راه‌اندازی تصفیه‌خانه متمرکز پتروشیمی دماوند، امکان مدیریت پساب‌های پتروشیمی سایت ۲ نیز فراهم شود.
تنهازیارتی با بیان اینکه تاپیش از راه‌اندازی تصفیه‌خانه دماوند، پتروشیمی مبین، با ایجاد ظرفیت جدید در حال دریافت فاضلاب‌های پتروشیمی‌های جدید سایت ۲ بوده است، اظهار کرد: اما در بخش پالایشگاه‌های گازی، تصفیه‌خانه‌های آنها از زمان راه‌اندازی نمی‌توانستند استانداردهای سازمان حفاظت محیط زیست را برای تخلیه به دریا محقق کنند، ازاین رو همواره چالش‌های زیادی را میان محیط زیست، بخش صنعتی و جوامع محلی شاهد بوده‌ایم.
وی به احداث تصفیه‌خانه‌های تکمیلی برای پالایشگاه‌های گاز اشاره کرد و با بیان اینکه با اجرای این پروژه خروجی پالایشگاه‌ها به استانداردهای موردنظر سازمان حفاظت محیط زیست خواهد رسید، افزود: سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در این بخش نیز ورود کرد و با همکاری شرکت نفت‌وگاز پارس به عنوان نماینده شرکت ملی نفت برای احداث پالایشگاه‌ها، مجتمع گاز پارس جنوبی به عنوان نماینده شرکت ملی گاز برای راهبری مجتمع‌ها و اچ‌اس‌یی وزارت نفت و شرکت ملی نفت و همه گروه‌ها را متقاعد به ساخت تصفیه‌خانه کرد.
به گفته وی، در این زمینه با یک مشاور خارجی امضای قرارداد و مطالعات اولیه انجام شد. براساس نتیجه مطالعات در منطقه پارس یک (پالایشگاه‌های قدیمی) مقرر شد در هر پالایشگاه یک تصفیه‌خانه تکمیلی اختصاصی برای آن پالایشگاه احداث شود. همچنین در پارس ۲ نیز که پالایشگاه‌های ۱۲ تا ۲۴ قرار دارند، مقرر شد یک تصفیه‌خانه متمرکز، احداث و پیش تصفیه در هر پالایشگاه انجام شود.
راهبری هشت ایستگاه پایش آنلاین آلودگی هوا از سوی منطقه ویژه
رئیس محیط زیست منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس به موضوع آلودگی هوا در این منطقه اشاره کرد و از راهبری هشت ایستگاه پایش آنلاین آلودگی هوا از سوی منطقه ویژه پارس خبر داد و افزود: موضوع آلودگی هوا، همیشه از بحث‌های پرچالش منطقه بوده و بیشتر ذی‌نفعان با دیدن مشعل‌ها، مدعی آلوده شدن هوا هستند.
وی ادامه داد: مشعل، واحدی برای تامین ایمنی پالایشگاه است. برای مجتمع‌های پتروشیمی و پالایشگاه، وجود شبکه مشعل ضروری است، زیرا در شرایط غیرطبیعی تجهیز ایمن برای ارسال گاز و خوراک دریافتی با هدف دفع خطراتی چون انفجار و انتشار گازهای سمی ارسال به مشعل است.
تنهازیارتی تصریح کرد: سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، هشت ایستگاه پایش آنلاین آلودگی هوا را که سال‌ها خریداری شده بود، از شرکت نفت‌وگاز پارس تحویل گرفت و راهبری آن را عهده دار شد.
به گفته وی، این هشت ایستگاه از مدت‌ها پیش در سرویس قرار گرفته و داده‌های آن برای سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس و سازمان محیط زیست قابل دسترس بوده و از طریق آن، وضعیت آلودگی هوا قابل پایش است.
وی به پروژه‌ای دیگر در سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس پیرامون موضوع آلودگی هوا در این منطقه اشاره کرد و افزود: کل مناطق مسکونی اعم از شهرها و روستاهای مجاور منطقه تقسیم بندی شده و برای هر چهار کیلومتر مربع، یک ایستگاه پایش هوا به روش غیرفعال با همکاری آزمایشگاه مرجع اتحادیه اروپا پایش شد.
