ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، از طرفی کارگران نیز قادر به فروش یا واگذاری سوابق بیمهای خود براساس آنچه سازمان تامین اجتماعی مقرر کرده، نیستند. به همین دلیل پدیده افزایش تعداد بیکاران با سوابق بیمهای ۵ سال و ۱۰ سال، چند سالی است که به یک معضل اجتماعی تبدیل شده است. اینکه میگوییم معضل بدین معناست که فردی مثلا با سابقه ۸ سال پرداخت حق بیمه، حالا بیکار است و از هیچ مزیت حقوقی و خدماتی از سوی سازمان بهرهمند نیست. از سویی همین فرد بر فهرست بیکاران افزوده میشود. با توجه به اینکه ورود بیکاران به مشاغل کاذب نیز مسائل متعددی را اخیرا در کشور دامن زده است، موضوع بیکاری نیروی کار به کنار، موضوع بیکاری افرادی که با ۶۰ سال سن یا ۵۰ سال نتوانستهاند جمع سوابق بیمهای خود را به سن مجاز برای بازنشستگی برسانند، معضلی جدی است.
دادن مشوق به کارفرمایان برای افزایش سطح بیمهپردازیها
به اعتقاد کارشناسان بازار کار، از آنجایی که سازمان تامین اجتماعی نهادی بینالنسلی است که با پول کارگران و کارفرمایان اداره میشود، نمیتوان از آن انتظار حمایتهایی از این دست را داشت، اما لازم است جدا از فرهنگسازی برای پوشش بیمهای کارگران، مشوقهایی نیز به کارفرمایان برای افزایش سطح بیمهپردازیها داده شود تا دلیل افزایش سوابق بیمهای ناقص صرفا بیکاری باشد، نه امتناع کارفرمایان از پرداخت حق بیمه کارگر. در این صورت از دولت نیز انتظار میرود برای ایجاد شغل پایدار برای کارگران اقدام کند.
رسیدگی به وضعیت و حال کارگرانی که از کار افتاده شدهاند، اما سوابق بیمهای کافی برای بازنشستگی ندارند نیز بر عهده سازمانهای حمایتی است.
تامین اجتماعی از پرداخت حقوق بازنشستگان هم عاجز است
در همین راستا فتحا… بیات، فعال حوزه کارگری به «کسبوکار» میگوید: اگر بخواهیم سازمان تامین اجتماعی سر پا بماند، باید میزان ورودیهای سازمان را افزایش دهیم نه آنکه با تحمیل قوانینی جدید، به سازمان فشار وارد کنیم. متاسفانه دولت در این سالها با غفلت از وظایف اصلی خود برای حمایت از افراد ضعیف و کمدرآمد، همه وظایف قانونی در این راستا را به سازمان تامین اجتماعی محول کرده و تلختر از آن، به منابع سازمان نیز با برداشتهای بیرویه دست درازی کرده است. تحمیل وظایف خارج از چارچوب سازمان تامین اجتماعی از سوی دولت باعث گرفتاریهای زیادی برای سازمان شده، به طوری که این نهاد در پرداخت درآمدهای بازنشستگان خود نیز عاجز است.
ضرورت ایجاد مشاغل پایدار برای کارگران
وی با اشاره به اینکه در همه جا وظیفه حمایت از افراد مسن و ازکارافتاده، بر دوش دولت است، ادامه میدهد: از آنجایی که مسبب شرایط بد اقتصادی کنونی و بیکاری دولت است، اوست که باید برای ایجاد شغل پایدار برای کارگران اقدامی انجام بدهد یا جبرانکننده کسری سوابق بیمهای آنها با حمایتهای جانبی باشد.
به اعتقاد کارشناسان حوزه تامین اجتماعی از نظر اقتصادی و علمی نیز امکان واگذاری یا فروش سوابق بیمهای افراد وجود ندارد وگرنه در این صورت باید شاهد متلاشی شدن سازمان و جا ماندن آن از بدیهیترین وظایف محولشده به آن باشیم.
نهادهای موازی با سازمان تامین اجتماعی میتوانند به این اقشار و بیمهشدگان خدمات ویژه برسانند، منتهی دولت نقش نهادهای حمایتی را در کمک به بیکاران با سنهای بالای ۵۰ سال و… نادیده گرفته است.
ضرورت حمایت دولت از بیکاران
کامبیز لعل، کارشناس تامین اجتماعی در این خصوص با تاکید بر ضرورت حمایت دولت از کارگران و بیکاران به «کسبوکار» میگوید: درست مثل همه حق بیمهها که قابل بازگشت نیست، حق بیمه کارگران نیز قابل برگشت به کارگر یا واگذاری نیست. بنابراین وقتی مبنای بیمه توزیع ریسک اقتصادی و اجتماعی بین افرادی است که توانمندی مالی دارند یا ندارند، لزومی به بازگشت مبلغ پرداختی بیمه وجود ندارد کما اینکه هیچ جایی این امر اتفاق نمیافتد. اما درباره بیمه کارگران مساله اینجاست که فرد کارگر طی مدت پرداخت حق بیمه از خدمات درمانی، تسهیلات و همچنین سایر مزایا بهرهمند بوده و تنها پس از توقف در پرداخت این حق بیمه، خدماتدهی به وی متوقف شده است. اینکه کارگر نمیتواند بعد از مدتی شغلی پیدا کرده تا سوابق بیمهای خود را به سال مورد نظر برای بازنشستگی برساند، مشکل سازمان تامین اجتماعی نیست، بلکه مشکل دولت است که مهمترین نهاد حمایتی برای تحت پوشش قرار دادن کارگران است.
نگاه غلط حمایتی به سازمان تامین اجتماعی
وی با اشاره به اینکه تعداد بیکاران با سوابق بیمهای ناقص افزایش پیدا کرده است اما فلسفه سازمان تامین اجتماعی تضمین حمایت یا رفاه کارگران نیست، ادامه میدهد: نگاه حمایتی به سازمان تامین اجتماعی نگاهی نادرست است. متاسفانه تحت تاثیر همین نگاه دولت طی سالهای گذشته با بهانه بیمه اقشار خاص، نوسازی صنایع و… فشارهای مالی زیادی به سازمان تحمیل کرده است. در صورتی که این دولت است که باید در پوشش نهادهای حمایتی مسئولیت حمایت از اقشار محروم و کسانی که بیکار هستند را برعهده بگیرد.