غوغای صادرکنندگان یکبار مصرف زعفران

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، در سال های اخیر اقداماتی برای افزایش صادرات این محصول انجام شده تا درآمدزایی ارزی رشد پیدا کند. این کالای استراتژیک به دلیل توانایی جایگزین شدن به جای نفت در بخش صادرات غیرنفتی اهمیت بسیاری دارد که متاسفانه امروز شرایط مزارع زیر کشت این محصول مناسب ارزیابی نمی شود. از سوی دیگر دغدغه اصلی کشاورزان، ثبات نداشتن قیمت زعفران است به خصوص درفصل برداشت که با نوساناتی در قیمت روبرو می‌شویم. برای ثبات قیمت، کارشناسان امر راهکارهایی پیشنهاد می‌کنند که یکی از این راهکارها خرید توافقی زعفران توسط دولت است.

اما غلامرضا میری نایب رئیس شورای ملی زعفران در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران، از ثبات قیمت طلای سرخ طی ۲۰ روز گذشته در بازار خبر داد و گفت: هم اکنون حداقل قیمت هر کیلو زعفران ۶ میلیون و حداکثر ۱۱ میلیون تومان است. به گفته وی، با توجه به پایان تعطیلات ژانویه، انتظار می‌رود که صادرات زعفران به روال سابق خود بازگردد چرا که روند صادرات به خاطر تعطیلات تا حدودی کُند شده بود. وی با اشاره به اینکه ۸۰ درصد زعفران تولیدی به بازار‌های هدف صادر می‌شود، افزود: با توجه به اهمیت بالای صادرات زعفران از دولت تقاضا داریم که موضوع پیمان سپاری ارزی را به سبب تسهیل در روند صادرات تعدیل کند، چرا که در شرایط کنونی امکان بازگشت ارز به داخل کشور وجود ندارد و از طرفی صادرکنندگان، وارد کننده نیستند که بتوانند در قبال صادرات به امر واردات بپردازند، ضمن آنکه به سبب تامین سفارش‌های بعدی در زمان مقرر، نیاز به نقدینگی دارند تا بتوانند به تعهدات خود عمل کنند.

به گفته میری، با توجه به آنکه اکثر زعفران تولیدی به بازار‌های هدف صادر می‌شود، از این رو مقررات سخت گیرانه و کاهش صادرات منجر به کاهش قیمت و نابودی کشاورزان می‌شود چرا که در بسیاری از مناطق زعفران کاری، به سبب خشکسالی و کم آبی امکان کشت دیگر محصولات وجود ندارد. این مقام مسئول قیمت زعفران را تابع عرضه و تقاضا دانست و افزود: با وجود آنکه در شرایط فعلی بازار متعادل است و دیگر خبری از حباب کاذب قیمت‌ها نیست، اما نمی‌توان پیش بینی خاصی راجع به وضعیت قیمت در بازار داشت.

نابودی تدریجی مزارع زعفران

علی اعظمی

صادرکننده زعفران

آنطور که در آمار گفته شده ۸۰ درصد طلای سرخ به کشورهای هدف صادر می شود. اگر بخواهیم خیلی خوشبینانه به موضوع صادرات نگاه کنیم در بالاترین میزان توانسته ایم ۶۰ درصد محصول تولید شده را صادر کنیم. طی یک ماه اخیر که به دلیل تعطیلات سال نو خارجی صادرات زعفران کاهش بسیاری داشته است. هرچند انتظار می رود با آغاز روند کاری کشورهای اروپایی بتوان صادرات را از سر گرفت اما در بهترین حالت ۶۰ درصد صادرات موفق را تجربه کرده ایم. در سالهای اخیر بسیاری از مزارع زیر کشت زعفران با خشکسالی روبرو بوده اند و از این مقدار مزارع کمتری توان زیر کشت بردن این محصول ارزشمند را دارند. متاسفانه زعفران هم که شرایط سازگاری در شرایط کم آبی برای رشد داشته استمرار پدیده خشکسالی و کمبود منابع آبی مزارع زعفران را تهدید می کند و آنها را در معرض نابودی تدریجی قرار داده است.

در چنین شرایطی که کشاورزان با چنین شرایطی روبرو هستند و محصولی کمتر از حد انتظار برداشت می شود باید دید این آمار تا چه اندازه صحت دارد اما این عقیده وجود دارد که هنگامی که در بسیاری از مزارع نظیر مزارع تایباد آب با تانکر به مزارع زعفران می رسد چطور محصولی تولید می شود که ۸۰ درصد بازارهای هدف را پوشش داده است. آبرسانی با تانکر تنها امید مزارع زعفران گناباد است لذا با توجه به هزینه های سنگین آبرسانی، زعفرانکاران در نهایت صرفه جویی و به صورت ناقص اقدام به آبیاری مزارع می کنند اما همین اقدام نیز به تدریج منجر به نابودی و کاهش سطح عملکرد تولید زعفران در گناباد می شود.

تمام این مسائل در کنار قاچاق و ورود برخی افراد ناکارامد صنعت ارزشمند و درآمدزای زعفران ایرانی را تهدید می کند. امروز صادکنندگانی پا به این عرصه گذاشته اند که هیچ گونه سابقه ای در این بخش ندارند و به اصلاح صادرکننده یک بار مصرف نام گرفته اند و تمام این مسائل مربوط به قوانین ناکارآمد و جدی نگرفتن صادرات در این حوزه است. قاچاق زعفران و وجود صادرکنندگان یکبار مصرف در صنعت زعفران مشکلاتی را بوجود آورده که برای رفع این مشکل باید صادرات توسط افرادی که در این زمینه تخصص دارند انجام بگیرد. متاسفانه این بخشنامه پیمان‌سپاری ارزی موجب افزایش قاچاق می‌شود و صادرکننده واقعی زعفران را از میدان خارج کرده و صادرکننده یکبار مصرف جایگزین آن می‌شود که باید در این زمینه تجدید نظرهایی صورت بگیرد.