محمد جوادی قاضیانی
نزدیک به ۱۸۰ سایت متخلف و غیرمتخلف فروش آنلاین بلیت در حالی فیلتر شدهاند که برخی از هواپیماییها بر موج این فیلترینگ سوار شدهاند و در حال انجام تبلیغات گسترده روی سایتهای فروش خودشان هستند و در این روزهای پرتقاضا از این فضای فیلترینگ نهایت استفاده را اولا برای فروش بلیت و ثانیا برای جا انداختن وبسایتهایشان میبرند.
درباره دلایل این فیلترینگ بارها صحبت شده است، اما بد نیست به اتفاقات ۱۰ روز اخیر حوزه فروش آنلاین بلیت اشارهای داشته باشیم. حاشیههای سایتهای فروش آنلاین بلیت در این مدت، از عنوان قطع دسترسی سایتهای گرانفروش به بلیتهای ایرانایر شروع و با رفع این عدم دسترسی و سپس فیلتر کلی ۱۸۰ سایت فروش آنلاین، ادامه فیلترینگ، مورد اتهام قرار گرفتن سازمانهای مختلف و وضع یک مجوز جدید و همچنان فیلترینگ ادامه دارد؛ فیلترینگی که به گفته یکی از این سایتهای فیلترشده در دو روز اول بالغ بر دو میلیارد تومان خسارت بر جای گذاشته است، اما در آخرین اظهارنظرها مدیر روابطعمومی سازمان هواپیمایی کشوری با تاکید بر اینکه هیچ سایت دارای مجوز فروش بلیت هواپیما به درخواست سازمان هواپیمایی کشوری فیلتر نشده است، اعلام کرده که این سازمان درخواستی برای مسدودسازی سایتهای دارای مجوز نداشته و فقط سایتهای بدون مجوز فیلتر شدهاند. رضا جعفرزاده گفته که یک مقابله قانونی با تمام سایتهای غیرقانونی فروش بلیت صورت گرفته و تاکید کرده است که سایتهای فیلترشده اعتباری برای ارائه بلیت هواپیما نداشتهاند. این سایتها اگر بخواهند مجددا به این حوزه ورود کنند باید الزامات سازمان هواپیمایی کشوری را رعایت و سپس از این سازمان مجوز دریافت کنند و همه این مراحل براساس قانون انجام میگیرد. چنانچه سایتهای فیلترشده الزامات سازمان هواپیمایی را رعایت کنند و برای دریافت مجوز، اقدامات لازم را انجام دهند، بلافاصله پس از صدور مجوز از سوی سازمان هواپیمایی کشوری رفع فیلتر خواهند شد.
اما درباره این اظهارنظرهای جعفرزاده، چند نکته وجود دارد؛ نکته اول اینکه همه این سایتها غیرقانونی نبودهاند و نکته دوم اینکه همان فرضیهای که درباره این اقدام پیشبینی میشد به واقعیت نزدیک شده است: فیلترینگ برای ایجاد مجوزهای جدید.
مدیر روابطعمومی سازمان هواپیمایی کشوری همچنین با بیان اینکه در حال حاضر ۵۷ سایت دارای مجوز از سازمان هواپیمایی کشوری، عملیات فروش بلیت هواپیما را انجام میدهند، گفته است: «این سایتها با دفاتر خدمات مسافرت هوایی دارای مجوز بند الف در ارتباط هستند؛ نام این سایتها از طریق سایت سازمان هواپیمایی کشوری و سایت انجمن شرکتهای هواپیمایی در دسترس عموم قرار دارد و از متقاضیان دریافت بلیت خواستاریم که از بسترهای قانونی این کار را انجام دهند و نسبت به خرید بلیت اقدام کنند.»
اما رضا الفتنسب، سخنگوی اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی که پیشتر پیشبینی کرده بود این فیلترینگ گسترده برای تحمیل مجوزهای جدید به این سایتهاست، در گفتگو با «کسبوکار» درباره آخرین وضعیت این سایتها و موضع سازمان هواپیمایی کشوری در این مورد گفت: سایتها هنوز رفع فیلتر نشدهاند و معلوم نیست چه زمانی این اتفاق رخ بدهد. معاون دادستان هم در این مورد گفته است که به دلیل مجوز نداشتن این سایتها، رفع فیلتر انجام نمیشود. متاسفانه سازمان هواپیمایی کشوری هم درباره این مجوز موضع خودش را اعلام نکرده است و این سایتها با مشکل روبهرو هستند.
الفتنسب درباره مانور سایتهای هواپیماییها روی فروش آنلاین توسط خود هواپیماییها گفت: بله، متاسفانه حداقل ما شاهد آن هستیم و در این زمانی که این سایتهای بزرگ بسته شدهاند این اتفاقات در حال رخ دادن است.
سخنگوی اتحادیه کسبوکارهای اینترنتی درباره این روند غیرکارشناسانه فیلترینگ گفت: متاسفانه این اتفاقات از کاریابیها شروع شد، بعد مشکلات تبلیغاتیها با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حالا این کسبوکارها با سازمان هواپیمایی کشوری که مطمئنا کار کارشناسیشدهای نبوده است. به نظر من دستی در کار است و در حال فشار آوردن به مردم هستند. چرا باید شرایط را برای فعالیت کسبوکارها به میزانی سخت کنیم که جوانان به ادامه کار در ایران و فعالیت در این حوزه بدبین شوند؟ حداقل باید پیشبینیهای لازم انجام شود و متخلفان از غیرمتخلفان شناسایی شوند. حتی اگر کسبوکاری متخلف شناخته شود نباید آن را بدون اخطار تعطیل کرد و باید کار کارشناسیشده در این باره صورت بگیرد.
همچنین در همین رابطه واهاگن سرکیسیان، مدیر مارکتینگ «اسنپتریپ» که یکی از سایتهای فیلترشده است، درباره ادامه فیلترینگ به «کسبوکار» گفت: متاسفانه سایت «اسنپتریپ» هنوز فیلتر است و جلسات متعددی را با مراجع ذیربط داشتهایم و در حال پیگیری هرچه سریعتر رفع فیلترینگ هستیم. وی درباره اجبار برای دریافت مجوز جدید از سازمان هواپیمایی هم اعلام کرد که تا این زمان چیزی به ما ابلاغ نشده است.
مدیر روابطعمومی «اسنپتریپ» هم در این رابطه به «کسبوکار» گفت: با توجه به استفاده این سایت از مجوز «فلایتیو» و ارجاع درخواستهای این سایت به «فلایتیو»، این فیلترینگ طبق قانون انجام نشده است و امیدواریم با جلساتی که با مراجع ذیربط برگزار کردهایم به زودی «اسنپتریپ» رفع فیلتر شود.