دلایل کاهش صادرات خدمات

سرمقاله 

تحریم‌ها تاثیر بسیار منفی بر صادرات خدمات فنی و مهندسی دارد. بخشنامه‌های موجود عملی نیست و تعهد ارزی برای صادرات این خدمات امکان‌پذیر نیست. حتی با خوش‌بینی اگر شرکتی بتواند صادرات داشته باشد، موانع آنقدر زیاد است که به سرانجام نمی‌رسد. اول اینکه کشورهای اطراف مبلغ پرداختی بابت این صادرات را به ریال پرداخت می‌کنند و دلاری پرداخت نمی‌شود، ثانیا نمی‌توان از طریق بانک‌ها تراکنشی در این خصوص انجام داد. بانک‌ها حتی به حساب‌های خارج از کشور هم تراکنش مالی انجام نمی‌دهند. بنابراین مساله تحریم به تنهایی برای فشار آوردن به صادرات این حوزه آزاردهنده است.
اصولا در این نوع از صادرات، روابط خوب با کشورهای دیگر بسیار مهم است. پیش بردن به‌موقع پروژه‌های بزرگ صنعتی و ساختمانی نیازمند این روابط خوب است. بر همین اساس مذاکرات میان کشورها و سعی بر برقراری ارتباطات خوب به دلیل تمرکز بر اجرای این پروژه‌هاست.
اما کشور ما که از این ارتباطات خوب بی‌بهره است، به‌طور جدی لطمه می‌بیند. مساله دیگر امکان عقد قرارداد است. شرکت‌های خارجی در حوزه‌های تعیین‌شده امکان عقد قرارداد با شرکت‌های ایرانی را ندارند. هیچ قرارداد جدیدی بسته نمی‌شود و حتی قرارداد‌های قبلی نیز در حال کنسل شدن است و تقریبا صادرات جدیدی انجام نمی‌شود. مشکل دیگر مربوط به تدارکات مرتبط با این صادرات است. از آنجایی که پولی به خارج از کشور انتقال پیدا نمی‌کند و شرایط انتقال به دلیل تحریم‌ها فراهم نیست، فرستادن افراد متخصص به کشورهای دیگر مشکل است. از طرفی در داخل کشور نیز عملا نسخه‌هایی برای صادرات پیچیده می‌شود که شدنی نیست. بخشنامه‌های متعدد موانع صادرات را زیاد کرده و دولت از صادرکنندگان چیزی می‌خواهد که در عمل امکان آن نیست.