سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
حسینی معتقد است چند سال گذشته فساد مشکل اصلی اقتصاد بوده است و اتاق و اقتصاد هوشمند می‌تواند دوای درد مشکلات اقتصادی باشد. حسینی تاکید کرد اتاق از آن یک جریان خاص نیست، بلکه باید صدای بخش خصوصی باشد و هر کسی به اندازه توان و ظرفیتی که دارد، باید بخش خصوصی را نمایندگی کند. در ادامه گفتگو با این فعال اقتصادی و کاندیدای انتخابات اتاق بازرگانی را می‌خوانیم.
شما این دوره با «گروه پیشگامان تحول» به انتخابات آمدید و جزو سرلیست‌های ائتلاف هستید؟
ما ائتلاف نیستیم. ما جمعی هستیم که در سال‌های گذشته با اتاق همکاری و ارتباط داشته و در لیست‌های مختلف حضور داشت؛ اما برای این دوره در کل به این جمع‌بندی رسیدیم که با هم شرکت کنیم و به همین دلیل «پیشگامان تحول» که یک گروه جدید است را تشکیل دادیم.
شعار و برنامه اصلی «گروه پیشگامان تحول» در این دوره از انتخابات چیست؟
به اعتقاد ما، در شرایط تحریم مشکلاتی در کشور وجود دارد که برای حل آن باید گام اساسی برداشت. کسی که می‌آید، باید اول به فکر اقتصاد و بنگاه‌های اقتصادی کشور باشد و بعد از آن به فکر بخش خصوصی باشد. البته برای بخش خصوصی هم تهدید‌ها به فرصت تبدیل نشده که تبدیل آن نیز کار سختی است؛ ولی می‌توانیم از فرصت‌هایی که در منطقه هست، استفاده کنیم. ما با این تحلیل آمدیم و اعتقاد داریم اتاق هوشمند می‌تواند حلال بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور باشد. شعار ما دفعه پیش اتاق سفید و اقتصاد سفید بود. اعتقاد داشتیم مشکل اصلی اقتصاد کشور فساد است و البته برداشت ما درست هم بود. در چند سال گذشته فساد مشکل اصلی اقتصاد و حتی در اتاق بوده است. اعتقاد داریم اتاق و اقتصاد هوشمند می‌تواند دوای درد مشکلات اقتصادی کشور باشد. بسیاری از مشکلاتی که امروز داریم، ناشی از نوعی غفلت در تصمیماتی است که مدیران گرفته‌اند و امروز هم خود آنها و هم اقتصاد کشور را گرفتار کرده است؛ اما با اقتصاد هوشمند در شرایط فعلی می‌توانیم اقتصاد را بسیار بهتر مدیریت کنیم.
در بیانیه‌های منتشرشده از شما به اقتصاد هوشمند اشاره شده؛ یعنی معتقدید با هوشمندسازی بخش عمده مشکلات بنگاه‌ها و بخش خصوصی حل می‌شود؟
ما اعتقاد داریم با استفاده از داده و اطلاعات می‌توان بسیاری از تصمیم‌‌ها را درست گرفت و بسیاری از هزینه‌ها را کم کرد. همچنین می‌توانیم در اقتصاد کشور شفاف‌سازی کنیم. کشور ما نقطه کور بسیاری دارد. عده‌ای از این نقطه کورها؛ چه در شبکه بانکی و چه در صندوق توسعه ملی؛ چه به صورت قاچاق و چه در قالب ارز ۴۲۰۰ تومانی استفاده می‌کنند. هوشمندسازی به‌طور ریشه‌ای می‌تواند بسیاری از مسائل و مشکلات اقتصادی کشور را حل کند.
با وجود فضای تحریم و وضعیت چهار سال آینده مشکلات صادرکنندگان و واردکنندگان بیشتر می‌شود، برنامه شما برای حل این مسائل چیست؟
به نظر من، این مساله نیاز به تغییر شرایط اقتصادی کشور دارد. مهم‌ترین مشکل اقتصادی ما در بحث صادرات بحث نقل و انتقالات پولی است. اتاق هوشمند می‌گوید ارز دیجیتال استفاده کنید و از همه این مشکلات رها شوید. ما که تحریم هستیم باید نخستین کشوری باشیم که خواهان استفاده از ارز دیجیتال است؛ اما سیستم هنوز شک دارد و نمی‌تواند تصمیم بگیرد. اگر اقتصاد هوشمند را باور داشتیم حداقل با پذیرش ارز دیجیتالی می‌توانستیم بخش زیادی از مشکلات را حل کنیم.
