به گزارش کسب و کار نیوز، روحالله اسلامی در نشستی در خصوص “تحلیل وضعیت دانشگاههای ایران بر اساس رساله امانوئل کانت” که در معاونت فرهنگی – اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، اظهار کرد: کانت در آخرین رساله خود به نام جدال دانشکدهها که در سال ۱۷۹۴ به تحریر در آورده، به طور تفصیلی در خصوص دانشگاهها و مشکلات آن سخن میگوید.
وی افزود: او در رساله خود بیان میکند که دانشگاه برای تضمین سعادت بشر به وجود آمده و این رسالت را به سه شیوه دنبال میکند، نخست بهبود سلامت جسمانی انسانها که بر عهده دانشکده پزشکی بوده، دوم فضیلت اخلاقی انسانها که برعهده دانشکده الهیات است و سوم سعادت انسانها در این دنیا و زندگی کردن در اجتماع که بر عهده دانشکده حقوق است.
این استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: به نظر کانت این سه دانشکده، دانشکدههای فرادست هستند، زیرا این سه رشته از علوم برای حکومت بسیار مهم است و تلاش میکند تا این رشتهها را هدایت و جهتدهی کند.
اسلامی ادامه داد: کانت همچنین معتقد است علاوه بر این دانشکدههای فرادست، دانشکدههای فرودست نیز وجود دارد، یعنی دانشکدههایی که در راستای عقلانیت، انتقاد و آزاداندیشی بنا شدهاند و خود به تولید دانش میپردازند مانند دانشکدههای الهیات، ادبیات، فلسفه، تاریخ، هنر و ….
رئیس گروه مطالعات و برنامهریزی فرهنگی و اجتماعی دانشگاه فردوسی با اشاره به اینکه ما به هر دو نوع دانشکده فرادست و فرودست نیاز داریم، تصریح کرد: حکومت به دلیل اینکه به دنبال ایجاد ثبات، امنیت و کارآمدی است، سعی دارد رشتههای فرادست را تقویت کند و در عین حال نظارت جدی بر آنها داشته باشد، درحالی که در حال حاضر ما شاهد نابودی فلسفه و دانشهای فرو دست در ایران هستیم.
وی خاطرنشان کرد: مشکلی که وجود دارد این است که اگر نظارت بیش از حدی بر دانشکدههای فرادست صورت گیرد، آنها از انجام وظیفه اصلی خود دور میمانند و حتی امکان دارد پس از مدتی دانشگاه تبدیل به اداره و به مثابه کارمند حکومت تلقی شود، این امر با فلسفه اصلی تأسیس دانشگاه مغایرت دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه راهکار اصلی کانت برای ایجاد حکومت، قانون و تربیت شهروندان توجه بیشتر به دانشکدههای فرودست است، عنوان کرد: از نظر کانت نزاع نامشروع نزاعی است که دانشگاه فرادست مورد تاکید قرار میگیرد، در حالی که دانشگاههای فرودست حذف میشوند. در حال حاضر در ایران چنین وضعیتی برقرار است اما نزاع مشروع نزاعی است که دانشگاه فرادست و فرودست هر کدام کار خود را انجام میدهند و در عین حال این دو دانشگاه در حال نزاع و مراوده با یکدیگر هستند که این نوع نزاع در ایران اساساً وجود ندارد.
اسلامی در تحلیل وضعیت دانشگاههای کشور، گفت: مشکلی که در حال حاضر در ایران وجود دارد، بیاخلاق شدن شهروندان بوده که این در نتیجه تضعیف رشتههایی همچون الهیات وحوزههای علمیه است، زیرا اکثر افراد به دنبال رشتههای پزشکی هستند و معتقدند در صورت تحصیل در این رشتهها تضمین شغلی خواهند داشت و از آن طرف بودجه وامکانات زیادی نیز به این دانشکدهها اختصاص داده میشود.
رئیس گروه مطالعات و برنامهریزی فرهنگی و اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: حکومت در ایران مداخله زیادی در دانشگاهها وحوزهها انجام داده تا بتواند دانشکدههای فرادست را به سمت خود سوق دهد که این تلاش چندان موفقیتآمیز نیز نبوده و به نوعی موجب نارضایتی دانشکدهها وحوزهها شده است.
وی با اشاره به اینکه باید تعادلی بین جامعه، دانشگاه و حکومت وجود داشته باشد، تصریح کرد: به نظر میرسد در ایران این تعادل کاملاً به هم ریخته و ناموزونی وجود دارد زیرا هنگامی که از سمت وزارت علوم و نهادهای سیاستگذار در کشور بحث دانشگاههای کارآفرین و خود کفا از لحاظ مالی مطرح میشود، تمام دانشکدهها و رشتههای فرودست به حاشیه رانده میشوند.
اسلامی با بیان اینکه وظیفه دانشگاه بیان ایده، اندیشه و تولید دانشهایی است که به بخشهای مختلف جامعه کمک و نارسیهای موجود را مشخص کند، عنوان کرد: در حال حاضر اکثر جلساتی که در دانشگاهها برگزار میشود مربوط به سوددهی دانشگاه و اقتصادی کردن آن است که این موجب انحراف دانشگاه از رسالت اصلی خود میشود.
انتهای پیام