سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، در این میان با اعطای وام از آنها حمایت می‌شود و صندوق‌های پرداخت منابع مالی مورد نیاز این مدل از کسب‌وکارها برای حمایت از آنها فعالیت می‌کنند و به این دلیل که سرمایه‌گذاران هم به دلیل ریسک بالایی که استارت‌آپ‌ها دارند، تمایلی برای سرمایه‌گذاری ندارند، این روش‌ها بیشتر مورد استقبال واقع شده‌اند. البته برخی از این استارت‌آپ‌ها به دلیل اینکه نقشه‌راه درستی برای ادامه راه ندارند، به ریخت‌وپاش‌های غیرمعمول و هزینه‌کردهای نامتعادل دست می‌زنند که در انتها از آنها یک کسب‌وکار بدهکار باقی خواهد ماند.
افشین کلاهی، عضو کمیسیون فناوری اطلاعات اتاق بازرگانی ایران در این مورد هشدار داده و متذکر شده که در کنار اتفاقات خوبی که در زمینه استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان صورت می‌گیرد، باید توجه کنیم که حمایت کردن از این کسب‌وکارها در ایران مشابه خارج از کشور نیست. فقدان برنامه‌ریزی لازم و فراهم آوردن زیرساخت برای کسب‌وکارهای نوپا یکی از تهدیدهای جدی برای استارت‌آپ‌هاست. کلاهی بر این باور است که همیشه حمایت مالی و معنوی از استارت‌آپ‌ها با هدف پیشرفت آنها اقدام صحیحی نیست و حتی گاهی اوضاع را بدتر می‌کند. به عقیده او، استارت‌آپ‌ها به وام نیازی ندارند، آنها بیشتر سرمایه‌گذار می‌خواهند. شاید اعطای وام به کسب‌وکارهای نوپا در نگاه اول اقدامی مثبت در جهت رشد و پیشرفت آنها به نظر برسد؛ ولی با در نظر گرفتن آماری که این عضو کمیسیون فناوری اطلاعات اتاق بازرگانی ایران از میزان موفقیت استارت‌آپ‌ها در دنیا ارائه می‌دهد، بعید است که تمام این وام‌ها برگردانده شوند. براساس آماری که کلاهی ارائه داده، از هر۱۰ استارت‌آپ تنها یک یا دو مورد به موفقیت دست پیدا می‌کنند.
تایید ورشکستگی دانش‌بنیان‌ها
در همین رابطه نوزدهم اسفند ماه سال گذشته، بهروز سلطانی، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی با تایید ورشکستگی برخی شرکت‌های دانش‌بنیان به دلیل اقدامات دولتی‌ها توضیح داد: برخی از دستگاه‌های دولتی با شرکت‌های دانش‌بنیان خصوصی قراردادی را امضا کردند و برای پرداخت اولیه این شرکت‌ها به سمت صندوق نوآوری و شکوفایی هدایت شدند تا تسهیلات خود را از طریق این صندوق دریافت کنند. وی ادامه داد: این شرکت‌ها نیز پروژه‌ها را اجرایی کرده‌اند و محصول مورد نظر را به دستگاه‌های اجرایی تحویل داده‌اند که در حال حاضر به بهره‌برداری رسیده؛ ولی در این رابطه از پرداخت تعهدات مالی خود از سوی دستگاه‌ها خودداری شده است. این امر موجب شده است تا شرکت‌های دانش‌بنیان به ورطه ورشکستگی نزدیک شوند. وی خاطرنشان کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان تسهیلات این صندوق را دریافت کرده‌اند و باید بازپرداخت کنند؛ ولی به دلیل عدم پرداخت دستگاه‌های دولتی، این شرکت‌ها قادر به بازپرداخت تسهیلات صندوق نیستند و از سوی دیگر دستگاه‌ها با ارسال نامه‌ای به ما اعلام می‌کنند که به دلیل آنکه ما اعتبارات این شرکت‌ها را نداده‌ایم، شما نیز از این شرکت‌ها درخواست پول نکنید. به گفته سلطانی، ۱۰ تا ۲۰ درصد پول‌های صندوق به چنین شرکت‌هایی اعطا شده و از آنجایی که این شرکت‌ها برای بازپرداخت چک داده‌اند، ولی قادر به بازپرداخت این تسهیلات نیستند، ازاین‌رو صندوق نوآوری به آنها یک فرصت ۳ ماهه داده که این امر از نظر بازرسان سازمان بازرسی مردود است. رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی درباره علت چنین پدیده‌ای گفت: علت آن است که دستگاه‌های دولتی اعتبارات مربوط به یک طرح را بلوکه نمی‌کنند و در نهایت پولی برای بازپرداخت طرح‌ها برای ارائه به شرکت‌ها ندارند؛ ازاین‌رو شرکت‌ها ورشکست می‌شوند. وی اضافه کرد: در حال حاضر بدهی دولت به شرکت‌های خصوصی حدود ۹۲ هزار میلیارد تومان است.
