به گزارش کسب و کار نیوز؛ تا اواخر دهه ۱۹۷۰ ناوهای کیهانی سرنشیندار تنها شهروندانی از شوروی و آمریکا را به مدار فضا میبرد. در اواخر دهه ۱۹۷۰ یعنی ۱۹۷۸ شوروی در یک اقدام تبلیغاتی، کیهان نوردی بینالمللی را آغاز کرد و نخستین تبعه کشور سوم را با سفینهای روسی به فضا فرستاد یک خلبان چک به نام ولادیمیر ریمک. این آغاز مجموعهای از پروازهای بینالمللی بود که در جریان آن کشورهای وابسته به شوروی سابق یکی بعد از دیگری صاحب “فضانورد” شدند.
به دنبال فضانورد چکاسلواکی، زیگموندین تبعه آلمان شرقی، میروسلاو هرماشفسکی شهروند لهستان در سال ۱۹۷۸ و گئورگی ایوانف از بلغارستان در ۱۹۷۹ راهی مدار زمین شدند. سال بعد نوبت برتلان فارکاش از مجارستان، فام توآن از ویتنام و آرنالدو تامایومندز از باکو بود. در سال ۱۹۸۱ دیمیترو پروناریو از رومانی و جاگدردمداین گورکچا از مغولستان به فضا سفر کردند.
البته همه حتی خود روسها میدانستند این “فضانوردان” که به همراه یک کیهاننورد روس در سفینه روسی به مدار میروند تنها جنبه تشریفات و تبلیغات دارند. لطیفهای در آن زمان در شوروی شنیده میشد: پس از بازگشت یکی از فضانوردان، دانشمندان کشور مربوطه متوجه شدند تمامی قسمتهای بدن فضانورد حالت طبیعی دارد فقط دستهایش خیلی ورم کرده است. آنها متعجب از این مسئله، دلیل این تورم را از فضانوردشان سوال کردند و او پاسخ داد در فضا به هر چیز که میخواستم دست بزنم فضانوردان روس پشت دستم میزدند که به وسایل دست نزن!
اولین پرواز بینالمللی که فضانورد غیر روس اجازه فعالیت علمی واقعی داشت سایوز تی-۶ در سال ۱۹۸۲ بود. ژان لوکرتین فضانورد فرانسه براساس یک برنامهریزی علمی مشترک طراحی شده توسط دانشمندان روس و فرانسه در جمع کیهان نوردان سالیوت-۶ با همکاران روس خود به انجام تحقیقاتی علمی پرداخت.
در ۱۹۸۳ اولف مربولد تبعه آلمان غربی در چارچوب یک برنامه مشترک ناسا(سازمان فضانوردی آمریکا ) و اسا(سازمان فضانوردی اروپا) با شاتل فضایی آمریکا به مدار زمین سفر کرد. از این پس پروازهای فضایی شهروندان دیگر کشورها به دلیل همکاری دو سازمان فضایی آمریکا و اروپا شدت یافت. در سال ۱۹۸۴ مارس گارنیو تبعه کانادا با فضاپیمای شاتل آمریکا راهی سفر فضایی شد. در همین سال راکیش شارما کیهاننورد هند با سفینه روسی سایوز به فضا سفر کرد.
در سال بعد یعنی ۱۹۸۵، آمریکا، ووب اوکلز از هلند، رودلفو نری ولا از مکزیک و سلطان سلمان السعود از عربستان را در جمع کیهان نوردان خود، در سه سفر با فاصله زمانی چند ماهه به فضا فرستاد.
محمدفارس تبعه سوریه در ۱۹۸۷ و عبدالاحد مومند در ۱۹۸۸ از صندلی مجانی سایوز روسی برای سفر به فضا استفاده کردند و به ایستگاه مداری میر سفر داشتند.
تویوهیرو آکی یاما تبعه ژاپن در سال ۱۹۹۰، هلن شارمن(تبعه انگلیس ) و فرانتس فیبک(از اتریش ) در ۱۹۹۱ با پرداخت مبلغی در حدود ۱۲ میلیون دلار به همراه فضانوردانی از روسیه با سفینههای سایوز به مجتمع مداری میر سفر کردند.
در سال ۱۹۹۲ دریک فیرمونت از بلژیک، فرانکو مالربا از ایتالیا و کلود نیکولیر از سوئیس نام خود را به عنوان نخستین کیهان نوردان سرزمین خویش به ثبت رساندند. گرچه در دوران شوروی تعداد زیادی از فضانوردان این کشور در شهرهای اوکراین به دنیا آمده بودند اما لئونید کادنیوک به عنوان نخستین تبعه این کشور پس از فروپاشی شوروی در ۱۹۹۷ به فضا سفر کرد. نکته جالب در مورد پرواز او، حضورش در جمع کیهان نوردان و سفینه آمریکایی شاتل فضایی بود.
پدرو دوک تبعه اسپانیا در ۱۹۹۸ و ایوان بلا از کشور جدید اسلواکی در ۱۹۹۹ به فضا سفر کردند و به عنوان نخستین اتباع این کشورها نام خویش را به ثبت رساند.
سال ۲۰۰۲ مارک شاتل وورث اولین تبعه آفریقای جنوبی بود که در چارچوب برنامههای فروش صندلی سایوز و به عنوان کیهانگرد به فضا دست یافت.
ایلان رامان تبعه اسرائیل در ۲۰۰۳ با فضاپیمای کلمبیا به مدار زمین رفت، پروازی که برگشتی نداشت، کلمبیا ضمن بازگشت تکه تکه شد و کلیه سرنشینان آن از جمله رامان از بین رفت.
چین در سال۲۰۰۳ توانست به فضا دست یابد. یانگ لیوی کیهاننورد چین با سفینه شنزو به مدار زمین سفر کرد و نام خود را به عنوان سومین کشوری که فضانوردش را با سفینه خود به مدار زمین فرستاده به ثبت برساند.
در سال ۲۰۰۶ نام مارکوس پونتس به عنوان تبعه برزیل، انوشه انصاری به عنوان ایرانی، کریستفر فوگلسانگ به عنوان شهروند سوئد به فضا دست یافتند. پس از آنها، در سال ۲۰۰۷ نوبت به مظفر شکور مالزیایی و بعد از وی در ۲۰۰۸ یی سویئون تبعه کره جنوبی شد که به فضا سفر کنند. آندریاس مورگان و آیدین آیمامبتف شهروندان دانمارک و قزاقستان توانستند با پرواز به ایستگاه فضایی بینالمللی نام سرزمین خود را به فهرست کشور های صاحب فضانورد اضافه کنند.
اینک هزاز المنصور شهروند اماراتی در مرکز آموزش فضانوردان روسیه آماده میشود تا در سال ۲۰۲۹ به این جمع بپیوندد.
در اینجا باید این نکته را یادآور شد که برخی از این کشورها، نه یک بلکه چند فضانورد دارند اما در این مطلب تنها به نخستین کیهان نورد هر کشور اشاره شد.
انتهای پیام