بحث ما هم صرفا صادرات نیست؛ یعنی این‌طور نیست که بگوییم فقط برای صادرات برنامه داریم. اگر در کشور ما بحث واردات حل نشود، صادرات هم حل نخواهد شد. در حال حاضر جو علیه واردات است که اصلا چیز خوبی نیست. موقعی رشد اقتصادی حاصل می‌شود که واردات هم افزایش پیدا کند. عمده واردات مواد اولیه است. برای اینکه صادرات راه بیفتد باید برای واردات هم برنامه داشته باشیم. برنامه ما شفاف است
شما اشاره کردید اتاق باید فضای کلی کسب‌وکار را در نظر داشته باشد تا منافع اعضا؛ یعنی رسالتی که شما برای اتاق قائل هستید بیشتر بر بهبود فضای کسب‌وکار و دنبال کردن اقتصاد آزاد است تا منافع شخصی فعالان اقتصادی؟
اتاق نماینده بنگاه‌های کوچک و متوسط است. اتاق باید تلاش کند در سطح بنگاه همه مشکلات بانکی و بیمه‌ای و… حل شود. همین موضوع باعث شد اتاق‌ها رویکردی پیدا کنند که ما هم باید دنبال مسائل خرد و حل مشکلات بنگاه‌ها باشیم و فساد کلی اقتصاد کلان به ما ربطی ندارد. پشت سر آن کمیسیون اقتصاد کلان اتاق منحل شد و اتاق از درگیر شدن در مسائل کلان اقتصادی، کناره گرفت. در حالی که این کار کاملا اشتباه بود. ما هرچه به‌دنبال مسائل کلان اقتصاد کشور باشیم، مسائل خرد سریع‌تر حل می‌شود. در واقع ریشه مسائل خرد در مسائل کلان است. باید مسائل اقتصاد کشور حل شود تا مشکلات بنگاه‌ها هم حل شود. «چون که صد آید، نود هم
پیش ماست.»
عملکرد چهار ساله اتاق را چطور ارزیابی می‌کنید؟
اتاق تهران در دوره هشتم بالاخره یک‌سری شعارها داد. ما می‌خواهیم بخش خصوصی جنب و جوش داشته باشد؛ شبکه‌سازی کنیم و راه‌حل‌های خلاقانه به دولت ارائه بدهیم. اما تاکنون کدام‌یک از این شعارها عملیاتی شده است؟ اتاقی‌ها چقدر توانستند اقتصاد ایران را به اقتصاد جهانی وصل کنند؟ چقدر هزینه کردند؟ در شبکه‌سازی چه گامی برداشتند؟ ما اعتقاد داریم که بسیاری از شعارهایی که دوستان مطرح کردند در عمل محقق نشده است. رویکرد اتاقی‌ها در عرضه مسائل اقتصاد کلان و هم سیاست خارجی رویکرد درستی نبوده است. همه سیاست خارجی را در تعامل با اروپایی‌ها دیدند و ندیدند که ما ظرفیت‌های زیادی در شرق آسیا داریم. ما تقریبا به شرق؛ به چین، سنگاپور، هنگ‌کنگ و مالزی پشت کردیم. همه هیات‌هایی که اتاق؛ چه اتاق تهران و ایران به کشور آورد با محوریت اروپا بود. تمرکز اتاق بر اروپا بود؛ در حالی که بخشی از ظرفیت اتاق می‌توانست برای تعامل با شرق آسیا باشد. حتی یک هیات برای تعامل با آسیا فرستاده نشد. آن زمان هم که برجام داشت به‌هم می‌خورد، هیاتی به چین فرستاده شد که چینی‌ها هم نپذیرفتند. اینها ایرادات مهم اتاقی‌هاست.
