فرش دستباف ایرانی؛ اولین،مهمترین و صدالبته ایرانیترین کالای ایرانی است؛ نماد هویت و تمدن ایران؛ بنا به آمار مرکز ملی فرش ایران، بیشاز ۸۰ درصد فرش تولیدی دستباف ایران به سراسر جهان صادر میشود.
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از تسنیم، فرش ایرانی که به گواه بسیاری ابزار نفوذ و دیپلماسی فرهنگی ایران است، نخستین کالای تحریمی آمریکا بود، کشوری که تا قبل از تحریمها مقصد اصلی صادرات فرش دستباف ایرانی بود.
عبداله بهرامی، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای فرش دستباف پیشتر گفته بود: از ۱۵ آبان امسال به دلیل اعمال تحریمها هیچ فرشی از ایران به آمریکا صادر نشده و این بازار را که بازار مستعد و مناسبی برای ما بود و برایش هزینه شده بود، ازدست دادیم.
۳۲ درصد فرش دستباف ایران به آمریکا صادر میشد
فرشته دستپاک رئیس مرکز ملی فرش ایران میگوید: آمریکا با ۳۲ درصد بازار فرش صادراتی ایران، مقصد اصلی فرش دستباف ایرانی بود؛ اولین کالایی هم که توسط رئیس جمهور آمریکا تحریم شد، فرش دستباف ایرانی بود و یک دلیل مشخص داشت، به بازی گرفتن و به سخره گرفتن تمدن و فرهنگ ایران چراکه فرش دستباف ایرانیترین کالای ایرانی است که تمدن و هویت ایران را به دوش میکشد.
وی که برای امضای تفاهمنامهای میان مرکز ملی فرش ایران و منطقه آزاد چابهار برای تسهیل صادرات و واردات مواد اولیه فرش دستباف در چابهار حضور دارد در گفتوگویی تفصیلی با تسنیم میافزاید: تا قبل از تحریمهای اولیه یعنی در دهه ۷۰، سالانه یک میلیارد و دویست میلیون دلار فرش ایرانی به آمریکا، اروپا و سراسر جهان صادر میشد؛ از سال ۷۴ و با شدت گرفتن تحریمها این میزان کم شد تا این که در دهه ۹۰ به پایینترین میزان خود رسید، بعد از توافق برجام و در پسابرجام یعنی در سالهای ۹۶ و پنج ماهه نخست ۹۷ میزان صادرات به ۴۲۸ میلیون دلار رسید و صادرکنندگان ما موفق شدند بعد از مدتها در فضایی که فراهم شده بود فرشهایشان را صادر کنند.
رئیس مرکز ملی فرش ایران ادامه میدهد: از مردادماه با شروع تحریمهای آمریکا و از آنجایی که فرش نخستین کالای تحریمی بود، صادرات دوباره شروع به افت کردن کرده است. از آنجایی بعد از آمریکا، آلمان و کشورهای آلمانیزبان با ۱۲ درصد واردات، مقصد دوم صادرات فرش دستباف ایرانی است، امیدواریم در فضایی که ایجاد شده و عدم همراهی اروپاییها با آمریکا و همچنین کمپینها و ان جی او هایی که در حمایت از فرش ایرانی ایجاد شده، آلمان و کشورهای آلمانی زبان را مقصد اصلی کنیم و بازار صادرات فرش دستباف ایرانی را حفظ کنیم.
صادرات فرش، برای ۲ میلیون مددجو و سرپرست خانوار بافنده اهمیت فراوانی دارد
دستپاک میگوید: هماکنون بهصورت رسمی ۱٫۵ میلیون نفر و غیررسمی ۲٫۵ میلیون نفر در صنعت فرش دستباف ایرانی حضور دارند که در یکیاز رشتههای وابسته به فرش دستباف و غالبا بافنده فعالیت میکنند.
وی میافزاید: از آنجایی که ۸۰ درصد فرش دستباف ایرانی صادر میشود و عمده بافندگان ما هم مددجویان نهادهای حمایتی و سرپرستان خانوار هستند، صادرات فرش اهمیت فراوانی دارد.
رئیس مرکز ملی فرش ایرانی تصریح میکند: بعد از تحریمهای آبان، برای نخستین بار در تاریخ فرش ایران، کمپینها و ان جی او های بینالمللی بسیاری در محکومیت تحریم فرش ایرانی تشکیل شد، این کمپینها و ان جی او ها که گستره فعالیتی از آمریکا تا اروپا دارند بهدنبال این هستند که پیام مظلومیت فرش دستباف ایرانی را جهانی کنند و از طریق کنوانسیونهای بینالمللی، آمریکا را تحت پیگرد بگیرند که چرا آمریکا چیزی که متعلق به مردم کشور است و ربطی به روابط سیاسی دو کشور نداشته را همیشه تحریم میکند.
