به گزارش کسب و کار نیوز، با توجه به سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغی از سوی رهبری و نیز مأموریتهای محوله از سوی معاون اول رئیس جمهور به وزارت علوم در چارچوب این سیاستها مقرر شد پیشتازی اقتصاد دانش بنیان، پیادهسازی و اجرای نقشه جامع علمی کشور، ساماندهی نظام ملی نوآوری به منظور ارتقاء جایگاه جهانی کشور، افزایش سهم تولید و صادرات محصولات و خدمات دانشبنیان و دستیابی به رتبه اول اقتصاد دانشبنیان در منطقه در مقاطع کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت در دستور کار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار گیرد. بر این اساس امروزه تحقق اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید ملی نیازمند موتور محرکهای است که بتواند تحرک لازم را در قوای سه گانه و دستگاههای زیر مجموعه ایجاد نماید و در این میان نقش آفرینی نخبگان دانشگاهی بسیار حائز اهمیت است. بر این اساس دانشگاهها و مراکز آموزش عالی اعلام کردهاند که همگام با نامه ابلاغی وزیر علوم، برنامههای متنوعی را برای تحقق اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید داخلی که به عنوان شعار سال نامگذاری شده است، در دست اجرا دارند.
“فرهنگسازی و ارتقاء کیفیت” دو راهکار اساسی تحقق اقتصاد مقاومتی
در این راستا دکتر محمود فتوحی در گفت و گو با ایسنا، به تشریح نقش دانشگاهها و مراکز علمی در تحقق اقتصاد مقاومتی و کمک به استفاده از محصولات داخلی اشاره کرد و اظهارکرد: به اعتقاد من دو موضوع مهم باید در کنار هم قرار بگیرد تا بتوانیم در رسیدن به این دو مقوله امکان پذیر باشد، یکی از مهمترین راهکارها فرهنگسازی یا به نوعی راهکارهای تشویقی در کشور به منظور استفاده از تولید داخلی میباشد که البته مراکز مختلف نظیر رسانهها میتوانند در این زمینه تاثیرگذار باشند.
وی در ادامه تصریح کرد: دانشگاهها با مصرف محصولات تولید داخل کشور در مراکز مختلف خود و فرهنگسازی در استفاده از این محصولات در بین دانشجویان، اساتید و کارکنان می توانند در تحقق اقتصاد مقاومتی کنند،اما به طور کلی باید نوعی وابستگی ملی در استفاده از محصولات داخلی ایجاد شود تا همه برای مصرف تولیدات داخلی مشتاق شوند، چرا که این امر یکی از بهترین و موثرترین راهکارهای توسعه اقتصادی کشور به شمار میرود.
رئیس دانشگاه شریف خاطرنشان کرد: مسئله دوم این است که اگر بخواهیم مردم را به استفاده از تولیدات داخل کشور تشویق کنیم، یکی از نکات مهم و تاثیرگذار این است که باید این محصولات بتواند از نظر کیفیت با محصولات مشابه خارجی رقابت کند و برای اینکه ما بتوانیم در این عرصه رقابت خوبی داشته باشیم و به اصطلاح تشویق و ترغیبی برای استفاده از این محصولات صورت بگیرد، دانشگاهها در این زمینه بتوانند نقش مثبت و اساسی ایفا کنند.
دکتر فتوحی یادآور شد: دانشگاهها و مراکز علمی میتوانند در ارتباطی که با صنعت و تولیدکنندگان دارند، راهکارهایی اساسی که میتواند منجر به بهبود کیفیت محصولات داخلی شود، کمک کننده باشد که خوشبختانه دانشگاه شریف در این راستا توانسته با برقراری ارتباط خوب با صنعت، نقش تعیین کنندهای در تولید محصولات داخلی داشته است.
به گفته وی، تشویق و ترغیب فارغالتحصیلان دانشگاهی و دانشجویان برای حضور در تاسیس شرکتهای دانش و بنیان و فعالیت در این شرکتها را از دیگر راهکارهایی عنوان کرد که میتواند در تولید ملی و استفاده از محصولات داخلی نقش داشته باشند که البته این اقدام نیز سالها قبل در دانشگاه صنعتی شریف شروع شده و در حال انجام است.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف در خصوص وضعیت سفرهای خارجی این دانشگاه، نیز گفت: بخش اعظمی از سفرهای خارجی دانشگاه شریف به اعضای هیات علمی و اساتید اختصاص دارد که این افرادبا محققین و پژوهشگران دانشگاههای خارج از کشور ارتباط برقرار میکنند و هزینه عمده این سفرها یا توسط خود افراد پرداخت میشود و یا اینکه توسط دانشگاهی که طرف ارتباط با آنها هستند، پرداخت میشود. بنابراین دانشگاه در این نوع سفرها دخالتی انجام نمیدهد.
