کاهش تب دست‌فروشی در مترو

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز، زمانی دست‌فروشی به‌ویژه در مترو جذابیت درآمدی خاصی برای کسانی که بیکار بودند و یا شغل مناسبی نداشتند، بود، اما حالا وضعیت به گونه‌ای شده که چرخه سودآوری فروش نه تنها به ضرر اکثر فروشنده‌ها، بلکه به ضرر دست‌فروش‌ها نیز چرخیده است. تعداد دست‌فروش‌های مترو مثل سابق نیست و قیمت محصولاتی که عرضه می‌شود هم دیگر جذابیتی برای جلب مشتری ندارد. به گفته برخی از کارمندان مترو، رفت و آمد دست‌فروشان نه تنها در مترو، بلکه به طور کلی کاهش پیدا کرده و به نظر می‌آید کاهش صرفه عرضه کالا باعث این مساله شده است.
اگر به آمارهای تعداد دست‌فروشان در سال گذشته نگاه کنیم، می‌بینیم افزایش دست‌فروشان در آن برهه به دغدغه مسئولان تبدیل شده بود. در آن موقع بین ۴ تا ۶ هزار دست‌فروش در مترو فعالیت می‌کردند، در حالی که برای هر یک از آنها به طور میانگین ۳ میلیون تومان درآمد حاصل می‌شد، اما حالا با توجه به افت شدید قدرت خرید مردم و همچنین کاهش جذابیت سابق فروش چنین به نظر می‌رسد که فروش در مترو نیز صرفه درآمدی گذشته را برای دست‌فروشان نداشته باشد.

روند دشوار دسترسی به کالا
سعید سادات‌نیا، کارشناس حوزه شهری در این خصوص به «کسب‌وکار» می‌گوید: ارزش پول ملی به‌شدت کاهش پیدا کرده و خیلی از کالاها نیز در انبارها احتکار شده است. در این شرایط انتظاری از عرضه‌کنندگان که دست‌فروشان در لایه بسیار زیرین آن قرار می‌گیرند، نیست. آنها دیگر مثل سابق قادر به تامین کالا نیستند و روند دسترسی به کالا برای آنها نیز دشوارتر از همه است.

بی‌اعتمادی به دست‌فروشان
وی با اشاره به اینکه از سوی دیگر موج بی‌اعتمادی به عرضه‌کنندگان دامن دستفروشان را نیز گرفته است، ادامه می‌دهد: به دلیل ناکارآمدی سیستم عرضه بی‌اعتمادی وسیعی در بین مردم نسبت به توزیع کالا به وجود آمده است. از یک طرف مردم نگران تاخیر در عرضه کالا هستند و از سوی دیگر شایعه کالای بی‌کیفیت و فاقد استاندارد، خرید از دست‌فروشان را به دلیل اینکه آنها بیشتر در معرض این بی‌اعتمادی‌ها هستند، کاهش داده است. بر همین اساس باید گفت نه تنها تب دست‌فروشی، بلکه تب همه بازار فروکش کرده است و در این شرایط فروشنده‌ها و دست‌فروشانی که از تایید کمتری در بین مردم برخوردارند، بیشتر صدمه می‌بینند. از طرفی به طور کلی نوسانات قیمت صرفه اقتصادی عرضه کالا را برای همه فروشندگان کم کردهاست.

نرخ‌های متفاوت دست‌فروشان
یک دست‌فروش خانم که نزدیک به دو سال است در مترو فروشندگی می‌کند، در این زمینه به «کسب‌وکار» می‌گوید: سال گذشته کالایی که به دست ما می‌رسید، قیمت پایینی داشت و همین امر صرفه عرضه کالا را برای ما زیاد می‌کرد، اما در حال حاضر قیمت‌ها به طور عجیبی افزایش پیدا کرده است و هزینه تامین کالا به عرضه ارزان آن نمی‌ارزد. البته خود دست‌فروشان مترو نیز نرخ‌های متفاوتی را بعضا برای عرضه بعضی کالاها تعیین می‌کنند که از نظر جنس تفاوت چندانی ندارد، این نشان می‌دهد برخی از فروشندگان نیز در حال سوءاستفاده از شرایط ملتهب بازار هستند.
اندک نگاهی به وضعیت خرید و فروش در مترو نشان می‌دهد مردم تمایلی به خرید از دست‌فروشان ندارند و این جدا از کاهش قدرت خرید آنها شاید به دلیل بالا رفتن قیمت محصولات عرضه‌شده باشد. صحبت‌های برخی از مردم و خریداران نیز نشان از این امر دارد. برخی می‌گویند فروشندگان مترو اصراری بر خرید مردم با قیمت‌های ارزان ندارند و دلیل محکم آنها اطمینانی است که از محصول‌شاندارند.

تلاش برای حفظ بازار
به گفته یکی دیگر از دست‌فروشان مترو، متاسفانه مردم عرضه ارزان یک محصول را دال بر بی‌کیفیتی آن می‌دانند و در شرایطی که وضعیت اقتصاد به‌هم ریخته مردم به دنبال خرید محصولی با کیفیت و ماندگاری بیشتر هستند؛ ازاین‌رو اکثر دست‌فروشان مترو برای حفظ بازار خود، به سمت عرضه محصولات باکیفیت‌تر رفته‌اند، در حالی که شاید پیش از این ارزانی بر کیفیت اولویت داشت، اما در حال حاضر که همه جا تقریبا قیمت‌ها یکسان است، کیفیت برای مردم اهمیت پیدا کرده است. کیفیت برای فروشنده‌ها هم به این دلیل که ضامن خرید دوباره مردم است، اهمیت دارد.
با توجه به گرانی و افزایش قیمت کالا چنین به نظر می‌رسد که کیفیت شرط مهمی برای فروش یک کالا باشد، چراکه مردم به دنبال استفاده طولانی از کالا و محصولات هستند. البته بسته به نوع کالا درجه این اهمیت تفاوت پیدا می‌کند.