این در حالی است که معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری با بیان اینکه نسل جدید کارآفرینی شکل گرفته است، گفت: شرکت‌های استارت‌آپی در سال ۹۶ مقدار ۶۰ هزار میلیارد تومان فروش داشته‌اند. سورنا ستاری درباره لزوم توجه به استارت‌آپ‌ها، اظهار داشت: هیچ تکنولوژی‌ای در دنیای فعلی بدون توسعه بازار استارت‌آپ‌ها موفق نمی‌شود و در این میان بازار سرمایه، بانک و بیمه نقش تعیین‌کننده‌ای دارند.
به گفته وی، توسعه استارت‌آپ‌های بخش خدمات یکی از محورهای اقتصاد دانش‌بنیان است و بازار سرمایه باید از استارت‌آپ‌ها حمایت کند. وی تاکید کرد: شرکت‌های دانش‌بنیان نسل تازه‌ای از کارآفرینی را شکل داده‌اند و با سرعت زیادی در حال بزرگ شدن هستند، به طوری که در حال حاضر برخی از این شرکت‌ها بیش از یک میلیارد دلار ارزش دارند. معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری افزود: همه شرکت‌های بزرگ دنیا وابسته به شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌ها هستند و اگر ما در ایران در حوزه‌های مالی و سرمایه‌گذاری این مساله را نپذیریم به زودی دچار مشکل می‌شویم. ستاری در ادامه تاکید کرد: همچنین استقبال مردم از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان به خاطر شفافیت و خدمات مناسبی است که ارائه می‌شود و با شیوه‌های فعلی و قدیمی جاری نمی‌توانیم به جایی برسیم. وی ادامه داد: برخی از شرکت‌های استارت‌آپی هفته‌ای بیش از ۱۰ درصد بازدهی را به دست می‌آورند؛ اما نمی‌خواهیم این اتفاق را باور کنیم و در این میان بانک، بورس، بیمه و کلیت ساختارهای اقتصادی کشور باید برای حمایت و توسعه از این بخش برنامه‌های عملیاتی را اجرایی کند. معاون علمی و فناوری ریاست‌جمهوری توصیه کرد: باید ۳۰ تا ۴۰ درصد سرمایه‌گذاری در استارت‌آپ‌ها از طریق سرمایه‌گذاری خطرپذیر تامین مالی شود.
امور حسابداری استارت‌آپ جدی گرفته شود
بهروز اسفندیاری، کارشناس حسابداری
موضوع اعطای وام به شرکت‌های دانش‌بنیان و استارت‌آپ‌هایی که ایده‌های خلاقانه دارند، کار مثبتی است که چند سالی است برای حمایت از این مدل از کسب‌وکارها انجام می‌شود. اعطای این وام‌ها و تسهیلات باید به روشی انجام شود که در صورت عدم نتیجه‌گیری، استارت‌آپ توان بازپرداخت آن را داشته باشد. برخی از استارت‌آپ‌ها به دلیل داشتن ایده‌های بکر این تفکر را دارند که بدون چون و چرا موفقیت در انتظارشان است و به همین دلیل با هزینه‌های هنگفت به سوی تبلیغات پرخرج می‌روند و برای امور مالی و برنامه‌ریزی اهمیتی قائل نمی‌شوند. در حالی که برای یک استارت‌آپ حسابداری و داشتن ریزهزینه‌ها و نحوه مدیریت آن اهمیت زیادی در آینده این شرکت دارد. هنگام دریافت وام و تسهیلات از صندوق‌هایی که برای همین موضوع تشکیل شده‌اند باید از همان ابتدا مدیریت هزینه وجود داشته باشد و امور مالی برای موسسان کسب‌وکارهای نوین در درجه اول اهمیت قرار بگیرد. اگرچه اتفاقات خوبی در حوزه دانش‌بنیان در کشور ما افتاده که نمی‌توان منکر آنها شد و حمایت‌های خوبی نیز صورت گرفته است؛ اما روال حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان در خارج از کشور به این شکل نیست. در خارج از کشور تیم موسس در حالی برای این کسب‌وکارها تشکیل می‌شود که یک نفر حسابدار و خبره به امور مالی نیز در تیم وجود دارد تا بتواند برای هزینه‌کردهای استارت‌آپ برنامه‌ریزی کند. نقصی که در مجموعه حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان دیده می‌شود، این است که به جای آنکه برای شرکت‌ها سرمایه‌گذار پیدا کنند به شرکت‌ها وام می‌دهند و بدین‌ترتیب شرکت‌هایی که وام دریافت کرده‌اند، بعد از مدتی باید آن را برگردانند. به موجب قانون فعلی بدون آنکه بررسی کنیم که آیا این کسب‌وکار در بازار موفق خواهد شد یا خیر، از آن حمایت می‌شود و اعطای وام صورت می‌گیرد و با توجه به آمارهایی که داریم، از هر ۱۰ استارت‌آپ بیش از ۵ استارت‌آپ قادر به ادامه راه نخواهند بود و این موضوع سونامی استارت‌آپ‌های بدهکار را رقم زده است.