وی تصریح کرد: این ایستگاه‌ها از منطقه کنگان آغاز می‌شود و تا فرودگاه بین‌المللی خلیج فارس ادامه می‌یابد که همه مراکز جمعیتی و بخش‌ها و روستاهای همجوار را در شامل می‌شود.
مقدار بنزن موجود در عسلویه پایین‌تر از استاندارد بهداشت جهانی است
رئیس محیط زیست منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در ادامه به چند آلاینده مهم و معیار که از سوی این منطقه پایش می‌شود، اشاره کرد و گفت: چند آلاینده مهم و معیار شامل دی اکسید گوگرد (SO2)، دی اکسید نیتروژن ( No2) و بنزن را به روش غیرفعال پایش می‌کنیم، یعنی آلاینده جذب یک جاذب می‌شود و به آزمایشگاه می‌رود و آنالیز می‌شود.
وی ادامه داد: این ایستگاه‌ها در حال بهره‌برداری هستند. داده‌های موجود موید این نکته است که در مناطق مسکونی همجوار منطقه صنعتی، برخی آلاینده‌ها مثل بنزن که از سوی سازمان بهداشت جهانی، سرطان‌زای درجه یک شناخته شده، هیچ مشکلی وجود ندارد. ما نگران این بودیم که بنزن در شهرها و روستاهای همجوار که مردم زندگی بلندمدت دارند، بالاتر از میزان استاندارد باشد که داده‌های ما نشان می‌دهد در همه مناطق و ایستگاه‌های خارج از فنس‌های صنعتی و در بخش‌های غیرصنعتی و مسکونی میزان بنزن پایین‌تر از میزان استاندارد محیط زیست ایران و همچنین استاندارد بهداشت جهانی است.
تنهازیارتی با بیان اینکه میزان استاندارد تعیین شده از سوی سازمان محیط زیست پنج میکروگرم به ازای هر مترمکعب است، افزود: در این بخش میانگین ماهانه بنزن بالاتر از سه میکروگرم به ازای مترمکعب را هیچگاه شاهد نبوده‌ایم و این آرامش خاطر را برای مجموعه وزارت نفت به وجود آورده که ذی‌نفعان آن که مردم هستند، در معرض مواجهه با بنزن بالاتر از استاندارد قرار ندارند.
تشکیل کارگروه جلوگیری از سوختن گازهای مشعل و بهبود کیفیت هوا در منطقه ویژه
وی تصریح کرد: در زمینه دیگر آلاینده‌ها باید اشاره کنم که دی اکسیدنیتروژن (NO2) هم خوشبختانه پایین‌تر از میزان استاندارد است، اما برخی ترکیبات مثل دی اکسیدگوگرد ( SO2) بالاتر از میزان استاندارد است. در این زمینه هم پس از مشخص شدن میزان انحراف آن از استاندارد، سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی به عنوان نماینده وزارت نفت برای رساندن میزان دی اکسیدگوگرد (So2) در هوای منطقه وارد عمل شد و با تشکیل کارگروهی با عنوان کارگروه جلوگیری از سوختن گازهای مشعل و بهبود کیفیت هوا در منطقه تمهیدات لازم را اتخاذ کرد.
تنهازیارتی ادامه داد: این کارگروه متشکل از کارشناسان و مدیران ارشد شرکت‌های پالایشگاه‌های گاز در قالب مجتمع گاز پارس جنوبی و شرکت نفت‌وگاز پارس است.
وی اظهار کرد: باید اعلام کنم که از مسیر تصمیم‌های گرفته شده، همه منابع و دلایل انتشار دی اکسیدگوگرد (So2) شناسایی و برای هر کدام برنامه عملیاتی احصا شده و بودجه آن نیز در مرحله تدوین است.
رئیس محیط زیست منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس با بیان اینکه در یک برنامه زمان‌بندی پنج‌ساله، باید پروژه‌ها به مرحله‌ای برسند که میزان دی اکسیدگوگرد (So2) هوای محیط به پایین‌تر از حد مجاز محیط زیست برسد، گفت: این مهم در قالب سند راهبردی بهبود کیفیت هوای منطقه عسلویه به کارگروه ملی بهبود کیفیت هوا که با دستور هیئت دولت تشکیل شده، ارائه شده است تا پس از تصویب در کارگروه ملی به هیئت دولت برای تصمیم گیری ارائه شود.
