شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، در تمام دنیا برای ظهور استارتآپهای جدید بستر ایجاد میشود تا با راهاندازی این دسته از مشاغل هم اشتغالزایی به صورت نوین شکل بگیرد و هم اقتصاد کشورها بتواند با ورود محصولات این شرکتها به بازارهای بینالمللی خودش را بالاتر بکشد؛ اما استارتآپها در ایران درگیر مشکلاتی هستند که در هیچ کجای دنیا نمیتوان نمونه آن را پیدا کرد. مشکلاتی که برای موسسان این مدل از کسبوکارها وجود دارد، بیشتر مرتبط با حمایتهای مالی و جذب سرمایهگذار است؛ اما به دلیل اینکه تعداد بسیار زیادی ایده و استارتآپ در کشور وجود دارد دولت از ارائه خدمات به تمامی آنها ناتوان شده است. بنابراین شرکتهای خصوصی بسیاری در این رابطه شکل گرفتهاند تا با حمایت از استارتآپها آنها را برای ورود به بازارها آماده کنند.
در جریان مذاکرات، این استارتآپها هستند که در برابر کلاهبرداری، شیادی و تقلب، آسیبپذیر میشوند. بنابراین کسبوکارهای نوپا باید اقدامات احتیاطی و پیشگیرانه را در اولویت برنامههای خود قرار دهند و مطابق با توصیههای کارشناسان، از ایدههای خود محافظت کنند. با توجه به تب بالای کارهای استارتآپی متاسفانه رشد مجموعههایی تحت عناوین مختلف اعم از سرمایهگذاری، شتابدهندگی، حمایتهای معنوی و… هم به سرعت فزونی یافته که بخشی از این مجموعهها بدون داشتن هیچگونه دانشی از این فضا و صرفا جهت استفاده از منافع و امتیازات دولتی و مطرح شدن نامشان در شهر و بعضا کلاهبرداری و سرقت ایدههای ناب در حال فعالیت هستند.
بزرگترین خطر این مجموعهها از بین بردن اعتماد افراد دارای ایده و خانوادههای آنها برای حضور در این فضاست که این موضوع تاثیری بلندمدت دارد و با ادامه این روند، فرایند تاثیرگذاری فضای استارتآپ از بین خواهد رفت و این یک عقبگرد بزرگ در این زمینه است. به همین دلیل با اطلاعرسانی تجربیات درباره اینگونه مراکز و شرکتها میتوان مانع آسیب این مجموعهها به سایرین شد.
در این بین موضوع شرکا هم مطرح میشود که آن هم در نهایت به کلاهبرداری از استارتآپ ختم خواهد شد. توصیه دیگر کارشناسان به استارتآپها، این است که در صورت امکان از ضمانتهای قراردادی استفاده کنند. استارتآپها در مقایسه با شرکتهای قدیمی، شانس کمتری برای بهرهگیری از شرکای تجاری دارند. به همین دلیل زمانی که با پیشنهاد شراکت مواجه میشوند، نمیتوانند بهسادگی از آن چشمپوشی کنند، حتی زمانی که از صداقت شریک بالقوه مطمئن نیستند. در چنین شرایطی بهتر است همه نکات امنیتی و احتیاطی، در قرارداد ذکر شود. همچنین سایر ضمانتنامههای قراردادی نیز بهمنظور حفاظت از استارتآپ توصیه میشوند.
ضعف مدیریت دولتیها
قاسم مروج، کارشناس ارشد فناوری اطلاعات
با رشد استارتآپها و ثابت شدن اینکه امروز این شرکتها هستند که میتوانند اقتصاد کشور را نجات دهند، حمایتهای زیادی از آنها شد. وامهای بدون بهره یا با بهره بسیار کم، اشتیاق سرمایهگذاران برای سرمایهگذاریهای کلان در این حوزه، حمایتهای دولتی، بازار اشتغال بالا، درآمدهای زیاد و… از مزایایی است که به ایدههای بکر و دارای بازار تعلق میگیرد. سازمانهای زیادی برای حمایت از استارتآپها وجود داشته و همچنین شرکتها و مجموعههای بسیاری نیز در این رابطه ایجاد شدند. نزدیک به ۴۰ هزار استارتآپ در کشور داریم که برخی از آنها به مرحله ارائه خدمات و محصولات رسیدهاند و برخی نیز در مراحل مختلف برای رسیدن به مرحله پایانی هستند. به دلیل بالا بودن تعداد ایدهها و استارتآپها سازمانهایی که متولی حمایت از آنها هستند در اکثر مواقع قادر به ارائه تسهیلات به تمامی آنها نیستند و در این بین به دلیل نیازی که در این مدل از کسبوکارها برای حمایت وجود دارد شرکتهایی تاسیس شدند تا امکانات لازم را در اختیار استارتآپها قرار دهند.
برخی از این شرکتها به ارائه واقعی خدمات و تسهیلات به کسبوکارهای نوپا پرداختند و برخی با سوءاستفاده از نام این شرکتها خدمات دولتی را دریافت کردند و برای استارتآپها هزینه نکردند. کلاهبرداری از این شرکتهای نوپا افزایش یافته است و هر مجموعه و شرکتی که برای حمایت از آنها تاسیس شده، در ابتدای راه با چراغ سبز نشان دادن، ایدههای ناب را جذب میکند و برای رشد آنها از حمایتهای دولتی بهره میگیرد که به نوعی این موضوع را میتوان شرکتسازی برای استفاده از رانت و منافع و امتیازات دولتی نامید. استارتآپها نیز در مراحل اولیه شکلگیری به دلیل نیازی که به حمایت و سرمایه دارند جذب این شرکتها میشوند و به امید بهرهمندی از تسهیلات، ایدههای خود را در اختیار این شرکتها میگذارند که در بدترین حالت شرکتهای کلاهبردار به دزدی ایده و ثبت آن به نام خود از تسهیلاتی که دولت در اختیار آنها قرار داده برای پیشبرد ایدههای دزدی استفاده میکنند. متاسفانه قوانین درستی هم برای حمایت از این کسبوکارها نداریم که بتواند به آنها در چنین شرایطی کمک کند.
در حال حاضر شرایطی به وجود آمده است که شرکتهای مذکور با شناسایی نقاط ضعف استارتآپها در حال اجرای یک نقشه هوشمندانه در مورد فضای اجتماعی کشور هستند و این شرکتسازیها به دلیل ضعف مدیریت و وادادگی رسمی دولتیهاست که موجب میشود وامهای بانکی نصیب دلالان و سوداگران شود و سر نخبه صاحب ایده ایرانی بیکلاه بماند.