رقابت نهادها برای تولی گری استارت آپ ها

محمد جوادی قاضیانی

در بیشتر کشور‌های دنیا برای اینکه فعالیتی را آغاز کنید نیاز به دریافت یک‌سری مجوز‌ها از سازمان‌های مرتبط خواهید داشت. به طور مثال شما اگر بخواهید یک ساختمان بسازید با اصلی‌ترین سازمانی که سر و کار دارید شهرداری خواهد بود، یا اینکه اگر بخواهید یک دفتر مشاور املاک باز کنید باید از اتحادیه مشاورین املاک مجوز بگیرید. این فرایند کاملا لازم و ضروری است و اگر این روند نباشد به قول معروف «سنگ روی سنگ بند نخواهد شد.» پس چرا بیشتر افرادی که برای دریافت مجوز وارد این چرخه و فرایند درست می‌شوند، ناراضی هستند و دریافت مجوز را سخت‌ترین و طاقت‌فرسا‌ترین مرحله برای شروع کارشان می‌دانند؟ همان‌طور که اول بحث آن را مطرح کردیم این نارضایتی در حوزه کسب‌وکار‌های اینترنتی چند برابر دیگر صنف‌هاست. شاید دلیل عمده نارضایتی فعالان دیگر صنف‌ها بابت مسیر دشوار فرایند دریافت مجوز‌ها باشد، اما نارضایتی فعالان حوزه کسب‌وکار‌های اینترنتی فراتر از مسیر دشوار دریافت مجوز از یک متولی است. حتی با گذشت نزدیک به یک سال از تشکیل اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی هنوز هم موازی‌کاری‌ها برای دخالت در این حوزه از بین نرفته است و این موازی‌کاری‌ها هنوز هم جزو پیشتازان دلایل شکست استارت‌آپ‌های ایرانی است.
زمان زیادی از فیلتر شرکت‌های تبلیغات آنلاین نگذشته است و همین یکی دو ماه قبل بود که وزارت ارشاد بدون اینکه اخطار یا تذکری بدهد این شرکت‌ها را که اغلب از اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی مجوز داشتند، فیلتر کرد و خسارت‌های زیادی به آنها وارد شد. یا همین‌طور از الکامپ و اقدام به پلمب یک استارت‌آپ دارای مجوز از اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی توسط وزارت بهداشت هم زمان زیادی نمی‌گذرد. زمانی که اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی در حال تشکیل شدن بود بسیاری از کسب‌وکار‌های اینترنتی امیدوار بودند که با تشکیل این اتحادیه جلوی این موازی‌کاری‌ها گرفته شود و مجبور به پاسخگویی به متولی‌های گوناگون نباشند، اما با وجود تلاش‌هایی که اتحادیه کرده است و صدور نزدیک به ۵۰۰ مجوز، هنوز هم متولی‌های مختلف به کارشکنی‌های خود ادامه می‌دهند و حاضر به همکاری و تعامل سازنده برای توسعه کشور و کسب‌وکار‌های نوپا نشده‌اند.
تعدد متولی برای کسب و کارهای اینترنتی
حمیدرضا اعتدال‌مهر، رئیس انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی
به مرور و با رشد و سر و صدا کردن کسب‌وکار‌های اینترنتی پای سازمان‌های مختلف برای متولی‌گری در این حوزه باز شد، به طوری که استارت‌آپ‌ها مجبور بودند برای شروع فعالیت از سازمان‌های مختلف مجوز بگیرند و این مورد کار را برای فعالیت آنها دشوار می‌کرد. به طوری که سازمان‌هایی که تخصصی در این حوزه نداشتند با آیین‌نامه‌ها و قوانین کارشناسی‌نشده به این حوزه ورود پیدا کرده بودند و مشکلات فراوانی را برای کسب‌وکار‌های اینترنتی ایجاد می‌کردند و به راحتی یک کسب‌وکار اینترنتی را پلمب و فیلتر می‌کردند، اما به مرور و پس از کش و قوس‌های فراوان و کارشکنی‌های زیاد اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی برای رفع این مساله تشکیل شد تا بتواند جلوی این مشکلات را بگیرد و دخالت متولی‌های زیاد در این حوزه را کاهش دهد، اما با وجود تلاش‌هایی که اتحادیه کسب‌وکار‌های اینترنتی و انجمن صنفی کسب‌وکار‌های اینترنتی داشته‌اند هنوز هم این مسائل وجود دارد و هنوز هم شاهد فیلتر و پلمب کسب‌وکار‌های اینترنتی مجوز‌دار از اتحادیه توسط سازمان‌ها و متولی‌های دیگر هستیم، اما تلاش‌های خوبی در این زمینه صورت گرفته و جلسات خوبی در این راستا برگزار شده است. چه ازسوی انجمن صنفی کسب‌وکار‌های اینترنتی که مسئولیت پیگیری مطالبات استارت‌آپ‌ها از دولت را دارد و چه ازسوی اتحادیه کشوری کسب‌وکار‌های اینترنتی اتفاقات مثبتی رخ داده است که امیدواریم این تلاش‌ها جواب بدهد و اتفاقات بهتری را شاهد باشیم.
قدرت نمایی یک مرجع واحد برای استارت آپ ها
امید نعمتی، کارشناس استارت‌آپ
استارت‌آپ‌ها هنوز به دلیل اینکه یک فعالیت نوپا هستند نتوانسته‌اند به خوبی مسیر خود را در جامعه پیدا کنند و این پیدا کردن مسیر زمان‌بر خواهد بود. امیدوارم اتفاقاتی بیفتد که در آینده فعالیت‌های استارت‌آپ‌ها از فعالیت‌های دیگر صنف‌ها مجزا باشد و حمایت‌های دولتی شامل حال آنها شود.به واقع برای اینکه یک مرجع واحد بتواند برای استارت‌آپ‌ها قدرت‌نمایی کند و جا بیفتد زمان زیادی را لازم خواهیم داشت و هم استارت‌آپ‌ها و هم مسئولان باید در این مورد بیشتر یاد بگیریم تا این مساله بهتر جا بیفتد.عموما سازمان‌ها و گروه‌هایی هم که برای رفع این مشکل وارد کار می‌شوند و سعی در از بین بردن این موازی‌کاری‌ها دارند یک مجوز دیگر به مجوز‌های قبلی اضافه می‌کنند و نمی‌توانند کاری از پیش ببرند. امیدوارم فضایی ایجاد شود که به استارت‌آپ‌ها فضای تنفس داده شود و آنها بتوانند راحت‌تر کارشان را انجام دهند و این موانع اضافی بر سر راه آنها نباشد. به طور مثال ما برای اضافه کردن یک تم تولد مجبور به دریافت مجوز از سازمان‌های مختلف شدیم، به طوری که نباید اینطور باشد و استارت‌آپ‌ها باید یک راه تنفسی هم داشته باشند تا بتوانند برآوردهای کسب‌وکاری هم داشته باشند و بیشتر وقت‌شان را صرف این موانعنکنند.