هزینه یک میلیارد تومانی ایستگاه‌های پایش آلودگی هوا
تنهازیارتی به هزینه یک میلیارد تومانی هشت ایستگاه پایش آلودگی هوا در منطقه اشاره کرد و با بیان اینکه ۲۵۰ میلیون تومان هزینه راهبری این ایستگاه‌ها در سال است، افزود: این ایستگاه‌ها در خارج از فنس‌های عملیاتی شرکت‌های تولیدی و در سطح مناطق غیر صنعتی قرار دارند و ما برای اینکه بتوانیم پاسخگوی مردم باشیم، هوای آن مناطق را پایش می‌کنیم.
وی ادامه داد: مردم می‌توانند این آرامش خاطر را داشته باشند که براساس پایش‌هایی که با نظارت و استاندارد محیط زیست در حال انجام است، از بابت ترکیبات آروماتیک، تهدیدی برای سلامت آنها وجود ندارد.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر صحت برخی ادعاها حاکی از مشاهده مشکلاتی در سلامت مردم در شهرستان‌های کنگان، دیر و عسلویه به دلیل آلودگی شرکت‌های پتروشیمی گفت: خیر این موضوع را تائید نمی‌کنم. زیرا براساس داده‌ها و آمار دریافتی از دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر، پس از بررسی این موضوع اعلام شد که هیچ‌گونه شواهدی دال بر بالاتر بودن نرخ سرطان، سقط جنین و تولدهای ناقص‌الخلقه در شهرستان عسلویه، دیر و کنگان نسبت به دیگر شهرستان‌های استان بوشهر وجود ندارد.
وی ادامه داد: این سوال به‌تازگی پس از مصوبه هیئت دولت درباره آلودگی هوای عسلویه، در نشستی با حضور استاندار بوشهر، از رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر مطرح شد که این مقام مسئول چنین مسئله‌ای را تائید نکردند.
میزان آلاینده‌ها در داخل فنس‌های صنعتی پایش می‌شود
رئیس محیط زیست منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در ادامه به برنامه‌های این منطقه برای کارکنان داخل فنس‌های عملیاتی اشاره و اظهار کرد: در فنس‌های عملیاتی، با قشر دیگری از مردم روبه‌رو هستیم. استانداردهای محیط زیست بسیار سختگیرانه است، میزان بنزن برای استاندارد محیط زیست پنج میکروگرم و برای مواجهه شغلی به ۱۶۰۰ میکروگرم می‌رسد. استاندارد محیط زیست می‌گوید که باید تمام طول عمر انسان و همه دوره‌های زندگی انسان‌ها را از زمان جنینی تا کهنسالی دید و افزون‌بر انسان‌ها، دیگر مخلوقات خداوند یعنی دیگر زیست‌مندان، گیاهان و جانداران را در نظر بگیریم.
وی ادامه داد: همه کارکنان مراکز تولیدی به شکل مستمر ازن ظر طب صنعتی پایش می‌شوند و هر انحراف از آن، در پرونده ثبت می‌شود. کارکنان ساعات مشخصی از روز را در رویارویی با هوا قرار دارند. براساس اندازه‌گیری، در صورت میزان رویارویی بیشتر کارکنان، برای آنان تجهیزات حفاظت فردی از جمله ماسک، فیلتر و… درنظر گرفته می‌شود و متناسب با نتایج پاراکلینیکی منتج از طب صنعتی اقدام‌های کنترلی مناسب توصیه می‌شود، اما مردم و دیگر زیست‌مندان این امکان را ندارند، بنابراین استانداردهای محیط زیست بسیار سختگیرانه‌تر از استانداردهای بهداشت حرفه‌ای برای شاغلان است.
تنهازیارتی تصریح کرد: به هر رو در داخل فنس‌های صنعتی هم میزان آلاینده‌ها در حال پایش است. یکی دیگر از پروژه‌ها این است که همه داده‌های ایستگاه‌های پایش و همه خروجی پایش‌های آنلاین روی دودکش و تصفیه‌خانه شرکت‌ها در قالب یک نرم‌افزار جامع داده‌های آلودگی محیط زیستی منطقه در حال تجمیع قرار دارد و این نرم‌افزار در اختیار سازمان محیط زیست و محیط زیست استان و شهرستان و همه صنایع قرار می‌گیرد که در جریان آن باشند.
