پتانسیل بخش خدمات، نقشه راه توسعه اقتصادی

از دیگر ویژگی های خدمات این است که کیفیت خدمات را نمی توان براساس تنها خروجی آن بررسی کرد و تمامی جزئیات فرآیند ارائه خدمت به مشتری می تواند در تعیین کیفیت این بخش موثر باشد.

ما در ایران با وجود تلاش‌های پراکنده هنوز وابستگی زیادی به واردات برخی محصولات از جمله صنعتی و صادرات مواد خام و در صدر آن نفت داریم.

علاوه بر اشتغالزایی و ایجاد ارزش اقتصادی، خدمات ویژگی‌های مطلوب دیگری نیز دارد که در شرایط حاضر پرداختن به آن را جذاب‌تر می‌کند. خدمات به راحتی قابل گسترش، جابجایی، توسعه، بهبود است. این وضعیت باعث می‌شود با هزینه اندک طراحی نسبت به توان بالای پیاده‌سازی در محل‌های مختلف و البته حدوداً درون یک زمینه اجتماعی و فرهنگی، بتوان سود زیادی بدست آورد.

بخش خدمات اقتصاد بعد از بخش کشاورزی و صنعت ، جایگاه مناسبی در دهه های اخیر به خود اختصاص داده که در عصر حاضر برخی از اقتصاددانان از آن به عنوان موتور رشد اقتصادی کشورهای توسعه یافته نیز یاد می کنند.

بر اساس آمارهای جهانی در سال های اخیر حدود۸۰ درصد از ارزش افزوده کل در برخی از کشورهای توسعه یافته در بخش خدمات بوده است و رشد ارزش افزوده این بخش نسبت به بخش کالایی دارای سرعت بیشتری می باشد و حدود۷۰ درصد از تولید ناخالص داخلی برخی از کشورهای توسعه یافته حاصل این بخش بوده است.

در حال حاضر، دو سوم فعالیت هاى اقتصادى را بخش خدمات به خود اختصاص داده است. رشد روز افزون تجارت در بخش خدمات نسبت به تجارت کالا سریع تر انجام می شود و علاوه بر این، بیشترین نیروى کار در این بخش شاغل هستند. خدمات بخش مهمى از اقتصاد جهان خصوصا، کشورهاى در حال توسعه را تشکیل مى دهد.

صنایع خدماتى در کشورها به ویژه در کشورهاى کمتر توسعه یافته در حال افزایش است و حدود۴۵ درصد تولید ناخالص داخلى را به خود اختصاص داده اند. بخش خدمات به دلیل پتانسیل اشتغال زایى که دارد نسبت به بخش های دیگر مانند کشاورزى یا تولید صنعتى رشد بیشتری مى یابد. برای کشوری مانند نیجریه این میزان در حدود ۳۹ درصد و کشور هنگ کنگ تا ۸۹ درصد تولید ناخالص داخلى را شامل مى شود. در کشور ایران نیز این بخش از اهمیت ویژه ای برخوردار است. حال با توجه به آمار و ارقام ارائه شده می توان به جایگاه خدمات در اقتصاد آگاهی یافت و جهت رشد و رسیدن به آرمان های موجود به برنامه ریزی مناسب در این بخش پرداخت تا هم سنگ دیگر کشورها و با استفاده از پتانسیل های موجود در داخل کشور، چه در بخش خدمات گردشگری و چه در بخش حمل و نقل (به دلیل داشتن یک موقعیت مناسب جغرافیایی و دسترسی به آب های آزاد بین المللی، گستردگی جغرافیایی ایران و قرارگیری کشور در مسیر دو قطب عظیم اقتصادی جهان یعنی اتحادیه اروپا و شرق و جنوب شرق آسیا و با توجه به حجم مبادلات تجاری بین آن ها در کنار وسعت جغرافیایی کشور که دور زدن کشور را تا حدودی غیراقتصادی می نماید، مزیت اساسی کشور محسوب می گردد) و دیگر بخش های خدماتی به رشد و شکوفایی در اقتصاد دست یافت. با مختصر توصیفی که از این بخش شد، می توان از پتانسیل های موجود آن به عنوان نقشه راه توسعه در کنار دیگر بخش های اقتصادی دست یافت و در برنامه های توسعه به عنوان یک بخش مولد و موتور رشد به آن توجه کرد.