ضعف برندسازی در صنایع دستی

گروه اصناف 

به گزارش کسب و کار نیوز، متاسفانه مشکلات این بخش به اندازه ای است که حتی ممنوعیت واردات نیز نتوانسته تا به امروز ایران را به جایگاه واقعی خود در دنیا در بخش صنایع دستی برساند. در این شرایط یک مقام مسئول ضمن انتقاد از جای خالی برندسازی در صنایع دستی کشور از صادرات تولیدات این صنف به اروپا و آسیای میانه خبر داد. محمد عبداللهی رئیس اتحادیه فروشندگان صنایع دستی گفت: افزایش قیمتی برای صنایع دستی در سال جدید نداریم. رئیس اتحادیه فروشندگان صنایع دستی با بیان اینکه در تهران یک هزار واحد صنفی مشغول به فعالیت اند تصریح کرد: چند سالی است که آمار دقیقی از میزان اشتغال زایی این صنف نداریم. عبداللهی با اشاره به اینکه ۲ سالی است که ورود صنایع دستی خارجی به کشور ممنوع شده است افزود: تمام تلاش بر آن شده که با ورود صنایع دستی چینی و هندی در کشور مقابله کنیم.

به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان صنایع دستی، صنایع دستی به کشور‌هایی همچون آسیای میانه و اروپا صادر می‌شود. عبداللهی ابراز امیدواری کرد که صنایع دستی همچون دیگر اصناف، در تلاش است که بتواند در جهت تحقق رونق تولید گام بردارد که خوشبختانه برنامه ریزی‌های مناسبی در این امر شده است. رئیس اتحادیه فروشندگان صنایع دستی با اشاره به اینکه دولت می‌تواند تسهیلات مناسبی را برای این صنعت در نظر بگیرد اظهار کرد: با تحقق این امر جایگاه این صنف، بهبود می‌یابد. عبداللهی با بیان اینکه شاهد حضور گردشگران خارجی در کشور هستیم گفت: متاسفانه بیشتر این گردشگران خارجی، توانایی بالایی برای خرید این صنایع ندارند. وی یادآوری کرد: امیدواریم که برنامه ریزی‌های مناسبی در جهت بهبود برندسازی صنایع دستی در بازار صورت گیرد که البته این مهم، کمک مسئولان را می‌طلبد.

اعمال ممنوعیت واردات که آن هم بی فایده بوده و قدرتی نداشته است

امیر کریم زاده، کارشناس صنایع دستی

لازمه اینکه صنایع دستی در کشور رونق داشته و به جایگاهی که شایسته آن است برسد داشتن اقتصادی پویا و غیر وابسته است. هم چنین باید کشوری قوی و با اقتصادی پویا داشت تا از ورود صنایع دستی خارجی تأثیر نپذیرفت. واردات صنایع دستی ممنوع اعلام شده و لی آیا در عمل نیز شاهد تحقق این مورد هستیم. یعنی درست از زمانی که بخش نامه مذکور اجرایی شده دیگر صنایع دستی خارجی وارد کشور نمی شود. متاسفانه درست برعکس است چراکه قبل از اجرای مصوبه مربوطه و پس از اجرای آن نیز شاهد ورود صنایع دستی خارجی به روش های مختلف به کشور هستیم. هر شخصی به هر روشی که می تواند این کالاها را وارد کشور می کند و با فروش آن درآمدزایی کلانی کرده است. چین  هند آنقدر از بازار صنایع دستی ایران ارز وارد کشور خود کرده اند که بعید است دست سر این بازار درآمدزا بردارند. واسطه ها و دلالان و واردکنندگانی که سود خود را از واردات این اشیا به کشور به جیب می زنند هیچگاه از بخش نامه هایی که همیشه در حد حرف باقی می مانند و حتی در صورت اجرایی شدن قدرتی ندارند، هراس نداشته اند.

واقعیت این است که صنایه دستی داخلی در بازار داخلی هم طرفدار ندارد. البته معنای این جمله این است که به دلیل گرانی بیش از اندازه که آن هم به اوضاع اقتصادی نابسامان بازکی گردد، قدرت خرید برای مشتریان داخلی نیز وجود ندارد. صنایع دستی ایرانی باید برای مصرف‌کننده‌ داخلی، ارزان باشد در صورتی که به دلایل فراوان قیمت تمام شده صنایع دستی آنقدری است که کمتر کسی می تواند برای خرید آن اقدام کند. هم چنین ارزش صنایع دستی ایران نیز برای خریدار خارجی باید در حدی باشد که بتواند ارز برای آن بپردازند در صورتی که مشتری داخلی هم نمی تواند تولید داخل را خریدارای کند پس چه انتظاری از مشتریان خارجی و توریست ها می توان داشت. امروز در داخل کشور با توجه به فرآیند تولید و تهیه‌ مواد اولیه، صنایع دستی را با قیمت ارزان به بازار نمی‌توان عرضه کرد و مردم هم قدرت خرید این آثار را با قیمت‌های کنونی ندارند بنابراین به صنایع دستی خارجی گرایش می‌یابند. هر چند ممنوعیت واردات این اقلام وجود داشته باشد اما به دلیل وجود مشتری و خریدار به هزاران روش این کالاها وارد کشور می شوند و سود نهایی را قاچاقچیان و دلالان از آن خود کرده اند. دولت باید تمهیداتی موثر برای رونق تولید داخل و کاهش هزینه های تولید داشته باشد تا در مرحله اول مشتری داخلی برای صنایع دستی وجود داشته باشد تا مشتری خارجی ارزش این کالاها را به درستی مشاهده و درک کند.

به طور کلی صنایع دستی کشور که از لحاظ کیفیت و هنر ایرانی در تمام دنیا زبانزد است پیش از تأثیر گرفتن از آثار وارداتی از میان رفته است. دلایل زیادی برای اثبات این مدعا وجود دارد. زمانی که صنایع دستی مشتریان زیادی برای خود داشت نه تنها به فکر برندسازی نبودیم بلکه با نادیده انگاشتن نیازهای بازار جهانی عواملی را که برای گرانی صنایع دستی لازم بود فراهم کردیم غافل از اینکه مشتریان همواره به دنبال کالای باکیفیت و به صرفه اند تا کالایی که قیمت تمام شده آن با خود کالا همخوانی ندارد. امروز سفال‌های چین و ژاپن که به کشور وارد می‌شوند، بسیار زیبا هستند و نمی‌توان گفت که جنس وارداتی همیشه بد است، حتی نمی‌توان تعیین کرد که مردم چه کالایی را بخرند یا نخرند اما می توان کیفیت و قیمت را در حدی نگاه داشت که خود مشتری تمایل برای خرید صنایع دستی ایرانی داشته باشد. متاسفانه صنعت صنایع دستی ایرانی قبل از اعمال ممنوعیت واردات که آن هم بی فایده بوده و قدرتی نداشته است از بین رفته و بیشتر کارگاه‌ها تعطیل شده‌اند. هم چنین وضعیت معیشت و درآمد مردم به‌گونه‌ای است که دیگر برای خرید اجناس تزیینی و هنری گران‌قیمت هزینه نمی کنند.