وی تاکید کرد: امیدواریم بتوانیم با کمک این کمپینها و همچنین اتحادیههای فرش ایرانی در خارج از کشور ضمن تبلیغات بالا، جایگاه صادرات فرش ایرانی را حفظ کنیم؛ برای مثال اتحادیه فرش ایرانی هامبورگ در آلمان بهشدت درحال تلاش برای توسعه و حفظ صادرات فرش دستباف ایرانی به آلمان و کشورهای آلمانیزبان است.
رئیس مرکز ملی فرش ایران بابیان اینکه بهخاطر تحریمهای ظالمانه در دورههای مختلف، بازارهای صادراتی ما در تسخیر کشورهای دیگر قرار گرفته است؛ میافزاید: بسیاری از بازارهای هدفما باآنکه فرش دستباف ایران منحصربه فرد است در تسخیر کشورهای دیگری قرار گرفتند؛ البته تحریم یک وجه موضوع است، سنتی بودن شرکتهای صادراتی فرش دستباف نیز دلیل دیگر واگذاری بازارهای بینالمللی هدف ماست؛ بهدلیل نگاه سنتی حاکم هم در دولت و هم بخش خصوصی تا الان شرکتهای قدرتمند و نوآور در حوزه صادرات فرش دستباف ایرانی فعال نشدند
دستپاک ادامه میدهد: ما تا الان علی رقم رشد استارتاپها و شرکتهای دانش بنیان،هیچ گونه استارتاپی در حوزه فرش دستباف نداشتیم؛ به دنبال این هستیم که استارتاپهای درجه یکی را که بتوانند در تولید، فروش و صادرات فرش دستباف تاثیرگذار باشند ایجاد کنیم و از کسانی که در این حوزه فعالند به شدت استقبال میکنیم.
وی گفت: علاوه بر این؛ به دنبال تقویت ارتباط با اتحادیههایمان هستیم تا بتوانیم نگاهشان را امروزیتر کنیم؛ نگاه سنتی آنها این است که فرش دستباف کالایی هست که باید توسط خریدار لمس و سپس خریداری شود اما اعتقاد امروز ما و کسانی که در علم اقتصاد و بیزینس فعالیت میکنند این است که ما اگر بخواهیم برند سازی کنیم و در حوزه برندیگ فعالیت کنیم، نیاز نیست که فرشی را لمس و سپس خریداری کنیم.
فرشهای ایرانی از تقلب و کپیبرداری دیگر کشورها مصون میشوند
رئیس مرکز ملی فرش ایران یکی دیگر از مشکلات تحریم را تقلب و کپیبرداری برخی کشورهای از فرش اصیل ایرانی میداند و میگوید: یکی از راهکارهایی که احساس کردیم که نیاز است تا فرشمان از هرگونه تقلب مصون بماند، عضویت در کنوانسیونهای بینالمللی جلوگیری از تقلب و کپیبرداری همچون مادرید و لیبسون و همچنین سازمان بینالمللی مالکیت فکری است، سازمان مالکیت فکری ،وایپو، با همکاری قوه قضایی ایران، تاکنون ۲۹ فرش دستباف اصیل نواحی ایران از ۲۹ منقطه جغرافیایی کشور را ثبت جهانی کرده است.
دستپاک میافزاید: یکی از پیشکشوتان فرش دستباف نیز با تاسیس یک شرکت و گرفتن گواهینامه بینالمللی اس جی اس که یک نوع برند و اصالت شناسنامهای برای فرش دستباف است، درحال شناسنامه دار کردن فرش دستباف ایرانی است تا به هیچ وجه هیچ کشوری نتواند فرشهای اصیل نواحی دستباف ایرانی را کپی برداری کند.
مواد اولیه را با ۳ الی ۴ برابر قیمت قبل از تحریم تهیه میکنیم
وی با اشاره به تفاهم نامه منطقه آزاد چابهار و مرکز ملی فرش ایران میگوید:مشکل مواد اولیه یکی از مشکلات اساسی ماست و تحریم باعث شده که ما مواد اولیه را به ۳ الی ۴ برابر قیمت قبل از تحریم از چین، ازبکستان و ترکیه که مبدا اصلی واردات مواد اولیه ما همچون ابریشم و ..هستند تهیه کنیم.
رئیس مرکز ملی فرش ایران خاطرنشان میکند: با این تفاهمنامه که امیدواریم به زودی نهایی شود، با استفاده از تسهیلات منطقه آزاد چابهار و معافیت چابهار از تحریم شرایط واردات مواد اولیه تسهیل میشود و ما میتوانیم قیمت تمام شده فرش دستباف را به حداقل برسانیم تا فروشندگان، صادرکنندگان و از همه مهمتر بافندگان ما دچار زیان نشوند.
گفتوگو از سیدامیرحسین عظیمی