آلودگی، کابوس بزرگ رودخانه‌های مازندران

«جابر پارسایی» در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به این‌که شمال کشور با توجه به نوع اقلیم و پر باران بودن آن دارای تعداد زیادی رودخانه است، اظهار کرد: اندازه رودخانه‌ها به جز رودخانه سفیدرود در گیلان که بزرگ است مابقی متوسط، کوچک و یا بسیار کوچک هستند و اکثراً دائمی و کمتر فصلی نیز هستند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد واحد نور با بیان اینکه در شمال کشور کمتر روستایی پیدا می شود که رودخانه نداشته باشد،تصریح کرد: در بسیاری از شهرها حداقل یک رودخانه از وسط شهرعبور می کند که شهرستان نور از این امر مستثنی نیست و روستاهای زیادی درمعرض یا مجاورت رودخانه ها واقع شده اند.

*رودخانه‌ها عنصری مثبت برای شهر به شرط ساماندهی

پارسایی رودخانه ها را به یکی ازعناصر غیر قابل اجتناب شهرها و روستاها و یک عنصرمثبت دانست وافزود: در سراسر دنیا شهرهایی که دارای رودخانه هستند مشروط بر ساماندهی رودخانه ها جز شهرهای زیبای دنیا محسوب می شوند؛ در غیر این صورت این رودخانه ها به جای فرصت به یک تهدید زیست محیطی برای آن شهر تبدیل می شود.

*جذب گردشگر با رودخانه های پاک

وی با اشاره به اینکه شهرستان نور با وجود رودخانه های بسیار زیاد می تواند به عنوان یک عنصر شهری بالقوه  مثبت از آن استفاده کند، تصریح کرد: ساماندهی و پاک کردن رودخانه ها از هر گونه آلودگی می تواند هم  به زیبایی شهر کمک کند و هم به عنوان محورهای تفریحی جهت جذب گردشگر مورد بهره برداری قرار گیرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به اینکه باید منابع آلاینده رودخانه ها بررسی شود، اظهار کرد: عمدتا آلودگی رودخانه های شهرستان نور را می توان به دو دسته آلودگی بیولوژیک و آلودگی های شیمیایی و صنعتی تقسیم کرد.

پارسایی با بیان اینکه عمدتا مصارف خانگی بیولوژیک و فاضلاب های انسانی آلودگی بیولوژیک را به همراه دارد، تصریح کرد: استفاده از انواع مختلف شوینده ها در منازل علاوه بر اینکه آلودگی بیولوژیک را به همراه دارد، موجب آلودگی شیمیایی می شود که این آلودگی ها از طریق فاضلاب های خانگی وارد رودخانه ها می شود.

این استاد دانشکاه منبع آلودگی صنعتی را صنایع و کارگاه های تولیدی و آلاینده های کشاورزی دانست و افزود: با توجه به اینکه بیشتر سیستم آبیاری مزارع برنج به صورت سنتی و ار زودخانه ها انجام می شود و همچنین استفاده از سم و کود های شیمیایی دفع آفات توسط کشاورزان، در فصل کشت آب رودخانه ها به شدت از نظر مواد شیمیایی آلوده هستند .

وی در ادامه گفت: متاسفانه کارگاه ها و صنایع کوچک در منطقه به دلیل اینکه استاندارد های تصفیه فاضلاب را رعایت نمی کنند، فاضلاب ها را مستقیما در رودخانه ها رها می کنند.

پارسایی افزود: کارگاه ها و صناع کوچک نوعی آلودگی شیمیایی را وارد رودخانه می کنند که تنها فرق آلودگی آن با کشاورزی در دائمی بودن آلودگی صنعتی و فصلی بودن آلودگی کشاورزی است.

* سیستم فاضلاب مرکزی بهترین روش برای ساماندهی فاضلاب های سنتی و صنعتی

عضو هیئت علمی دانشگاه جلوگیری از منابع آلودگی رودخانه ها را یک از راهکارها دانست و افزود: سیستم فاضلاب مرکزی بهترین روش برای ساماندهی این معضل می تواند باشد و به جهت نیاز به بودجه ملی، همت نمایندگان مجلس و مسئولین استانی را می طلبد.

وی خاطر نشان کرد: در حال حاضرمی توان با کمک فرمانداری و شهرداری و دهیاری ها از ورود فاضلاب های خانگی به رودخانه ها جلوگیری کرد و در مورد آلودگی کشاورزی نیز مستلزم برنامه ریزی بسیار گسترده در وزارت جهاد کشاورزی هستیم.

