چند درصد از خانواده‌های مشهدی راضی به اهدای عضو می‌شوند؟

ابراهیم خالقی در گفت‌وگو ایسنا- در خصوص تعداد دقیق بیماران پیوند اعضا در دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: از سال ۱۳۸۰ که در دانشگاه علوم پزشکی مشهد پیوند اعضا از بیماران مرگ مغزی راه اندازی شد، تاکنون ۸۵۲ بیمار مرگ مغزی اعضای خود را به ۳۲۶۲ نفر اهدا کرده‌اند.

وی در رابطه با آمار اهدای عضو در سال جاری افزود: در سال ۱۳۸۰ که اهدای عضو در دانشگاه علوم پزشکی مشهد راه اندازی شد، فقط سه بیمار مرگ مغزی به اهدا رضایت دادند که در نهایت فقط به ۶ بیمار کلیه اهدا شد. هر سال که جلوتر می‌رویم این آمار افزایش پیدا می‌کند. در سال جاری نیز خانواده ۱۱۷ بیمار مرگ مغزی به اهدای عضو بیماران‌شان رضایت داده‌اند که توانستیم اعضای این تعداد بیمار را به ۵۰۲ نفر اهدا کنیم.

مسئول واحد فراهم‌آوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص پای کار آمدن شرکت‌های بیمه برای این فرایند خاطرنشان کرد: بیماران کلیوی جزو بیماران خاص محسوب می‌شوند و تحت پوشش شرکت‌های بیمه نیز قرار دارند. بیماران پیوند کبد، قلب، ریه و… جزو بیماران خاص محسوب نمی‌شوند. این دسته از بیماران پیوندی معمولا در زمینه تهیه دارو و هزینه‌های فراوان آن به طبع با مشکلاتی رو به رو می‌شوند. با وجود این‌که عمل پیوند اعضا هزینه‌های بسیار زیادی برای بیمارستان دارد اما به دلیل اینکه خانواده بیماران مرگ مغزی، اعضای بیماران‌شان را رایگان اهدا می‌کنند، وزارت بهداشت و درمان عمل جراحی پیوند اعضا را رایگان کرده است.

خالقی در خصوص پای کار آمدن خیرین در این زمینه یادآور شد: هزینه‌ بالای داروهای بیماران پیوند اعضا و برخی از وسایل و تجیهزات اتاق عمل و بیمارستان که از توان دولت خارج است، حضور خیرین را در کنار این امر می‌طلبد. در اکثر نقاط جهان عمل پیوند اعضا توسط NGO ها یا سازمان‌های مردم نهاد صورت می‌گیرد. در سایر نقاط جهان به اندازه‌ای که شرکت‌های بیمه در ایران برای بیماران هزینه می‌کنند، برای بیماران‌شان هزینه‌ای تقبل نمی‌کنند. عمل پیوند به دلیل اینکه یک حرکت انسان دوستانه محسوب می‌شود، توسط سازمان‌های مردم نهاد حمایت می‌شود اما در ایران این اتفاق توسط سمن ها خیلی کم حمایت می‌شود که نیاز است جهت جلب حمایت سمن‌های مختلف، این اقدامات توسط رسانه‌ها فرهنگ سازی شود.

وی در خصوص تجهیز سایر مراکز شرق کشور برای پیوند اعضا گفت: پیوند کلیه که پیوندی ساده‌تر است، در سایر شهرها از جمله ساری، کرمان و یزد انجام می‌شود اما پیوند کبد، پیوندی بسیار پیچیده است که نیاز به جراحان خاصی دارد. چندین سال است که جراح پیوند کبد تربیت نشده و سال های زیادی زمان خواهد برد که بتوانیم یک جراح کبد تربیت کنیم. افراد محدودی تا کنون آموزش دیده‌اند اما تا ۱۰ سال آتی قطعا تعداد متخصصان این نوع جراحی افزایش می‌یابد. نکته مهم تری که باید به آن اشاره کنم تجهیزاتی است که برای پیوند کبد نیاز است. این پیوند چندین میلیارد تجهیزات نیاز دارد که با توجه به هزینه‌های بالای این عمل جراحی، شاید بهتر باشد که بیماران سایر شهرهای شرق کشور برای پیوند به اینجا بیایند. البته در کرمان و یزد نیز پیوند کبد در حال راه اندازی است.

خالقی در پاسخ به این سوال که خانواده بیماران مرگ مغزی چه مدت زمانی برای رضایت اهدای اعضای بیمارشان لازم دارند، عنوان کرد: متوسط زمان رضایت خانواده بیماران مرگ مغزی در اروپا ۲۰ دقیقه است در حالی که این آمار در ایران ۹۰ ساعت است. مدت زمانی که یک بیمار مرگ مغزی را می‌توان نگهداری کرد بین ۴ تا ۵ روز و نهایتا یک هفته است. برخی اوقات شاهد آن هستیم که قشر فرهیخته‌مان از اطلاعات کمی در این زمینه برخوردارند. در دهه ۸۰ که فرایند پیوند اعضا را آغاز کردیم، رضایت خانوادگان بیماران مرگ مغزی کمتر از ۲۰ درصد بود در حالی که در سال جاری این آمار به بیش از ۶۰ درصد افزایش یافته است. رسانه تریبونی است که می‌تواند در این خصوص به خوبی در کشور فرهنگ سازی کند چرا که بیماران مرگ مغزی دیگر بازگشتی نخواهند داشت.

انتهای پیام