سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز در ایران نیز چند سالی است که با پیروی از جهان هر سال بزرگ‌ترین فروش آنلاین در سراسر کشور برگزار می‌شود و تب این اتفاق تا اندازه‌ای بالا گرفته که «حراجمعه» به فروشگاه‌های غیرآنلاین نیز رسیده است.
نگاهی کوتاه به تجربه سال گذشته «حراجمعه» و سوداگری عجیب عرضه‌کنندگان اینترنتی در موج شکل‌گرفته تقاضا، ما را با انبوهی از مشاهدات مردمی مواجه می‌کند که به عنوان مثال در سایه بالا رفتن تقاضای خرید، قیمت کالایی را تا ۳۰ درصد نیز افزایش داده و سپس با دادن تخفیفی ۲۰ درصدی، مشتری را وادار به خرید تخفیفی با قیمتی بالاتر از قیمت اولیه آن کرده است. این بدیهی‌ترین اصل اقتصادی است که افزایش تقاضا، عرضه‌کننده را به سود می‌رساند و مقابل آن، افزایش عرضه یک کالا متقاضی را منتفع می‌کند، در این میان اگر عرضه‌کننده‌ای بتواند موج تقاضا را برای خرید یک کالا ولو در کوتاه‌مدت‌ترین زمان ممکن فراهم کند، موجب می‌شود قدرت را در افزایش قیمت و سود نهایی به بالاترین سطح ممکن برساند. از سوی دیگر تحریک تقاضا، نه به علت نیاز به کالایی خاص که با نیت جا نماندن از فرصت تاریخی تخفیف باعث می‌شود متقاضیان به سمت هرگونه خرید ولو آنچه بدان نیاز ندارند، رهنمون شوند و این‌بار روانی که ناشی از فضای شبه‌مسابقاتی خرید در فرصت زمانی کوتاهی است، قدرت تصمیم‌گیری صحیح و عقلانی را از تقاضا‌کننده می‌گیرد. «حراجمعه» به‌سادگی و با بالا بردن تقاضایی که وجود ندارد ـ ولی به وجود آمده ـ بهره‌ای مشابه «بازار سیاه» را از خریداری می‌برد که تلاش می‌کند تحت هر شرایطی از خرید کردن بازنماند.
تقصیر گرانی بر گردن تولیدکنندگان می‌افتد
برزو افتخاری، کارشناس کسب‌وکار مجازی
«بلک‌فرایدی» یا همان «حراجمعه‌ای» که ایرانی‌ها همزمان با کشورهای خارجی دارند و البته پدیده‌ای تقلیدی است، فرصتی برای گران‌فروشی فروشگاه‌های اینترنتی شده تا از فرصت هجوم کاربران به نفع خود استفاده کنند. «بلک‌فرایدی» را کشورهای خارجی به این منظور برگزار می‌کنند که برای سال جدید میلادی فرصتی را برای مردم فراهم کنند تا بتوانند برای سال نو خریدهای خوب و مناسبی داشته باشند؛ اما در ایران این پدیده که اساس آن تقلید از کشورهای خارجی و دقیقا همزمان با آنها در تاریخ‌های خارجی است، موجب شده تا گران‌فروشی باب شود و فرصت خرید استثنایی جای خود را به فرصت درآمدزایی بدهد. در حالی که در دیگر کشورها معنای واقعی تخفیف‌ها و ارزان کردن کالاها وجود دارد، متاسفانه در ایران علاوه بر مشکلات دیگری که برای خریدهای اینترنتی داریم موضوع گران‌فروشی هم به آنها اضافه شده است. در فروشگاه‌های اینترنتی که قرار بود محلی امن و مطمئن برای خریدار ایجاد کنند امروز عدم اطمینان به آنها موجب شد تا امسال «حراجمعه» مشتری زیادی نداشته باشد و مردم خرید حضوری را از فروشگاه‌ها ترجیح بدهند. اصل این اتفاق بر این مبناست که فروشگاه‌های اینترنتی و آنلاین باید با ایجاد یک فرصت استثنایی برای خرید کالاها در ارزان‌ترین شکل ممکن، فضایی را برای آشنایی مردم در سراسر ایران با مفهوم خرید آنلاین فراهم کنند؛ اما این معنی در ایران تغییر کرده و افزایش سود جای آن را گرفته است. جدای از اینکه در کشور مشکلات زیرساختی برای خرید آنلاین وجود دارد، این مشکل هم موجب شده تا اقبال فروشگاه‌های اینترنتی کمتر شود و مشتریان خود را از دست بدهند. اوایل آغاز به‌کار فروشگاه‌های اینترنتی فعالیت آنها قابل قبول بود و کاربران زیادی را به سمت خرید آنلاین جذب کردند که با گذشت چند سال و کسب اطمینان کاربران، افزایش سود و گران‌فروشی موجب شد تا مردم از خرید آنلاین منصرف شوند. شکایت‌های زیادی در رابطه با گران‌فروشی‌ها در این مدل از کسب‌وکارها وجود دارد که خود فروشگاه به ندرت آن را گردن می‌گیرد و تقصیر را به گردن نمایندگی‌ها یا تولیدکنندگانی می‌اندازد که اقدام به عرضه کالاهای‌شان در این فروشگاه‌ها می‌کنند. متاسفانه «بلک‌فرایدی»، «حراجمعه» یا «جمعه سیاه» که به روز تخفیف‌های چشمگیر معروف است، به لطف برخی فروشگاه‌های اینترنتی داخلی، به روز گران‌فروشی تبدیل شده است. به عبارتی در «بلک‌فرایدی» که در برخی از کشورها به یک رسم تبدیل شده است، اجناس در فروشگاه‌ها با تخفیف‌های چشمگیر عرضه می‌شوند، اما فروشگاه‌های اینترنتی داخلی با افزایش چشمگیر قیمت اجناس و سپس تخفیف‌های ناچیز، از اعتماد مردم سوءاستفاده کردند.
