سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، به اعتقاد فعالان حوزه استارت‌آپی، متاسفانه بازار استارت‌آپی کشور در انحصار شرکت‌های خصولتی است که نقشی برای بخش خصوصی قائل نیستند و عرصه را برای فعالیت شرکت‌های نوپا دشوار کرده‌اند. عدم پرداخت مطالبات، فعالیت شرکت‌های استارت‌آپی را با مشکل مواجه کرده است و در شرایط فعلی اگر شرکتی بتواند با موفقیت فعالیت‌های خود را تداوم ببخشد، باید تعجب کرد. از طرفی با وجود اینکه مدام این بحث مطرح می‌شود که شرکت‌های استارت‌آپی تنها به بازار داخلی فکر نکنند و بازار بین‌المللی را هم در نظر بگیرند، اما به خاطر تحریم بسیاری از قراردادها با شرکت‌های خارجی لغو شده و امکان فعالیت در بازار خارجی وجود ندارد.
بروکراسی اداری و تصدی‌گری در حوزه فناوری از دیگر مشکلاتی است که باعث ایجاد چالش در حوزه استارتآپها شده است. طبق بررسی‌های موجود با تغییرات و تحولاتی که در فضای اقتصادی کشور به وجود آمده است، زمینه برای رونق استارتآپها وجود دارد، اما مشکلات فعلی و همچنین مشکل‌تراشی رقبای دولتی در حوزه استارتآپها این انگیزه را از جوانان نخبه کشور سلب کرده است.
ورود شرکت‌های شبه‌دولتی به پروژه‌های بزرگ و کوچک استارت‌آپی
افشین کلاهی، رئیس کمیسیون جوانان، کارآفرینی و کسب‌وکارهای نوین و دانش‌بنیان اتاق ایران در این خصوص به «کسب‌وکار» توضیح می‌دهد: شرکت‌های خصولتی با به دست گرفتن پروژه‌های بزرگ و حتی کوچک، عرصه را برای استارت‌آپ‌های بخش خصوصی تنگ می‌کنند و این اتفاق نه تنها در حوزه استارتآپها، بلکه در سایر حوزه‌ها و شرکت‌های غیراستارت‌آپی نیز قابل مشاهده است. تا پیش از این شرکت‌های خصولتی به پروژه‌های بزرگ ورود پیدا می‌کردند، اما حالا پای آنها به پروژه‌های کوچک‌تر نیز باز شده است، به طوری که در بخش‌های فناوری‌محور این مساله به وضوح دیده می‌شود.
سنگ‌اندازی دولتی‌ها در عرضه محصولات استارت‌آپی
وی با اشاره به اینکه بازار دست این شرکت‌ها و شرکت‌های وابسته است، ادامه می‌دهد: یک استارت‌آپ فرایندی را طی کرده، رشد می‌کند و به مرحله عرضه می‌رسد، اما همین که محصولات خدماتی آنها وارد بازار می‌شود با سنگ‌اندازی از جانب شرکت‌های شبه‌دولتی مواجه می‌شود. رقبایی که به هر نحوی سعی در تصاحب بازار دارند و رقابت نابرابر آنها، فرصت عرضه را برای محصولات استارت‌آپی بخش خصوصی گرفته است.
تنها استارت‌آپ‌هایی در این فضا ماندگارند و شرایط رشد دارند که به طور مستقیم با مردم سروکار دارند، مانند «اسنپ»، «دیجی‌کالا» و… وگرنه امکان اینکه مشکل عرضه استارتآپها را از پا دربیاورد، وجود دارد و این امر با توجه به شرایط تحریمی و قطع ارتباط ما با کشورهای دنیا، امری طبیعی است.
روش‌های مختلف تصاحب بازار ازسوی خصولتی‌ها
کلاهی با اشاره به روش‌های متنوع تصاحب بازار استارتآپها ازسوی خصولتی‌ها، ادامه می‌دهد: آنها به روش‌های مختلف سعی در فروش و عرضه محصولات خود دارند که در موضوعاتی مثل مناقصه یا شرایط مناقصه و شیوه عرضه همه‌چیز را به نفع خود تغییر می‌دهند. برای مثال کالای چینی را به اسم خود در بازار عرضه می‌کنند و در مقابل کپی‌برداری و تقلب‌هایی از این دست، هیچ عامل بازدارنده‌ای وجود ندارد. از آنجایی که سایر شرکت‌ها نیز با شرکت‌های دولتی راحت‌تر کار می‌کنند، این شرایط به نفع آنها تداوم پیدا می‌کند. بنابراین شرایط وخیمی برای استارتآپها ایجاد شده که احتمال فروپاشی یا ریزش آنها را تشدید می‌کند. این همه در سال شعار حمایت از استارتآپها و فروش محصولات آنها در بازارهای جهانی دادیم، اما در عمل چیزی عاید آنها نشد، بلکه بدتر از آن پل ارتباطی آنها برای انتقال فناوری‌های نوین نیز فرو ریخته است.
