سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
گزارش و عکس: جواد عرفانیان‌عالی‌منش
به گزارش کسب و کار نیوز، این نمایشگاه بزرگ‌ترین نمایشگاه فرش دستباف در ایران و دیگر کشورها بود که هر ساله با استقبال خوب ایرانیان و خارجی‌ها روبه‌رو می‌شد. فرش دستباف ایران از جایگاه ویژه‌ای در سطح جهان برخوردار است که بر این اساس نمایشگاه فرش دستباف تهران هر ساله مورد بازدید تاجران و بازرگانان خارجی، به ویژه از کشورهای آسیایی و اروپایی قرار می‌گیرد. در این ارتباط مرکز ملی فرش ایران با همکاری سفارتخانه‌ها و اتاق‌های بازرگانی از فعالان خارجی این صنعت برای بازدید از نمایشگاه تهران دعوت به عمل می‌آورد.
گستره‌ای از دست‌بافته‌ها؛ از عتیقه تا معاصر
این دوره از نمایشگاه شاهد حضور اندک بازدیدکنندگان خارجی بود اما مورد استقبال خوب بازدیدکنندگان ایرانی قرار گرفت. بازدیدکنندگان مجموعه‌ای از طرح‌ها، نقش‌ها و رنگ‌های بی‌نظیر را پیش روی دارند تا فرش دلخواه خود را انتخاب کنند. در بسیاری از غرفه‌ها و به ویژه در زمینه تابلو فرش، شاهد طرح‌های جدید و متنوع بودیم. حضور تابلو فرش‌بافان در این دوره پررنگ‌تر بود و علاوه بر حضور در همه سالن‌ها، یک سالن به تولیدکنندگان تابلو فرش اختصاص یافت. چینش و ترکیب فرش‌ها در غرفه‌آرایی سالن‌ها جنبه آموزشی نیز داشت و غرفه‌داران با گشاده‌رویی پاسخگوی بازدیدکنندگان بودند. علاوه بر تنوع طرح و نقش، تنوع گسترده ابعاد فرش نیز در نمایشگاه چشمگیر بود. علاوه بر ابعاد استاندارد، انواع ابعاد و فرم‌های هندسی از کوچک تا پوشش سالن و شبستان در این نمایشگاه ارائه شده بود. نکته قابل توجه در برخی از غرفه‌ها نصب تراکت عکاسی ممنوع روی فرش‌ها و تابلو فرش‌هایی بود که مشابه آن در بسیاری از غرفه‌های دیگر به وفور یافت می‌شود. این کار را می‌توان نوعی بازارگرمی و تلاش برای منحصربه‌فرد نشان دادن فرش‌های‌شان دانست.
سردرود، پایتخت تابلوفرش دستباف جهان
سالن ۲۷ نمایشگاه در اختیار تولیدکنندگان تابلوفرش دستباف شهرستان سردرود قرار گرفت. سردرود شهرستان کوچکی در نزدیکی تبریز است که بیش از هفتاد درصد اهالی آن در زمینه بافت و تهیه تابلو فرش دستباف اشتغال به کار دارند. در سال ۱۳۹۵ تابلو فرش دستباف سردرود ثبت جهانی شد. در این سالن مجموعه بی‌نظیری از تابلو فرش‌های دستباف زیبا با تصاویر منظره‌های طبیعی، تابلوهای نقاشی و آثار هنری معروف، حیوانات، طبیعت بی‌جان… و افراد و چهره‌های مشهور را می‌توانستیم مشاهده کنیم. این صنعت با وجود ایجاد کسب و کار برای اقشار روستایی و بانوان خانه‌دار، با مشکلات بسیاری روبه‌روست. در این ارتباط آقای مرتضوی از تولیدکنندگان تابلو فرش دستباف سردرود؛ عدم حمایت‌های کافی سیستم بانکی کشور در پرداخت وام کم‌بهره، عدم حمایت شرکت ملی فرش در بازاریابی داخلی و خارجی و از همه مهم‌تر گرانی شدید مواد اولیه وارداتی از خارج مانند ابریشم و نخ را در کنار مشکل صادرات از عوامل اصلی کم شدن تولید و به تعطیلی یا نیمه‌تعطیلی کشیده شدن کارگاه‌های شهری و روستایی می‌داند.