پارسایی تصریح کرد:کشاورزان هم به جای سموم شیمیایی از کودهای طبیعی استفاده کنند و همچنین آلودگی های صنعتی ،کارگاه ها علاوه بر سپتینگ فاضلاب خود سیستم تصفیه داشته باشند تا بتوان از این نوع آلودگی به آب های رودخانه ها جلوگیری کرد.

وی ادامه داد: یکی از علل پوشش گیاهی در سطح رودخانه مرکزی شهر نور، آلودگی بیولوژیک بسیار زیاد آن است که منجر به رشد گیاهان می شود؛ رشد گیاه خود آفتی برای رودخانه است، می توان با لایروبی و طرح های مشارکتی با مردم و همچنین کارهای فرهنگی جلوی ورود فاضلاب ها به رودخانه ها را گرفت و تا حد زیادی آلودگی را کمتر کرد.

*عقب ماندگی شهرستان نور به سیستم اگوی شهری

عباس بابایی رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نور در گفت و گو با ایسنا مازندران با اشاره به اینکه نشت مواد شیمیایی صنعتی از مخازن شبکه و لوله ها و مواد شیمیایی از سوی کارخانجات صنعتی ، دفن نامناسب زباله و نفوذ شیرابه های محل پسماند به آب های زیر زمینی، سمپاسی و استفاده بی رویه از سم و کود های کشاورزی از منابع آلوده کننده رودخانه است، اظهار کرد: ایران همانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه دارای تصفیه فاضلاب شهری بسیار اندکی است.

وی با بیان اینکه فاضلاب های شهری و خانگی باعث آلودگی منایع آب و خاک شهر هامی شود،تصریح کرد: در استان مازندران در ساری تقریبا ۷۰ درصد و بابل ۵۰ درصد مجهز به سیستم اگو شهری هستند که فاضلاب ها به آن سیستم انتقال و بعد از آن به تصفیه خانه وارد می شود.

* افزایش سریع فعالیت باکتری ها نخستین پیامد تخلیه فاضلاب ها در آبهای سطحی

 بابایی نخستین اثر تخلیه فاضلاب ها در آب های سظحی را افزایش سریع فعالیت باکتری ها و میکروارگانیسم های هوازی دانست و افزود: در سال های گذشته بسیاری افراد از طریق ماهیگیری ارتزاق می کردند اما مرگ زیست مندان و ماهی ها که به وفور در جای جای استان مشاهده می شود یکی از دلایل تخلیه فاضلاب ها، که باعث افزایش میکرو ارگانیسم ها و کاهش اکسیژن شده  و در نتیجه خالی شدن رودخانه از ماهی را به دنبال خود دارد.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نور با بیان اینکه افرادی که در مجاورت رودخانه ها قرار دارند به دلیل فعالیت باکتری ها انواع و اقسام بیماری ها در معرض انواع بیماری ها قرار دارند ،تصریح کرد: مدخل های رودخانه ها به دلیل اینکه در طول مسیر انواع بیماری هارا با خود به همراه  دارند، بیشترین میزان آلودگی را به همراه دارد.

وی در ادامه با اشاره به اینکه روان آب های جاری شهری در زمان بارندگی دارای بار آلودگی زیادی هستند که به رودخانه ها هدایت می شوند،افزود: متاسفانه تخلیه فاضلاب و پسماند و زباله های واحد های تجاری در کانال ها و جوی های سطح شهر در هنگام بارندگی باعث آلودگی آب رودخانه ها می شود که مسائل فرهنگی و رفتار شهروندان به بهبود این موضوع کمک قابل توجهی را می تواند به همراه داشته باشد.

*امور آب متولی اصلی حفاظت از منابع آب

این کارشناس با اشاره به اینکه اداره محیط زیست همیشه در کنارشهرداری ها و بخشداری ها است ، اظهار کرد: امور آب به عنوان متولی اصلی حفاظت از منابع آب باید دغدغه بیشتری در بخش فاضلاب داشته باشد.

وی فرهنگ سازی را مهم ترین عامل در جلوگیری از آلودگی رودخانه ها دانست و افزود: خودداری مردم از تخلیه مسستقیم فاضلاب های خانگی به رودخانه ها بسیار موثر است.

*ایجاد کمیته پایش رودخانه ها

بابایی در پایان با اشاره با اینکه تا کنون کمیته پایش رودخانه ها در شهرستان نور صورت نگرفته است، یادآورشد:  ایجاد کمیته تخصصی با هدف پایش و شناسایی منابع آلاینده (خانگی،صنعتی،خدماتی و غیره)رودخانه ها و اقدامات قانونی در مورد پلمپ و بستن خروجی کانال ها می تواند قدم اساسی در برابر آلودگی آب ها باشد.

گزارش از «زینب تذکاری» خبرنگار ایسنا مازندران

انتهای پیام