خاموشی آیفون در ایران

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، از چند هفته گذشته تعدادی از پر تراکنش‌ترین اپلیکیشن‌های مالی ایرانی از روی نسخه های IOS گوشی‌های اپل با مشکل مواجه شد و امکان تراکنش مالی دیگر وجود ندارد و همین موضوع موجب ریزش علاقه مندان این برند شده است. در همین رابطه معاون وزیر ارتباطات گفت: اعمال ممنوعیت‌ها در زمینه استفاده از اپلیکیشن های ایرانی در سیستم عامل آی او اس استفاده از آیفون را در ایران ناممکن و فروش آن را کاهش می‌دهد. امیر ناظمی، معاون وزیر ارتباطات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات در یادداشتی آورده است: «این بار سه عامل استفاده از اپلیکیشن های یادشده را دچار چالش کرده است. مساله اول تحریم‌های آمریکا بر ضد ایران است، مساله دوم تغییر در سیاست‌های اپل در زمینه صدور گواهی‌های مربوط به توسعه دهندگان و برنامه نویسان تجاری اپ های آیفون است و موضوع سوم به انتشار گزارشی بازمی گردد که در آن فهرستی از استارت اپ های ایرانی وجود دارند که با استفاده از گواهی‌های یادشده برای شرکت‌های آمریکایی، تحریم‌ها را دور می‌زدند.

با تشدید تحریم‌های آمریکا بر علیه ایران، اپل اخیراً برای جلوگیری از اعمال مجازات‌های احتمالی کاخ سفید، اپلیکیشن هایی را که توسط شرکت‌های ایرانی تولید شده‌اند از اپ استور خود حذف کرد. بدیهی است که چنین تصمیمی می‌تواند استفاده از اپ استورهای ایرانی را نیز افزایش دهد. اما اپل مدتی است با هدف حفظ حریم شخصی کاربران خود و مقابله با نقض حقوق مالکیت معنوی، قبل از انتشار اپلیکیشن ها در اپ استور خود آنها را مورد بررسی جدی قرار می‌دهد ولی توزیع نرم افزارهای غیرقانونی و ناقض حقوق مالکیت معنوی، از طریق دستکاری و سوءاستفاده از برخی گواهی‌های صادر شده برای توسعه دهندگان تجاری ادامه داشته است. لذا اپل با مرور و بررسی مجدد سیاست‌های خود در این زمینه تلاش کرد جلوی سوءاستفاده از گواهی‌های مذکور را بگیرد. این مساله به ضرر کاربران ایرانی آیفون تمام شده که از اپلیکیشن های دور زننده تحریم مبتنی بر دستکاری گواهی‌های مذکور استفاده می‌کردند. همین مساله موجب شده تا حتی در صورت توزیع اپلیکیشن های آیفون در اپ استورهای ایرانی، استفاده از آنها ممکن نباشد.

اگر چه ظاهراً اپل این تغییرات را با هدف حفاظت از داده‌های خصوصی کاربران خود انجام داده، اما در عمل جلوی دسترسی ایرانیان به جریان آزاد اطلاعات و خدمات آنلاین را در داخل کشور گرفته است. نتیجه نهایی این تغییرات از دست رفتن کارکردهای اصلی آیفون در ایران است. زیرا به عنوان مثال، دیگر از آیفون نمی‌توان برای پرداخت آنلاین هزینه استفاده از کالا و خدمات استفاده کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد ۵.۲ میلیون نفر در ایران از آیفون استفاده می‌کنند و اپل دارای سهمی ۱۲ درصدی از بازار گوشی‌های هوشمند ایران است. ارزش کلی بازار تلفن همراه در ایران به ۴۳۸ میلیون دلار می‌رسد. در نهایت اپل دو گزینه پیش رو دارد. یا باید شرایط را برای ایرانیان به حالت اولیه بازگرداند و یا بر اجرای طرح فعلی خود اصرار کند که در این صورت بخش زیادی از بازار خود را در ایران از دست خواهد داد.»

راهی برای دور زدن این محدودیت ها وجود ندارد

عماد علیپور، کارشناس فناوری اطلاعات

از زمانی که واردات گوشی های اپل را به کشور داشته ایم تا به امروز شاید مهم ترین دلیل خرید این گوشی ها توسط مردم کلاسی است که برای آن قائل شده اند. محصولات اپل به دلیل اینکه کالاهای لاکچری هستند در ایران طرفداران بسیاری پیدا کرده و یکی از بازارهای مهم محصولات این شرکت شد. رده سنی نوجوانان و جوانان مشتریان این محصولات شدند و حتی با اینکه محدودیت هایی حتی از همان ابتدای آغاز به کار اپل در ایران وجود داشت اما مانعی برای خریداران به شمار نمی آمد.

بارها و بارها محدودیت های اپل با دلایل مختلف در این گوشی ها و اپلیکیشن های فعال در آن اعمال شد و هربار کاربران ایرانی با یافتن راه حل هایی توانستند این محدودیت ها را دور بزنند و برای آن چاره ای پیدا کنند. اما از چند هفته گذشته شاهد اعمال محدودیت های بیشتر و مهم تری هستیم که امکان استفاده از مهم ترین امکانات اپل را به ایرانی ها نمی دهد. اپلیکیشن های پرداختی در گوشی های مذکور از کار افتاده و بسیاری محددیت های غیرقابل برگشت بر روی این گوشی ها در ایران اعمال شده است. کاری به این موضوع نداریم که دلایل اعمال این محدودیت ها به تحریم ها باز می گردد یا اپل به دلیل افزایش امنیت تمام راه های منتهی به تراکنش های مالی ممنوعه را بسته، اما این حقیقت وجود دارد و به دلیل اینکه راهی برای دور زدن آن وجود ندارد بسیاری از کاربران ایرانی اقدام به تعویض گوشی های خود با برندهای دیگرکرده اند و آیفون های ایرانی یکی پس از دیگری خاموش می شود. به هر حال محدودیت اعمال شده از سوی اپل بر بعضی از اپلیکیشن های ایرانی مربوط به تراکنش های مالی دردسر هایی برای کاربران این نرم افزارهای موبایل بوجود آورده که منجر به اتخاذ این تصمیم شده است والا ایرانی ها از اولین مشتریان پرچمداران جدید اپل بوده اند و با سرعتی غیرقابل تصور چند روز پس از رونمایی محصول جدید می توانستیم این محصولات را در ایران مشاهده کنیم. آمارهایی که از بازارهای موبایل منتشر شده نشان دهنده کاهش فروش آیفون است و هم چنین تعویض گوشی های آیفون با دیگر برندها افزایش داشته است. بنابراین انتظار می رود در آینده واردات این محصول به کشور نیز کاهش چشمگیری پیدا کند و از طرفی دیگر پیش بینی افزایش قیمت برای دیگر برندهای موبایل را خواهیم داشت.