اتحادیه‌های فرش‌های روستایی
در کنار فرش‌های کلاسیک شهری، فرش‌های روستایی ایران در طرح‌ها و بافت‌های گوناگون از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. بر این اساس سالن ۳۵ نمایشگاه به اتحادیه‌های فرش‌های روستایی استان‌های ایران اختصاص یافت. علاوه بر فرش، دستباف گبه نیز در این سالن یافت می‌شد. بزرگ‌ترین غرفه‌های این سالن هم در اختیار استان اصفهان و زنجان قرار داشت.
جشنواره فرش برتر
سالن شش نمایشگاه به هشتمین جشواره فرش برتر اختصاص یافت. هدف از برپایی این جشنواره که توسط مرکز ملی فرش ایران برگزار می‌شد؛ معرفی تنوع و ویژگی‌های فرش دستباف ایران، ترغیب تولیدکنندگان و فروشندگان به تولید و عرضه محصولات با کیفیت، کشف استعدادها و نوآوری در تولید فرش دستباف و کمک به بازاریابی فرش‌های تولید شده است. در این سالن فرش‌ها بر مبنای فرش‌های قدیمی و معاصر، روستایی، عشایری، کلاسیک شهری‌باف با رجشمارهای گوناگون، تمام ابریشم، زربافت و تصویری دسته‌بندی شده است.
فرش دستباف ایران، از ثبت جهانی تا مشکلات فرارو
قدیمی‌ترین نمونه فرش یافته‌شده در جهان، «فرش پازیریک» است که قالیچه‌ای با نقوش هخامنشی و مربوط به آریایی‌هاست که نشان می‌دهد بافت فرش در ایران به سده‌های قبل از میلاد باز می‌گردد. در هزاره‌ها و سده‌های بعد فرش دستباف ایران توانست همچنان شکوه، زیبایی، مرغوبیت و محبوبیت جهانی خود تا زمان حاضر حفظ کند.
این صنعت کهن یکی از مهم‌ترین مجموعه کسب و کارها در ایران است. براساس آمار موجود در حال حاضر قریب پنج میلیون نفر در کشور به طور مستقیم و غیر مستقیم و به شکل دائمی یا مقطعی در صنعت فرش اشتغال به کار دارند. با وجود دیرینگی صنعت فرش دستباف در کشور، این صنعت در دهه اخیر فراز و فرودهای گسترده‌ای را تجربه کرده است. گرچه رکود حاکم بر بازارهای جهانی در سال‌های اخیر را می‌توان از عوامل تاثیرگذار بر رکود صنعت فرش دستباف ایران دانست اما موانع و مشکلات دیگری نیز پیش روی این صنعت قرار دارد. پس از اجرای برجام صنعت فرش دستباف از یک تحریم پنج ساله خارج شد و توانست مجددا صادرات را از سر گیرد. در دوره تحریم پیشین، فرش دستباف ایران بسیاری از بازارهای هدف را از دست داده بود اما تولیدکنندگان و صادر‌کنندگان فرش با پشتکار برای گذر از مرز هفتصد میلیون دلار صادرات فرش خیز برداشتند. در حال حاضر بازگشت دوباره تحریم‌ها در کنار مشکلات و موانع دیگر همچون گرانی شدید مواد اولیه به واسطه افزایش بهای ارز و ضعف در زمینه بازاریابی و پژوهش بازار درباره سلیقه روزآمد مشتری در زمینه طرح و رنگ، مانع از رسیدن صنعت فرش ایران به جایگاه شایسته بین‌المللی و کاهش صادرات فرش شده است.
