سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
در تیرماه سال جاری، هوشنگ جزی مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور از اختصاص ۷۰۰ میلیارد تومان از محل صندوق توسعه ملی کشور برای اجرای طرح‌های آبخیزداری در سراسر کشور خبر داد.
این رقم بر مبنای پروژه‌های تعریف‌شده، میان استان‌های مختلف کشور توزیع شده است و استان سمنان نیز با دریافت ۱۶۴ میلیارد ریال ، سهم خود را از این اعتبارات اخذ کرده است؛ اعتباراتی که در داخل استان نیز به تفکیک مابین شهرستان‌های مختلف توزیع شده است؛ کما این که شهرستان گرمسار ۲ میلیارد تومان و شهرستان سمنان ۲ میلیارد و ۲۶۵ میلیون تومان و شهرستان مهدیشهر ۱میلیارد و ۹۰۰میلیون تومان را به اجرای پروژه‌های منابع طبیعی اختصاص داده‌اند.
-احداث ۱۸ بند سنگ و ملات با هدف مدیریت سیلاب و تقویت سفره‌های زیرزمینی
اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمنان بر مبنای مبلغ مذکور، چندین پروژه را تعریف کرده که مهم‌ترین آن‌ها، احداث ۱۸ بند سنگ و ملات به حجم ۶ هزار و ۴۹۳ مترمکعب در حوزه آبخیز چاشتخوران است.
لازم بذکر است که جانمایی این ۱۸ بند سنگ و ملات نیز بر مبنای مطالعات مشاورین مجرب و متخصصین صورت گرفته است.
معصومه منظمی رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمنان اظهار داشت : تا این لحظه سه بند به طور کامل احداث شده، دو بند در دست احداث است و عملیات اولیه ۱۳ بندِ سنگ و ملات باقی‌مانده شامل پی‌کنی، تهیه و انتقال مصالح نیز در دست انجام است.
وی با تاکید بر اهمیت این پروژه ادامه داد :احداث این بندها می‌تواند ضمن جلوگیری از فرسایش خاک و نیز جاری شدن سیل در منطقه، به تقویت سفره‌های آب زیرزمینی کمک کند.
معصومه منظمی افزود: تأثیر احداث این بندها بر تقویت سفره‌های آب زیرزمینی در میان‌مدت آشکار خواهد شد و مردم روستاها این موضوع را لمس خواهند کرد.
رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمنان با بیان اینکه سیلاب، کلاته‌های منطقه چاشتخوران را در معرض خطر قرار می‌دهد گفت : این بندها که در مناطق حساس احداث می‌شود، می‌تواند این خطر را از میان ببرد و تجربه‌های مشابهی نیز در این زمینه وجود دارد؛ چنان‌چه که اگر احداث بند در منطقه پیغمبران انجام نمی‌شد، شهرک صنعتی، نیروگاه و پلیس‌راه به شدت در معرض خطر سیلاب قرار می‌گرفت.
-عملیات بیولوژیک در ۴۲۴ هکتار از اراضی چاشتخوران
پروژه دوم که به وسعت ۴۲۴ هکتار در ۴ نقطه از اراضی چاشتخوران اجرا می‌شود، «عملیات بیولوژیک شامل کپه‌کاری و بذرپاشی» است. این پروژه نیز هدف کلی «مدیریت سیلاب‌ها» را دنبال می‌کند.
به گفته منظمی، رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان سمنان، در جریان این عملیات پس از نخستین بارندگی مطلوب در پاییزِ شهرستان سمنان، با مشارکت بهره‌برداران محلی از انواع بذرهای مرتعی همچون اسپرس، ماشک، سه‌کاله، بادام کوهی و باریجه برای افزایش سطح پوشش گیاهی، تلطیف آب و هوا، تولید اکسیژن و حفاظت از آب و خاک در منطقه استفاده خواهد شد.
در همین راستا اداره منابع طبیعی و آبخیزداری ضمن تأمین بخشی از هزینه‌ها، بذرهای لازم را در اختیار مردم خواهد گذاشت و آموزش‌های لازم را به آن‌ها ارائه خواهد داد.
به واسطه این پروژه مراتع نیز در میان‌مدت غنی خواهد شد که این امر امکان چرای دام را فراهم می‌کند و برای مردم محلی، صرفه اقتصادی نیز خواهد داشت.
برخی از گونه‌های گیاهی یادشده ارزش دارویی نیز دارند که در صورت فرآوری آن‌ها، بازده اقتصادی مطلوبی برای استان به ثمر خواهد رسید.
-قرق مراتع و بهبود وضعیت پوشش گیاهی
اجرای طرح «حفاظت و قرق» در ۴۰۰ هکتار از مراتع حوزه آب
خیز چاشتخوران در شهرستان سمنان، سومین پروژه‌ای است که از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی به انجام می‌رسد. با اجرای این طرح، چرای دام و بهره‌برداری از این اراضی ممنوع خواهد شد.
مراتع تحت قرق پس از پایان مدت اجرای طرح و در صورت بهبود وضعیت پوشش گیاهی، برای بهره‌برداری آزادسازی می‌شوند. یکی از اهداف این پروژه نیز مدیریت سیلاب‌ها و بهبود وضعیت ذخایر آب زیرزمینی عنوان شده است.
-کاداستر ۵ هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی ملی
چهارمین طرح در دست اجرا با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی، کاداستر ۵ هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی ملی در شهرستان سمنان است؛ طرحی که ضمن حفظ و احیاء منابع طبیعی و ملی، موجب رفع تداخلات و تعیین تکلیف حدود اراضی مستثنیات با اراضی ملی و دولتی می‌شود.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان سمنان بیان داشت : نقشه‌برداری، حدنگاری و اخذ سند تک‌برگی برای پلاک‌هایی که جزو منابع طبیعی ملی محسوب می‌شوند، از جمله اقدامات تعریف‌شده در ذیل طرح کاداستر است.
۴۴ پلاک از این دست در حوزه آبخیز چاشتخوران واقع شده است.
-جلوگیری از بهره‌برداری‌های غیرمجاز با ایجاد کمربند حفاظتی
پنجمین طرح در دست اجرا در حوزه‌های یادشده، طرح ایجاد کمربند حفاظتی به طول ۳ کیلومتر در محدوده چاشتخوران است؛ طرحی که می‌تواند به جلوگیری از بهره‌برداری غیرمجاز از مراتع و تجاوز به اراضی ملی کمک کند. این کمربند حفاظتی در مرز میان اراضی ملی و اراضی مستثنیات ایجاد خواهد شد.
مردم بومی در اجرای پروژه‌های آبخیزداری مشارکت می‌کنند
اما از آن‌جا که حفاظت از اراضی ملی باید بر مبنای مدیریت مبتنی بر مشارکت جوامع محلی صورت بگیرد؛ دو پروژه با عنوان «توانمندسازی جوامع محلی» با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی در دست اجراست.
به گفته معصومه منظمی، دو تشکل بومی در حوزه آبخیز چاشتخوران با هدف آموزش مردم محلی ایجاد خواهد شد تا این افراد در سال‌های آتی، در اجرای پروژه‌های توانمند سازی جوامع محلی منابع طبیعی مشارکت کنند.
