بدقولی ادامه دار خودروسازان

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز خواسته خودروسازان افزایش قیمت‌هاست و اصرار آنها برای افزایش قیمت خودرو نیز تا حدودی نظر مساعد مسئولان را جلب کرده است، به‌طوری که پیش از این بسیاری از خودروسازان قیمت‌ها را بالا بردند و اخیرا نیز ایران‌خودرو قیمت ۵ محصول خود را افزایش داده است.
وزیر صنعت، معدن و تجارت هم در این باره اعلام کرده که تا هفته آینده با قیمت‌گذاری ستاد تنظیم بازار، قیمت جدید خودروهای پرفروش تا هفته آینده اعلام خواهد شد. مساله مهمی که در این چند وقت بارها مطرح شده، بدقولی خودروسازان در قبال مشتریان برای تحویل خودروهای پیش‌فروش‌شده است. اینکه عرضه محدود خودرو توسط خودروسازان به دلیل محدودیت تولید است یا ترفندی از سوی آنها برای بالا کشاندن قیمت‌ها، هنوز مبهم است؛ اما طبق گفته وزیر صنعت، خودروسازان موظف هستند خودروهایی که با قیمت قطعی فروخته‌اند را با همان قیمت واگذار کنند و حداقل در ارتباط با این دسته از مشتریان، کم‌کاری صورت نخواهد گرفت. از سوی دیگر در راستای بدقولی خودروسازان در تحویل خودروهای پیش‌فروش‌شده است که مقرر شده دو خودرو‌ساز معروف؛ یعنی ایران‌خودرو و سایپا تنها مجوز پیش‌فروش ۳۰ درصد از محصولات‌شان را داشته باشند.

ضعف خودروسازان در مدیریت عرضه و تقاضا
حسن کریمی‌سنجری، کارشناس خودرو
امکان تامین قطعات برای شرکت‌های خودروساز به‌شدت مشکل شده است. وقتی امکان تامین وجود ندارد، میزان تولید کاهش پیدا می‌کند. بحث دیگر نقدینگی و گردش مالی شرکت‌هاست که با دشواری صورت می‌گیرد و علت آن هم این است که تولید افت کرده و درآمدها و هزینه‌های سربار به قوت خود باقی است. امکان حذف هزینه‌های سربار در این شرکت‌ها نیست. مثل هزینه‌های حقوق و دستمزد، انرژی و… از سوی دیگر تولید خودرو به دلیل عدم تامین به‌موقع قطعات با افت مواجه شده و اینها دست به دست هم داده است تا شرکت‌های خودروساز نتوانند به وعده‌های خود عمل کنند. مساله دیگر پیش‌فروش‌های زیاد توسط خودروسازان است که اگرچه نسبت به گذشته شاید زیاد نباشد؛ اما در شرایط فعلی که تولید با مشکل مواجه شده و امکان تولید متناسب با تقاضا وجود ندارد، زیاد به نظر می‌رسد. خودروسازان نتوانسته‌اند یا نخواسته‌اند بین تقاضا و عرضه خودرو تعادلی ایجاد کنند و پیش‌فروش‌ها در شرایط فعلی کاملا غیرمنطقی بوده است.

کاهش تولید خودرو قابل پیش‌بینی بود
فرید زاوه، کارشناس بازار خودرو
خودروسازان از اینکه چه میزان در آینده تولید خواهند داشت، بی‌اطلاع نیستند؛ اما کاهش تولید در شرایط فعلی دلایلی دارد که خارج از اختیار خودروسازان است. یکی از دلایل این امر، تحریم و آثار منفی آن بر صنعت خودروسازی است. تقریبا از اردیبهشت ماه برای همه روشن شد که کشور گرفتار تحریم شده است و از این مساله خودروسازان نیز مطلع بودند.
در کنار آن برای کاهش تولید دلیل داخلی هم وجود دارد که از جمله آن تغییر رویه تجاری کشور است که متعاقبا تصمیم‌گیری ناگهانی، مجوزهای مکرر و تغییرات قوانین توسط وزارت اقتصاد را در پی داشت و امکان برنامه‌ریزی را از همه فعالان اقتصادی کشور گرفت.
از آنجایی که قیمت‌ها به واسطه انتظارات تورمی شروع به بالا رفتن کرد، تقاضای جدیدی در بازار به وجود آمد که بیشتر از همه در بازار خودرو مشاهده شد. با فشار تقاضا برای خرید خودرو، قیمت‌ها بالا رفت و البته فشار مضاعفی که بر خودروسازان برای پاسخگویی به تقاضا وجود داشت، این مسائل از جمله کاهش تولید خودرو تا حدودی قابل پیش‌بینی بود. آنها باید چنین روزی را پیش‌بینی می‌کردند؛ اما همه تقصیرها گردن خودروسازان نیست. بخشی به سیاست‌های نادرست بانک مرکزی بر می‌گردد. بخشی از آن به دلیل تصمیم‌گیری‌های غلط در وزارت امور اقتصادی و دارایی است و بخشی دیگر به دلیل انتظارات تورمی. همه اینها دست به دست هم داد تا ۵۷ درصد تولید کاهش پیدا کند وگرنه بخشی از این تعهدات قابل اجراست.

امکان افزایش تولید خودرو فراهم شد
رمضانعلی سبحانی‌فر، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی
مهم‌ترین مشکل خودرویی‌ها یکی مشکل تامین قطعات است که البته تا زمانی که تحریم‌ها پابرجاست، به خودی خود وجود خواهد داشت و مشکل دیگر عدم تعادل بین هزینه‌ها و درآمد خودروسازان است که با افزایش قیمت خودرو از سوی خودروسازان در حال برطرف شدن است. افزایش قیمت‌ها هزینه‌های خودروسازان را پوشش داده و به تبع به افزایش میزان تولید خودرو منتهی می‌شود. اگر این سیر صعودی تولید خودرو ادامه‌دار باشد، می‌تواند به آینده بازار خودرو و پاسخگویی خودروسازان به توقعات مشتریان خودرو امیدوار بود. با این حال می‌توان پیش‌بینی کرد که با افزایش میزان تولید، مشکل مشتریان و متقاضیان در طرح پیش‌فروش به زودی حل خواهد شد.