احیای جسم نیمه جان تولید

سرمقاله

 آنچه کورسوهای امید را نیز به ناامیدی بدل می‌سازد، سکوت مطلق و انجام ندادن اقدام موثر از جانب سیاست‌گذاران است. گویی عناصر یک مجموعه به صورت نانوشته با همدیگر هماهنگ شده، کشور را از بین ببرند. مشکل ارز و گران شدن قیمت واردات به جای خود آنچه گمرک به آن اضافه می‌کند، معضل دیگری شده است. در نظام حقوقی ما دو اصطلاح فورس ماژور و هارد شیپ داریم. از قضا کاربرد آنها در همین زمان است. اگر اعلام وضعیت فورس ماژور را شمشیر دولبه بدانیم و برخی از مطالبات خود را نیز در خطر فرض کنیم، اما بدون تردید زمان زمان هارد شیپ است. هارد شیپ که از آن به شرایط سخت و دشوار تعبیر می‌شود تا حدودی نزدیک به معنای عسر و حرج در فقه اسلامی است و بر این اساس به نظر نگارنده دولت باید سریعا حالت هارد شیپ را در کشور اعلام و مقتضیات هجده‌گانه آن را اعمال کند، زیرا شرایط خاص تصمیمات خاص می‌طلبد. چنانچه دولت در این زمینه اقدام صریح و به‌موقع انجام دهد که موضوع می‌تواند تا حد زیادی رهایی‌دهنده اقتصاد و تولید و بازار از سونامی رخ داده باشد و در غیر این صورت هیچ راهکار علمی درستی با توجه به وضعیت موجود و آینده کمتر از دو ماه دیگر به نظر نمی‌رسد. براساس آنچه در هارد شیپ روی خواهد داد، آرامشی جدی بر فضای کشور حکمفرما خواهد شد و آنگاه مسئولان با در نظر گرفتن فراغ بال می‌توانند تصمیمات زیربنایی اتخاذ کنند. امروز یکی از عوامل فشل‌کننده صنایع، قوانین و مقررات گمرکی است که اصلا با وضعیت روز سازگار نیست. در حال حاضر گمرکات با تسهیل‌گری امر ترخیص مواد اولیه موجود در انبارها زمینه حرکت چرخ کارخانه‌ها را فراهم سازند و منافع عمومی کشور را فدای رعایت قواعد دست‌وپاگیر خود نسازند. آنچه باید مورد تاکید قرار گیرد، این است که شرایط بحرانی تصمیماتی درخور را نیز می‌طلبد؛ حتی اگر این تصمیمات به صورت موقت و برای خروج از بحران باشد، طبیعی است که پس از رفع بحران مجددا قوانین به حالت اولیه باز می‌گردد. مثال بسیار مناسب برای این وضعیت، فیلمی بود که از لحظه وقوع سونامی در ژاپن نمایش داده شد که به موجب آن پلیس راهنمایی و رانندگی بدون توجه به مقررات و چراغ محسوس و با نادیده گرفتن قوانین صرفا در تلاش برای تخلیه خیابان‌ها از ماشین‌ها بود و بدیهی است که پس از فروکش کردن سونامی مجددا قوانین و اجرای آن به شکل اولیه بازگشته است. در پایان ذکر دو نکته ضروری است؛ نکته اول عدم پذیرش شرایط خاص کشور به ویژه صنایع و تولیدکنندگان نه تنها کارساز نیست، بلکه بحران را تشدید هم می‌کند و نکته دوم شجاعت در قبول تصمیمات اشتباه و عدول از آن و تلاش برای رفع آثار سوء آن تصمیم به میزان فراوانی حل‌کننده مشکل است.