چرخه مالی میلیاردی کدهای دستوری

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، خالی کردن جیب بینندگان و مردمی که رسانه ملی را برای تماشا انتخاب می کنند از اهداف کدهای دستوری است که هرچه تراکنش های بالاتری داشته باشند چرخه مالی بیشتری عایدشان خواهد شد. متاسفانه استمرار استفاده از کدهای دستوری در کنار ساختار کارمزدی نادرست، زمینه کسب درآمد از راه شارژ فروشی را فراهم آورده و پای بازیگران قدرتمندی را به میدان درآمدزایی از کارمزد فروش شارژ باز کرد. اکنون برخی از همین بازیگران در برابر تصمیم درست بانک مرکزی برای محدودسازی ussd مقاومت می کنند.

بر اساس آمار مربوط به تراکنش‌های بستر USSD در سال ۱۳۹۶ بانک‌های کشور نزدیک به ۲۵۰ هزار میلیارد ریال به شبکه پرداخت بابت کارمزدهای تراکنش‌های بستر USSD به شرکت‌های شاپرک، خدمات داده‌ورزی و PSP‌ها پرداخت کرده‌اند که از این رقم ۱۷۲ هزار میلیارد ریال سهم شرکت‌های PSP شده است.طبق شنیده‌ها اکنون تنها یک شرکت که حتی مجوز PSP هم ندارد و سهمی نزدیک به ۵۰ درصد این بازار را در اختیار دارد، در برابر بسته شدن این بستر مقاومت می‌کند و سایر شرکت‌های PSP با توجه به ریسک‌های امنیتی که این بستر برای آن‌ها به دنبال دارد به بسته شدن آن رضایت داده‌اند. لذا به نظر می‌رسد با توجه به درآمد بالای این سرویس، این مقاومت‌ها چند آن‌هم بیراه نباشد.

این در حالی است که بخش بزرگی از درآمد کارمزد تراکنش‌های USSD نیز سهم شرکت‌های شاپرک و خدمات داده‌ورزی که زیرمجموعه بانک مرکزی هستند، می‌شود، اما با توجه به مخاطراتی که این بستر دارد، رگلاتور بانکی حاضرشده از سهم حدود ۷۸۰ میلیارد ریالی خود هم بگذرد.البته همان‌طور که در سال گذشته نیز در اخبار خواندیم، یکی دیگر از بازیگرانی که از کارمزد تراکنش‌های شاپرکی بستر USSD سهم بزرگی می‌برد، شرکت جی رینگ همراه اول است که طبق اخبار منتشره سهمی بین ۷۰ تا ۸۰ درصد درآمد شرکت‌های PSP‌ طبق قراردادی که با شرکت جی‌رینگ بسته‌اند به این شرکت می‌رسد.

صرف هزینه های کلان برای بازارسازی

علی کمیلی، کارشناس فناوری اطلاعات

شیوه جدید درآمدزایی از کدهای دستوری که امروز بیشترین تبلیغات آن در رسانه ملی انجام می شود روشی جدید و پنهان از درآمدزایی است که در حقیقت جیب مردم را هدف قرار داده و در ظاهر برای جایزه های میلیونی در برنامه های رسانه ملی از آن استفاده می شود. در حال حاضر در تمام برنامه های تلویزیونی پرمخاطب یک کد دستوری انتخاب می شود و با تبلیغات گسترده آن در طول برنامه مردم را تشویق به استفاده از خدمات آن برای بردن جایزه های میلیونی و جذاب می شود. این کدهای دستوری به عنوان اسپانسرهای برنامه های مورد نظر توسط برگزارکنندگان استفاده می شود. این اسپانسرها با پرداخت مبالغ کلان فرصت شرکت در برنامه های تلویزیونی را پیدا کرده و هزینه هایی را که صرف این کار کرده اند از جیب مردم جبران می کنند. در ظاهر ماجرا استفاده از این کدهای دستوری رایگان است و در برخی مواقع برای خرید شارژ باید هزینه آن را پرداخت کرد اما در واقعیت استفاده از این کدها برای مردم هزینه هایی را در بر دارد که مجموع آن منجر به چرخه مالی میلیاردی برای این اپلیکیشن ها می شود. متاسفانه هنگام تبلیغات و تشویق مردم برای استفاده از این کدها هیچ آگاهی در رابطه با هزینه بر بودن شماره گیری ها داده نمی شود اما با هر بار شماره گیری آن مبلغی به عنوان هزینه از کاربر کسر می شود. این در حالی است که بسیاری از این کدهای دستوری با هدایت کاربر به استفاده از خدمات دیگر ارایه شده در اپلیکیشن هزینه های دیگری نیز برای مردم ایجاد می کند.

جدای از این موضوع که در شرایط اقتصادی کنونی این مدل درآمدزایی از جیب مردم حرکت ناشایستی است باید اشاره شود که رسانه ملی به عنوان یک رسانه پرطرفدار نمی بایست برای ترویج این مدل درآمدزایی که هدف آن مردم هستند پیشتاز باشد. بدین ترتیب این سامانه ها که خطوط امن و حفاظت شده ای هستند برای جابجایی پول الکترونیکی و برخلاف سامانه های پیامکی (که بر اساس تعداد پیامک، مبلغ هر پیامک و بر اساس قراردادش با اپراتورها، روزگار می گذرانند) درآمد و سودشان از تعداد تراکنش هایی است که انجام می گیرد. از خرید شارژ برای تلفن های اعتباری گرفته تا پرداخت قبض و شماره گیری اعداد با ستاره و مربع و در این میان با هدف قرار دادن مردم اقدام به کسب درآمد می کنند.