شایلی قرایی
جوانی به نام مهرداد که برادرش زندانی مهریه است، به «کسبوکار» گفت: واقعا وضعیت به قدری دردناک است که اصلا نمیتوانم درست صحبت کنم.
چرا مسئولان به فکر محکومان مهریه نیستند و راه چارهای برای آنها در نظر نمیگیرند؟ برادر من از سال گذشته به دلیل شکایت همسرش زندانی شده است و تا چند ماه گذشته با هر زحمتی که بود، ماهانه یک سکه برای همسر سابق برادرم میفرستادیم، اما در حال حاضر هر ۴-۵ ماه یکبار میتوانیم یک سکه تهیه کنیم.
من شخصا با قاضی پرونده برادرم صحبت کردهام، اما ایشان به من گفت که به من ارتباطی ندارد، ثبات اقتصادی نیست و دهها دلیل دیگر. مهرداد راهحل خودش را برای این موضوع اینگونه مطرح میکند: سکه را با نرخ ارز دولتی برای ما طبق آنچه در حکم قاضی آمده است، حساب کنند و ما پول را به حساب دولت واریز کنیم تا آنها سکه را مستقیم به زوجه تحویل دهند یا نرخ سکه براساس زمان وقوع عقد محاسبه شود تا بتوانیم پرداخت کنیم.
مدیرعامل ستاد دیه از وضعیت بسیار بغرنج محکومان مهریه خبر داد و گفت: افزایش پروندههای محکومان مالی در پی بالا رفتن قیمت سکه باعث شده است بسیاری از محاکم بر پروندههای محکومان مهریه تمرکز کنند و برخی جوانان به دلیل ناتوانی در پرداخت یک سکه راهی زندان شوند. اسدا… جولایی ادامه داد: برخی از این افراد کسانی هستند که اعسار آنها ثابت شده و نمیتوانند قسط اول مهریه را پرداخت کنند؛ از همین رو در زندان به سر میبرند.
همچنین افزایش قیمت سکه باعث شده ورودی به زندان به دلیل پرداخت نکردن مهریه افزایش پیدا کند و پروندههای بسیاری برای تعدیل در اقساط مهریه در دادگاهها تشکیل شود. مدیرعامل ستاد دیه خاطرنشان کرد: در حال حاضر معیار ۱۱۰ سکه با قیمت سکه همخوانی ندارد و معمولا افرادی که در حال حاضر در زندان هستند، برای مهریه سنگین راهی زندان نشدهاند و متاسفانه بیشتر این افراد نیز از قشر کارگر هستند و درآمدشان کمتر از ۲ میلیون تومان است و با توجه به اینکه اعسار آنها از سوی دادگاه پذیرفته شده است و به طور مثال به پرداخت ماهانه یک سکه محکوم شدهاند، اما باز هم نمیتوانند حکم تعیینشده را اجرا و سکه را پرداخت کنند و برای ۱۰ یا ۲۰ سکه در زندان به سر میبرند.
مدیرعامل ستاد دیه افزود: ما تلاش میکنیم با یک ضمانت اجرایی کافی که آن را قانون تعیین میکند، مشکل محکومان مهریه را برطرف کنیم؛ از همین رو مذاکراتی را با نمایندگان مجلس آغاز و تلاش میکنیم طرحی را به مجلس ارائه دهیم تا بتوانیم آمار ۳۷۰۰ نفر محکوم مهریه را کاهشدهیم.
