سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، یکی از موضوعاتی که چندی پیش در دیدار فعالان اقتصادی با رئیس جمهور مطرح شد، مانعتراشی در برابر فعالیت استارتاپ‌ها در کشور بود.
علی‌رغم اهمیتی که استارتاپ‌ها در اقتصاد داشته و تاکیدی که بر حمایت از آنها طی مدت‌های اخیر می‌شود، اما حمایت از این مدل کسب و کارها رضایت بخش نبوده است. به عقیده فعالان این حوزه با وجود تاکیدی که دولت بر استارتاپ ها دارد و اقداماتی که برخی از نهادها در راستای حل مشکلات شرکت‌های دانش بنیان انجام داده‌اند اما برخی از وزارت‌خانه ها در عمل با استارتاپ‌ها ساز مخالفت می‌زنند که البته کم‌کاری آنها در حمایت از این مدل کسب وکارهای نوین نیز مشهود است. برخی از نهادهای دولتی نیز در عمل رقیب جدی‌ای کسب و کارهای نوپا به شمار می‌روند و به گفته فعالان استارتاپی بازار آنها را با رقابت ناسالم خراب کرده‌اند.
بر اساس گزارش‌های موحود علی‌رغم اینکخ حجم و اندازه بسیاری از شرکت‌ها و فعالیت‌های اقتصادی در کشور کاسته شد و دوران رکود را سپری کردند، اما آمارها تعداد قابل‌توجهی از استارت‌آپ‌ها در فضای اقتصادی سال گذشته، توانستند رشد ۱۰۰۰ درصدی و برخی نیز فراتر از رشد ۱۰۰ درصدی را تجربه کنند. یعنی در شرایط تحریمی می‌توان از ابزار استارتاپ‌ها برای تحقق برخی از خواسته‌های اقتصادی، استفاده کرد.
اما همانطور که کارشناسان این حوزه نیز اذعان دارند، تحریم‌ها نیز مشکلات زیادی برای فعالان استارتاپی به ویژه در خصوص آن مدل از استارتاپ هایی شده که نوع فعالیت‌شان در ارتباط با خارج از کشور است. مثل استارتاپ‌های فعال حوزه‌های گردشگری که تحریم باعث افت توریست خارجی و نیز اُفت درآمد دلاری استارتاپ‌های فعال شده و استارتاپ دیگر نمی‌تواند مثل قبل در حوزه بین‌المللی ارتباط و سازوکار مالی داشته باشد.
اما دولت چه اقداماتی در حمایت از استارتاپ‌ها می تواند انجام دهد؟ از دید کارشناسان این حمایت ها که لازم است کارشناسی شده باشد را در چند بخش می‌توان خلاصه کرد. مورد اول مناسب کردن فضای کسب و کار به طور کلی و برای کسب و کارهای مجازی با تسهیل قوانین و فرایند صدور مجوز برای این کسب و کارها است و اقدام بعدی پرداخت تسهیلات حمایتی از آنها و یا اتصال آنها به سرمایه گذاران است.
برای مثال یکی از پارامترهای اثربخش در موفقیت استارتاپ‌ها این است که شرکت‌های خارجی سهام آنان را خریداری کنند و این امر در گرو ایجاد شرایطی برای تسهیل فضای کسب وکار این شرکت‌هاست. در حالی که در کشور ما به گفته فعالان این حوزه نگاه سیاسی از سوی دولت بر فضای کسب و کارهای نوین مانع از بهبود فضای این کسب و کارها می‌شود.
افشین کلاهی، رئیس کمیسیون جوانان، کارآفرینی و کسب و کارهای نوین دانش‌بنیان اتاق ایران
دخالت در امور استارتاپ‌ها
یکی از مشکلات بزرگ استارتاپ‌ها، خلا قانونی است. یک استارتاپ که هنوز ثبت نشده و یا بسیار کوچک است، از مجموعه محدودی از افراد تشکیل شده که معمولا هم مورد حمایت قرار نمی‌گیرند. اما اخیرا آئین‌نامه‌ای در هیات دولت به ابتکار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وزارت برای حمایت از استارتاپ‌ها تدوین شده است که قدم خوبی برای استارتاپ‌هایی است که شرکت نشده و یا ثبت شده اما بسیار کوچک هستند. از جمله مزیت‌های این آئین نامه حمایت‌های مالیاتی و بیمه ای و حل مشکل قانونی استارتاپ ها است.
موضوع دیگر حمایت مالی از استارتاپ‌ها است که خوشبختانه دولت هم از این نظر با فعالان هم عقیده است و آن این است که حمایت مالی از استارتاپ‌ها به دلیل ماهیت پرریسک استارتاپ‌ها نباید در قالب تسهیلات باشد. وگرنه با شکست استارتاپ‌ها که خیلی هم محتمل است، نه تنها تسهیلات پرداختی به آنها از میان می‌رود، بلکه این کسب و کارها بدهکار هم می‌شوند.
در موضوع حمایت مالی آنچه مورد تاکید است، وصل کردن استارتاپ‌ها به صاحبان سرمایه‌ها از طریق نهادهایی مثل اتاق بازرگانی است. نکته دیگر حل مشکلاتی است که سازمان‌ها برای استارتاپ‌ها به وجود می‌آورند. معمولا سازمان‌هایی که خود را محق دخالت در امور استارتاپ‌ها می دانند و یا به دلیل رقابتی که با آنها دارند، به مانعتراشی برای استارتاپ‌ها دامن می‌زنند. از آنجایی که رتبه کسب وکار ما به طور کلی پایین است، این فضا نباید وجود داشته باشد، بلکه باید زمینه برای استارتاپ‌ها به عنوان نقطه امید سرمایه‌گذاری کشور، فراهم کرد.
