تکاپوی دولت برای جذب دلارهای خانگی

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز  بانک مرکزی در چند ماه اخیر با دادن ضمانت کتبی به سپرده‌گذاران ارزی برای بازپرداخت اصل و سود وجوه ارزی سپرده‌گذاری، پرداخت سود ۴ درصدی به سپرده گذاران، پرداخت سود به سپرده گذار به صورت ماهانه و به تازگی هم برداشت ارزی از خودپرداز ها، سعی در جلب نظر سپرده گذاران ارزی کرده است. از نظر مقررات این تضمین داده شده که افراد می‌توانند ضمن برخورداری از سود سپرده ارزی خود هر زمان که بخواهند آن را برداشت کنند. اما کارشناسان حوزه بانکی معتقدند شرایط سپرده گذاری ارزی همچنان در بانک‌ها با موانعی چند روبرو است و هر چند بانک مرکزی مشوق‌هایی را به سپرده گذاران داده اما بانک‌ها در اجرای آن مثل همین سود پرداختی به سپرده گذاران ارزی کوتاهی می‌کنند و همین امر سرعت سپرده گذاری ارزی در بانک ها را کم کرده است. در هیمن رابطه فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی گفت: از نظر مقررات این تضمین داده شده که افراد می‌توانند ضمن برخورداری از سود سپرده ارزی خود هر زمان که بخواهند آن را برداشت کنند و امروز این موضوع از طریق ابزار‌های الکترونیکی نیز میسر شده است. وی گفت: همه افراد دارای سپرده ارزی می‌توانند از طریق خودپرداز‌های مخصوص هر زمان که بخواهند برداشت ارزی داشته باشند یا مبلغی از ارز خود را به حساب شخص دیگری منتقل کنند که این موضوع با ایجاد اطمینان به سپرده گذاری ارزی نیز کمک خواهد کرد.

بی اعتمادی به سپرده گذاری ارزی
وحید شقاقی، کارشناس اقتصادی
مانع اصلی سپرده گذاری ارزی در بانک‌ها بحث بی اعتمادی مردم به شبکه بانکی است. یک بار در سال‌های ۹۰ و ۹۱ سیاست سیاست سپرده گذاری ارزی انجام شد اما وعده‌های بانک مرکزی برای تحویل به موقع ارز و سود، محقق نشد. به همین دلیل از آنجایی که بانک مرکزی به تعهد خود عمل نکرد، این بی اعتمادی در بین مردم شکل گرفت و پاک کردن آن از ذهن مردم هم زمان می‌برد. باید دانست که در اجرای هر سیاستی این مسائل وجود دارد و چون ذهنیت مردم نسبت به هر سیاست به این راحتی پاک نمی‌شود، باید از هر خطایی حداقل امکان دوری کرد.
به دلیل همین ذهنیت و سلب اعتماد مردم است که در حال حاضر بانک مرکزی ابزار خود برای افزایش سپرده‌گذاری ارزی و احیای آن، از دست داده است. با وجود بخشنامه بانک مرکزی و مشوق به سپرده گذاران ارزی روند افزایش این سپرده ها کند است وموجب شده جذب سپرده های ارزی موفقیت آمیز نباشد. عامل دیگر تخلفات بانک ها است. برخی از بانک‌ها همچنان در موضوع سپرده گذاری ارزی تخلفاتی دارند و از آنجایی که نظارت بانک مرکزی هنوز یکپارچه نشده، این تخلفات مانع از رشد سپرده گذاری ارزی می‌شود. بانک‌های بد و متخلف هنوز در کشور وجود دارد و این نشان از ضعف بانک مرکزی است. اجرای ناقص بخشنامه‌ها در بانک‌ها به دلیل وجود همین بانک‌های به اصطلاح بد و نظارت ناکافی بانک مرکزی است.متاسفانه در یک رویکرد غیرتخصصی و هیجانی عامه مردم ارز خارجی را یک سرمایه ارزشمند و جزو کالاهای سرمایه ای فرض کرده و تلاش دارند با ذخیره سازی آن مانع کاهش ارزندگی اموال خود شوند و این موضوع یک آفتی است که می تواند بیشترین ضربات را به اقتصاد روزمره کشور وارد کند. چنانچه سیستم سپرده گذاری ارزی با تضامین لازم برقرار شود و بتواند اعتماد مردم را جلب کند، می توان به بازگشت دلارهای خانگی به صندوق های بانک، امیدوار بود و اگر همراه با این موضوع مشوق های منطقی نیز در نظر گرفته شود، بدون تردید نیز اثر بیشتری می گذارد.

تمایل مردم به ذخیره سازی ارز
سید ضیاء الدین خرمشاهی کارشناس اقتصادی
بدون تردید یکی از شاخصه‌های نشان دهنده بهبود وضعیت عرضه واحدهای پول خارجی و نیز مدیریت عرضه و تقاضا در این زمینه رونق بخشی و طراحی سیستم سپرده گذاری و نیز استفاده از POS نیز ATM مخصوص مبادلات ارزی است و در کنار این موضوع رواج استفاده از کارتهای بانکی بین المللی مانند ویزا کارت، مستر کارت و .. است. به نظر می رسد تا زمانی که این سطح از عادی سازی در موضوع ارز و مسائل مرتبط با آن اتفاق نیفتد، نمی توان توقع کاهش تقاضا یا روی گرداندن غیرمصرف کننده های واقعی را از بازار را داشت.
متاسفانه در یک رویکرد غیرتخصصی و هیجانی عامه مردم ارز خارجی را یک سرمایه ارزشمند و جزو کالاهای سرمایه ای فرض کرده و تلاش دارند با ذخیره سازی آن مانع کاهش ارزندگی اموال خود شوند و این موضوع یک آفتی است که می تواند بیشترین ضربات را به اقتصاد روزمره کشور وارد کند. چنانچه سیستم سپرده گذاری ارزی با تضامین لازم برقرار شود و بتواند اعتماد مردم را جلب کند، می توان به بازگشت دلارهای خانگی به صندوق های بانک، امیدوار بود و اگر همراه با این موضوع مشوق های منطقی نیز در نظر گرفته شود، بدون تردید نیز اثر بیشتری می گذارد.