سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
به گزارش کسب و کار نیوز، حرفه پرستاری نقش محوری و مهمی در ارائه خدمات مراقبت بهداشتی در همه کشورها دارد و سلامت روان‌شناختی پرستاران جهت بهبود عملکرد حرفه‌ای‌شان در مراقبت از بیماران، امری مهم و مؤثر به شمار می‌آید. افراد شاغل در حرفه پرستاری معمولاً در شیفت‌های کاری مختلف و اغلب غیرمنظم مشغول به کار هستند و کار آن‌ها ممکن است با تنش و سختی‌هایی همراه بوده و این افراد را ازلحاظ روحی و روانی تحت تأثیر قرار دهد. در این میان، شرایط برای پرستاران متأهل می‌تواند سخت‌تر باشد، چون ممکن است درگیر تعارض‌هایی بین کار و خانواده شوند.
به‌طورکلی بنا بر نظر متخصصین امر، افراد شاغل، علاوه بر مسئولیت‌ها و نقش‌هایی که در حرفه خود دارند، بایستی در خانواده نیز مسئولیت‌ها و نقش‌های خود را به‌خوبی ایفا کنند. اما درصورتی‌که بین انجام دادن‌ها این نقش‌ها و مسئولیت‌ها ناسازگاری به وجود آید، فرد دچار تعارض کار و خانواده می‌شود. این موضوع در پرستاران نیز بسیار بارز است و بر همین اساس برخورداری آن‌ها از ویژگی‌ها و مهارت‌های توانمندکننده در این خصوص، می‌تواند در افزایش مدیریت تنش‌ها و تعارضات به آن‌ها کمک کرده و پیامدهای مثبت را برایشان به ارمغان آورد.
در این رابطه، محققان کشور دست‌به‌کار شده و پژوهشی را به انجام رسانده‌اند که در آن تأثیر آموزش رویکرد نوینی موسوم به «ذهن آگاهی» بر کاهش تعارض کار و خانواده در پرستاران متأهل مورد ارزیابی علمی قرار گرفته است.
در این تحقیق که توسط محققانی از دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی و بیمارستان تریتا انجام شده است، ۲۲ نفر از پرستاران شاغل در بیمارستان فوق مشارکت داشته‌اند که برای جمع‌آوری اطلاعات از آنان، مقیاسی تحت عنوان «مقیاس تعارض کار- خانواده» مورد استفاده واقع شده است.
همچنین پژوهشگران فوق برای آموزش ذهن آگاهی به پرستاران فوق، از یک پروتکل تلفیقی که مبتنی بر دو جریان عمده ذهن‌آگاهی یعنی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی است، استفاده کردند. برای این افراد، آموزش ذهن‌آگاهی، به مدت هشت جلسه و به‌صورت یک جلسه ۳۴ دقیقه‌ای در هر هفته اجرا شد.
یافته‌های این پژوهش نشان داد که میزان نمرات تعارض کار و خانواده در پرستارانی که برای آن‌ها از آموزش ذهن آگاهی استفاده شده بود، کاهش قابل‌توجهی پیدا کرد، ولی چنین کاهشی در سایر افراد تحت آزمایش مشاهده نشد.
بر این اساس، محققین فوق می‌گویند که آموزش ذهن آگاهی بر کاهش تعارض کار – خانواده به‌طورکلی و تعارض خانواده – کار در پرستاران متأهل بسیار مؤثر است.
آن‌گونه که مجتبی حقانی‌زمیدانی، محقق دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی و همکارانش اشاره کرده‌اند: «آموزش ذهن آگاهی از طریق تأثیری که بر استرس و فرسودگی شغلی می‌گذارد، میزان تعارض کار و خانواده را نیز به‌طور معناداری کاهش می‌دهد».
این محققین معتقدند: «آموزش ذهن آگاهی، پرستاران متأهل را واجد برخی ویژگی‌ها و مهارت‌ها می‌کند که بتوانند بر افکار، احساسات، هیجانات و رفتارهای خود، آگاهی و هشیاری بیشتری را تجربه کنند و از شکل‌گیری یا تشدید تنش‌های به وجود آمده در محیط کار که زندگی خانوادگی را نیز به‌صورت منفی تحت تأثیر قرار می‌دهد، پیشگیری کنند. بر همین اساس آموزش ذهن آگاهی با تأکید بر رفتار کنش‌گرانه به‌جای رفتار واکنشی باعث می‌شود که افراد شاغل به شیوه کارآمدتر و مسئولانه‌تر با رویدادهای زندگی کاری مقابله کنند».
به گفته حقانی‌زمیدانی و همکارانش: «با توجه به نقش منفی که تعارض کار و خانواده می‌تواند در تبیین حالات روان‌شناختی، خانوادگی و شغلی داشته باشد، ارائه آموزش‌های لازم به‌منظور ارتقا توانمندی و کاهش آسیب‌پذیری برای شاغلان متأهل ضروری به نظر می‌رسد».
مجریان این پژوهش که یافته‌های خود را در قالب مقاله‌ای علمی پژوهشی در نشریه «آموزش پرستاری» به چاپ رسانده‌اند، اظهار داشته‌اند که با استفاده از روش و نتایج به‌دست‌آمده، می‌توان این تحقیق را برای انواع شغل‌ها نیز انجام داد تا بتوان گامی مؤثر در جهت بهبود زندگی شاغلان متأهل با شرایط کاری نظیر پرستاران برداشت.
نشریه «آموزش پرستاری» متعلق به انجمن علمی پرستاری ایران است و به‌صورت فصل‌نامه منتشر می‌شود.
انتهای پیام