یکی از مسائلی که در انتخابات اتاق مطرح است، حضور پررنگ دولتی‌ها در انتخابات است. هنوز هم در برخی لیست‌ها شاهد حضور دولتی‌ها هستیم. نظر شما در این خصوص چیست و کارنامه اعضایی که در گروه شما هستند در این رابطه چطور است؟
با توجه به اینکه رویکرد دولت تعامل با اتاق جهانی بود، به‌دنبال اتاق اتوکشیده‌ای می‌گشت که یکدست باشد و آدم‌هایی که قدرت انتقاد کمتری داشته باشند. به همین دلیل و بخشی از انتخابات را دولت سازماندهی کرد. دفعه قبل آرای شرکت‌های دولتی، خصولتی و… بسیج شد تا یک جریان مشخص در انتخابات برنده باشد. این بار؛ اما به نظر می‌آید دولت انگیزه‌ای برای این کار نداشته باشد یا حاضر نباشد برای سازماندهی نقشی ایفا کند. البته با کاری که اتاقی‌ها در صدور کارت‌های بازرگانی کرده‌اند، شاید برای برنده شدن دوباره نیازی به دولت نباشد. تعداد زیادی کارت عضویت برای افراد صادر شده است که با این کارت‌ها در انتخابات شرکت کنند و به شخصی که می‌خواهند رای دهند. متاسفانه کارت‌های عضویت زیادی بدون رعایت ضوابط و مقررات و آیین‌نامه شورای نظارت از سال ۹۴ به بعد در اتاق‌ها صادر شده که خود انجمن نظارت هم به عملکرد اتاق‌ها در این خصوص ایراد قانونی دارد و معتقد است آیین‌نامه رعایت نشده؛ یعنی اتاق‌ها بدون آنکه طرف شغل یا کسب‌وکاری داشته باشد، کارت عضویت صادر کرده‌اند. در حال حاضر بین ۱۸ تا ۲۰ درصد کارت‌ها، کارت‌های عضویت است؛ در حالی که قبلا رقم ناچیزی بود؛ ازاین‌رو شورای نظارت تشکیل جلسه داد و بخشی از این کارت‌ها را از دور خارج کرد. به صاحبان کارت‌هایی اجازه شرکت در انتخابات داده شد که ۱۸ ماه از تاریخ صدورشان گذشته باشد؛ در حالی که در مصوبه قبلی شورای نظارت این مدت‌زمان یک سال بود. بخشی از این نگرانی برطرف شد؛ یعنی ۶۰۰ کارت از شمول انتخابات محروم شدند؛ اما هنوز مساله حل نشده است و ما مدعی هستیم که تعداد زیادی کارت عضویت، کارت بازرگانی است. درخواست جدی ما رسیدگی به این مساله است. اگر لیست نقص پرونده دارد و مقررات رعایت نشده، انجمن نظارت باید
تصمیم بگیرد.
در رابطه با سیستم انتخابات الکترونیک نیز حرف و حدیث زیاد است. با همین سیستم می‌خواستند انتخابات مجلس را برگزار کنند؛ اما انجمن نظارت موافقت نکرد. حالا چطور می‌خواهند انتخابات اتاق را با همین سیستم برگزار کنند؟ بررسی‌های تیم آی‌تی ما نیز می‌گوید این سیستم قابل اعتماد نیست و اگر ما با این سیستم در انتخابات شرکت کنیم، نتیجه چیز دیگری
است. بنابراین دو مساله اساسی قبل از انتخابات باید حل و بررسی شود؛ یکی موضوع صدور کارت‌های بازرگانی و دیگری مهندسی انتخابات است.
اگر این دو خواسته شما در مدت باقیمانده برطرف نشود، چه خواهد شد؟
ممکن است در انتخابات اتاق شرکت نکنیم. از روز اول ما خیلی اصراری به شرکت در انتخابات نداشتیم؛ اما اگر این دو مساله حل نشود، یا دسته‌جمعی انصراف می‌دهیم یا به مراجع قضایی و دیوان عدالت اداری مراجعه خواهیم کرد.
بحث مهندسی آرا در این دوره مطرح شده است. البته ائتلاف رقیب معتقد است این ساده‌ترین بحثی است که می‌شود مطرح کرد.
اصلا این‌طور نبود. آن زمان هیات‌رئیسه اتاق دست چند گروه بود؛ یعنی مثل حالا یک جریان نبود. ما می‌گوییم با سازماندهی آمدند؛ حرف من این است که تنها در این دوره است که اتاق یکدست شده است. هیچ‌وقت آنقدر کارت عضویت صادر نشده است. اتاق حتی برای تعدادی دانشجو کارت صادر کرده است. اگر ادعای ما غلط است چرا خود اتاق مجبور شد برخی کارت‌ها را باطل کند؟ انجمن نظارت می‌گوید شورای نظارت تشکیل شده و با بررسی انجام‌شده روشن است که نه تنها در تهران، بلکه این کارت‌ها در شیراز، کرمان و مازندران هم
صادر شده است.
