لزوم تفکیک بین ترویج علوم پایه و کاربردی

به گزارش کسب و کار نیوز، عرفان خسروی در این نشست که در باشگاه دانشجویان دانشگاه تهران برگزار شد، سابقه ترویج علم در ایران را به دوران قاجار نسبت داد و گفت: در آن زمان کسانی خود را وقف نوشتن کتاب‌های علمی عامه‌پسند کرده بودند در حالی که دانشنامه علایی (اثر ابن‌سینا) نیز کتابی‌است که برای عموم مردم تألیف شده است.  

وی سپس به تشریح سابقه ترویج علم در دوران قاجار پرداخت و اظهار کرد: در آن زمان فردی به نام تقی‌خان انصاری کاشانی، کتب علمی‌-عمومی را که از سوی جانورشناس فرانسوی تألیف شده بود، به فارسی ترجمه می‌کرد.  

این پژوهشگر و مروج علم تأکید کرد: باید توجه داشت که‌ این کتاب‌ها، کتب درسی دارالفنون نبوده بلکه برای آشنایی عموم با علم غربی ترجمه شده است.  

خسروی در همین زمینه به نمونه دیگری از عمومی‌سازی علم در اواخر دوران قاجار اشاره و تشریح کرد: در آن زمان علی‌اصغر حکمت کتابی را درباره تکامل تحت عنوان “فلسفه نشو و ارتقا” به چاپ رساند.
 
 وی با اشاره به اینکه دغدغه عمومی‌سازی علم از زمان آشنایی ما با علم مدرن وجود داشته است، خاطرنشان کرد: بنابراین این مفهوم چه در غرب و چه در ایران دارای سابقه است و این‌طور نیست که لازم باشد خودمان آن را بسط دهیم.  

سردبیر سابق مجله دانستنیها سپس به تفکیک بین علوم پرداخت و با بیان اینکه بر سر اینکه کدام علوم ترویج شوند یک وفاق ظاهری وجود دارد، تصریح کرد: در اسناد رسمی نیز به این پرداخته نشده که ترویج علم باید حول محور علوم پایه یا علوم کاربردی و پردرآمد انجام شود.

خسروی ضمن قائل شدن تمایز بین روزنامه‌نگاری حوزه علوم پایه و فناوری، یادآور شد: در هیچ‌کجای دنیا علوم پایه موظف به تولید اقتصادی نیستند و نخستین هدف ترویج علم نیز باید تشویق افراد به تحصیل در همین علوم باشد.  

وی ضمن تأکید بر لزوم گسترش مخاطبان ترویج علم، افزود: تفاوت فضای اقتصادی علوم پایه و علوم کاربردی خود یادآور این موضوع است که ترویج علم با ترویج حوزه‌های دیگر اشتباه نشود.  
این پژوهشگر و مروج علم خاطرنشان کرد: مسئله  زمانی بغرنج می‌شود که منابع محدود را بین گستره زیادی از افراد که در حوزه‌های مختلف در حال فعالیت هستند را بر سر یک سفره یعنی ترویج علم بنشانیم.  

انتهای پیام