کاهش ۷۰ درصدی میزان فلرینگ در پالایشگاه‌های گازی
رئیس محیط زیست منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس از کاهش ۷۰ درصدی میزان گازهای ارسالی به مشعل در پالایشگاه‌های گازی خبر داد و گفت: این کاهش در برنامه پنج‌ساله اتفاق افتاده است و هم‌اکنون همه این پالایشگاه‌ها براساس داده‌های اعلام شده از سوی شرکت‌ها، پایین‌تر از حدود طراحی فلرینگ هستند.
وی اظهار کرد: گازهای ارسالی به مشعل همه جای دنیا، چالش میان جوامع محلی و صنعتی است. این گازها نماد آلودگی هستند و همه فکر می‌کنند همه آلودگی از آن است. براساس گزارش سازمان‌های بین‌المللی، نقش گاز ارسالی به مشعل در آلودگی هوا نسبت به دیگر آلاینده‌های یک صنعت، کمتر از ۲۰ درصد است، اما این گاز به عنوان شاخص دیده می‌شود.
تنهازیارتی تصریح کرد: طراحی مشعل‌ها در پالایشگاه‌های گاز از زمان طراحی بدون دود بودند. مشعل برخی پتروشیمی‌های قدیمی، بدون دود نبود که موظف شدند برنامه عملیاتی خود را در این زمینه اعلام کنند.
وی با بیان اینکه همه طرح‌های جدید در صورت برخورداری از مشعل باید از فناوری صفر کردن گازسوزی در مشعل‌ها استفاده کنند، اظهار کرد: باید این اطمینان را بدهم که براساس مصوبه هیئت مدیره سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، در همه طرح‌های جدید که قرار است در منطقه سرمایه گذاری شود، حتما باید از فناوری صفر کردن گازسوزی در مشعل‌ها استفاده کنند.
به گفته وی، همزمان شرکت نفت‌وگاز پارس با همکاری یک شرکت خارجی، پروژه‌ای را تعریف کرده تا براساس آن، همه ظرفیت‌های کاهش گاز ارسالی به مشعل که به شکل عملیاتی قابل اجرا هستند، در پالایشگاه‌های گاز شناسایی شوند و با ارائه راهکار و برنامه اجرایی در اختیار ما قرار گیرند و پس از تائید پروژه‌های جدید، اجرایی شوند.
ایجاد هزار و ۲۶۰ هکتار فضای سبز از سوی منطقه ویژه پارس
رئیس محیط زیست منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در ادامه به مهم‌ترین فعالیت‌های منطقه ویژه در حوزه دریا اشاره کرد و گفت: در حوزه دریا نیز چند پروژه تعریف کردیم که یکی از آنها ارزیابی ریسک دفع پساب‌های صنعتی تخلیه شده به دریاست که با همکاری دانشگاه و مجتمع گاز پارس جنوبی درحال انجام است و براساس آن میزان آلاینده‌های پساب ارزیابی و الگوسازی می‌شود.
وی ادامه داد: همچنین در حال تمهید برای تجهیز برنامه گشت‌زنی دریایی هستیم. برنامه‌ریزی ما این است که اداره محیط زیست سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس را به یک شناور تجهیز کنیم تا با گشت‌زنی، در صورت رویارویی با تخلیه پساب از سوی شرکت‌ها، متخلفان شناسایی و با آنان برخورد شود.
تنهازیارتی به برنامه‌ریزی سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس برای محیط‌زیست طبیعی اشاره کرد و افزود: توسعه فضای سبز منطقه همواره از برنامه‌های ما بوده و در این مسیر، سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس هزار و ۲۶۰ هکتار فضای سبز ایجاد کرده است.
وی تصریح کرد: همچنین براساس توافقنامه منعقد شده میان وزارت نفت و سازمان منابع طبیعی و امور جنگل‌ها با محوریت توسعه فضای سبز منطقه، قرار است سازمان منابع طبیعی و امور جنگل‌ها به عنوان متولی ۱۱۰ هکتار توسعه فضای سبز را با تامین هزینه از سوی وزارت نفت عملیاتی کند.