در صورتی که این موارد برطرف شود، شانس گروه برای گرفتن اکثریت اعضا را چطور ارزیابی می‌کنید؟
امیدواریم لیست ما انتخاب شود. البته تازه انتخابات شروع شده است و اما عملکرد اتاق هم طوری نبوده که فعالان اقتصادی را راضی کند. اعتقاد داریم افراد لیست‌های ترکیبی را انتخاب می‌کنند. قطعا معیار رای‌دهندگان، سابقه و اینکه چه کسی در این شرایط اقتصادی می‌تواند مدیریت کند، است. لیست ما شایسته‌ترین‌ها را دارد. اگر رای نیاوریم باز هم برنده هستیم. یک جریانی که در اتاق حضور دارد و وضعیت بدی نخواهد داشت.
موضوع دیگری که مطرح است، بحث ناامیدی فعالان اقتصادی است. به آمار هم اگر مراجعه کنیم، می‌بینیم آمار روندی کاهشی داشته، چه از لحاظ تعداد ثبت‌نامی‌ها و چه از لحاظ نظرسنجی‌ها. به نظر شما مشارکت در این دوره چطور خواهد بود؟
فکر می‌کنم همان ۳۰ درصد باشد. دفعه قبل انتخابات روز جمعه بود. جمعه البته یک خوبی‌ها و بدی‌هایی دارد. این بار اما آخر سال است و نخستین روز هفته. به نظر نمی‌آید مشارکت چندان زیاد باشد وگرنه فعال اقتصادی اگر انگیزه‌ای داشته باشد، می‌آید. هر کسی هم می‌آید توسط کاندیدا و لیست‌ها آمده است وگرنه نقش اتاق بازرگانی آنقدر جا نیفتاده که به خاطر اهمیت آن شرکت کنند.
چشم‌انداز شما برای چهار سال آینده با وجود تحریم چیست؟ و وظیفه اتاق را چه می دانید؟
اتاق سه وظیفه دارد؛ یکی نمایندگی اعضا و اینکه به‌دنبال حل مشکلات بنگاه‌های اقتصادی باشد. دوم باید توانمندسازی کند و سومی آموزش اعضا برای تشکل‌سازی و جمع‌آوری اطلاعات و بازارسازی و شبکه‌سازی است؛ اما اتاق‌ها در این زمینه غفلت کرده‌اند. الان شرایطی در منطقه حاکم است که می‌شود از آن برای مهار استفاده کرد. در لیست ما اعضایی هستند که کار صادراتی انجام داده‌اند، در اتاق‌های مشترک حضور داشته‌اند و سابقه کار موثر دارند. این نشان می‌دهد آنها می‌توانند موفق باشند و در این شرایط کار کنند. همین که در این شرایط حاضر شدند، یعنی آمادگی دارند.
یکی از مسائلی که در اتاق با آن روبه‌رو هستیم، ضعف تشکل‌ها و کمیسیون‌هاست. برنامه شما برای تقویت تشکل‌ها چیست؟
لازم نیست همه اعضا، عضو اتاق باشند. اگر اتاق هوشمند باشد، همه اعضا می‌توانند در جلسات کمیسیون‌های اتاق حضور داشته باشند و از طریق فضای مجازی اظهارنظر کنند. بنابراین اگر اتاق را هوشمند کنیم، بسیاری از مشکلات حل می‌شود.
اتاق ایده‌آل از نظر شما چه اتاقی است و اگر شما رای آورید اولین تغییراتی که در اتاق ایجاد می‌شود در چه راستایی است؟
اتاق باید انحصارزدایی کند. اگر با یک گروه اداره شود، قطعا نمی‌تواند از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کند. اتاق باید از ظرفیت همه کسانی که علاقه‌مند هستند و نفوذ دارند، بهره بگیرد و فضایی فراهم کند تا همه از فضای اتاق استفاده کنند.
اتاق از آن یک جریان خاص نیست، بلکه باید صدای بخش خصوصی باشد. هر کسی به اندازه توان و ظرفیتی که دارد باید بخش خصوصی را نمایندگی کند. تجربه اتاق یکدست از دیدگاه ما، تجربه اصلا موفقی نبوده است. اتاق آن‌طور که باید، مطالبه‌گری نکرد. آن‌طور که باید راهکار بدهد، نداد و این هم یکی از دلایل ثبت‌نام نکردن اعضا و تعداد کم نامزدها بود.
اما برعکس دوره قبل که تمام شد؛ یعنی دوره هفتم همه شرکت‌های بزرگ، بازار سرمایه، بانک‌ها و… متقاضیان ثبت‌نام شدند، چرا؟ چون عملکرد دوره قبلی اتاق به نحوی بود که فضایی امیدوار‌کننده را در جامعه ایجاد می‌کرد. پس همه به صحنه آمدند؛ اما در این دوره بیشتر فعالان، اتاق را همراه و همکار دولت شناختند.