زندانیان مهریه هر ۴-۵ ماه یکبار میتوانند یک سکه به عنوان اقساط مهریه بدهند
هما داوودیگرمارودی، وکیل پایه یک دادگستری
با افزایشی که نرخ سکه در ماههای اخیر داشته، تعداد پروندهها و شکایات مهریه افزایش زیادی پیدا کرده است. نرخ سکه با توجه به شرایطی که بازار و اقتصاد ما دارد روزانه و حتی ساعتی افزایش پیدا کرده و امروز بالاتر از ۵ میلیون تومان قیمتگذاری میشود که برای بسیاری افراد خارج از تواناییشان برای پرداخت مهریه است. افراد بسیاری در کشور وجود دارند که به دلیل مهریه در زندانها به سر میبرند و با این روندی که قیمت سکه در پیش گرفته هر روز هم بر تعداد آنها افزوده میشود. در حال حاضر ۳ هزار و ۶۰۰ نفر به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریه در زندان به سر میبرند که توانایی پرداخت سکه با نرخ یک میلیون و چند صد هزار تومان را هم نداشتهاند، حال با این نرخ سکه چطور میتوانند از عهده پرداخت آن بربیایند؟
اینکه نرخ سکه برای پرداخت مهریه بهروز حساب میشود جای سخن بسیاری دارد، اما برای این مشکل باید راهحلی اندیشیده شود تا زندانیان مهریه هر روز شاهد بالا رفتن بدهیهای خود نباشند. به این موضوع فکر شود که کسی در جای خود در زندان نشسته و خلافی هم نمیکند، اما به دلایلی که همه بر آن آگاهی دارند هر روز بر مبلغ بدهکاریای که دارد، افزوده میشود و نمیداند با این شرایط چند سال از عمر خود را باید در این زندانها سپری کند.
بنابراین باید راهکاری در این باره وجود داشته باشد که اگر نرخ روز برای پرداخت بدهی مهریه برای سکه لحاظ میشود، شرایط آسان قسطبندی وجود داشته باشد تا زندانی مهریه هم بتواند آن را پرداخت کند. در این اقساط باید به وضع درآمد و سطح دارایی زوج توجه شود و باید مراحل تقسیط و بروکراسی آن کاهش پیدا کند.
تقسیطها با فوریت انجام شود
زهرا ساعی، نماینده مجلس
گرانی سکه در هفتههای اخیر علاوه بر مشکلاتی که در بازار به وجود آورده، موجب بروز مشکلات زیادی برای زندانیان مهریه شده است. به عبارتی این افراد که به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریه در زندان به سر میبرند، تاثیرپذیرترین افراد از التهابات بازار طلا و سکه هستند. نرخ سکه و طلا در بازار کشور بیسابقه بالا میرود و مجلس قرار است به این قضیه ورود کند که در این راستا رسیدگی به وضعیت زندانیان مهریه در اولویت قرار گرفته است. مجلس در فراکسیون خانواده طرحهایی را برای این موضوع دارد که یکی از آنها طرح ساماندهی مهریه است تا افرادی که در این رابطه مشکل دارند بتوانند از این طرح استفاده کنند. بسیاری از زندانیان مهریه در رابطه با عندالمطالبه بودن و به نرخ روز حساب شدن مهریه شکایت دارند که فراکسیون خانواده و البته بسیاری از نمایندگان خارج از فراکسیون در حال پیگیری این موضوع و پیدا کردن راهحل مناسب برای آن هستند. طرحی که برای ساماندهی مهریه در فراکسیون مطرح شده شامل بخشهای متفاوتی است که باید در دستور کار قرار بگیرد. به طور مثال محاسبه مهریه به نرخ روز که زمان عقد هم در آن تاثیرگذار است یا تعیین سقف برای مهریه که البته این طرحها هنوز در دست بررسی است که تلاش شده برای خروج از این مشکل راهکارهای مناسب پیدا شود.
البته در این رابطه قوه قضائیه هم باید همکاریهایی را داشته باشد. امروز بنا به هر دلیلی ملاک دادگاهها برای پرداخت مهریه قیمت روز است. پس در این شرایط قوه قضائیه باید دستورالعمل و بخشنامهای را به محاکم صادر کند تا این تقسیطها با فوریت انجام شود و به گونهای نباشد که تا بررسی یک درخواست مدتها زمان ببرد. باید از سوی قوه قضائیه برای رسیدگی هرچه سریعتر به این پروندهها بخشنامه صادر شود.