دکتر فتوحی ادامه داد: بخش دیگری از سفرهای خارج از کشور دانشگاه شریف به منظور شکل گیری ارتباط با دانشگاههای خارجی و برقرار پروژههای مشترک علمی و غیره است که هزینه این سفرها توسط دولت پرداخت می شود که البته تلاش داریم آمار این نوع سفرها را کاهش دهیم و اگر هم در مواقعی انجام آن ضروری و در ارتباط با شکلگیری ارتباط دانشگاه با سایر دانشگاهها باشد، تلاش میکنیم تعداد افراد شرکت کننده در سفرها را کاهش دهیم.
رئیس دانشگاه صنعتی شریف در پایان با بیان اینکه هیچ پروژه عمرانی جدید در دانشگاه صنعتی شریف نداریم، افزود: توسعه دانشکده مهندسی عمران یکی از پروژههای جدید این دانشگاه به شمار میرود که این پروژه نیز توسط یک خیر ساخته میشود و ساخت این دانشکده چند ماه گذشته آغاز شده است و دولت هیچ پولی بابت ساخت این پروژه پرداخت نکرده است.
تدوین بسته سیاستی دانشگاههای برتر برای تحقق اقتصاد مقاومتی
دکتر حسین سلیمی در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، به راهکارهای حمایت دانشگاهیان از تولید داخل اشاره کرد و گفت: در این حوزه برخی اقدامات خرد وجود دارد که طبیعتا ما در ارتباط با دستگاههای دولتی این نوع اقدامات را انجام میدهیم، مثلا تلاش میکنیم تمامی خریدهای دانشگاه را از تولیدات داخلی تامین کنیم، خوشبختانه از یک سال پیش این اقدام در حوزههای مختلف دانشجویی، فرهنگی، مالی، آموزشی، رفاهی و غیره… در دانشگاه علامهطباطبایی شروع شده است.
اقدامات کلان دانشگاه علامه برای رفع مشکلات فعلی
وی در ادامه تصریح کرد: در حوزه کلان دانشگاهها میتوانند اقداماتی در حمایت از تولید داخلی داشته باشند که براساس آن توان تخصصی دانشگاه را در اختیار گسترش فضای استفاده از تولید داخل قرار دهند. ما فکر میکنیم بخش مهمی از مشکلاتی که در این حوزه وجود دارد، در عرصه دانش فنی نیست، بلکه با حوزههایی نظیر بانک، وضعیت کلی اقتصادی، بازاریابی، چگونگی استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات یا تناسب تولید با نیازهای جامعه در شرایط اجتماعی فعلی کشور مرتبط است. اینگونه مسائل در حوزه تخصصی علوم انسانی قابل بررسی است که خوشبختانه این برنامه در دانشگاه علامهطباطبایی شروع شده است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی همچنین تاکید کرد: ما تصور میکنیم به عنوان یک دانشگاه مرجع در عرصه علوم انسانی میتوانیم در حوزه تخصصی حل بسیاری از مسائل و معضلات کشور وارد شویم و بسیاری از چالشهای واحدهای تولیدی کشور را رفع کنیم، بطور مثال اگر یک واحد تولیدی بخاطر ناهمخوانی سیستم مالی با مشکلاتی مواجه میشود یا اینکه نظام بانکی کشور دچار مشکلاتی است که نمیتواند نیازهای تولید در جامعه را برآورده کند، ما فکر میکنیم در حیطه تخصصی دانش اقتصاد، مدیریت، حسابداری، علوم مالی و غیره… میتوانیم وارد شویم و این مشکلات را رفع کنیم.
عدم اشتیاق دستگاههای اجرایی برای استفاده از ظرفیت دانشگاهیان
سلیمی در ادامه با انتقاد از عدم استقبال دستگاههای اجرایی کشور از ورود مراکز دانشگاهی در حل مشکلات و چالشهای پیش رو، اظهار کرد: ما دانشگاهیان مدت زیادی در این عرصه ورود کردیم، اما متاسفانه با اشتیاق کامل دستگاههای اجرایی کشور مواجه نشدهایم، بطور مثال دانشکدههای مختلف دانشگاه علامه طباطبایی در حدود دو تا سه سال اخیر نشستها و فعالیتهای تحقیقاتی زیادی برای حل مشکلات جامعه در دستور کار قرار دادهاند که البته هزینه آن نیز از طریق دانشگاه تامین شده است.
وی ادامه داد: حتی در نتیجه این نشستها که با حضور اساتید، پژوهشگران، دانشجویان و غیره… در حوزههای مختلف برگزار شده، بستههای سیاستی، استخراج شده و ما این بستهها را به بالاترین مقام اجرایی آن حوزه مورد نظر ارسال کردیم اما متاسفانه با استقبال بسیار کمرنگ مسئولان مواجه شدیم، اگرچه ممکن است برخی از این بستهها از لحاظ جنبههای اجرایی نقایصی داشته باشند، اما همین که دانشگاهها در این زمینه پیش قدم هستند یک اتفاق مبارک است که کمتر از سوی دستگاههای دولتی مورد توجه قرار میگیرد.
وی تاکید کرد: ما دانشگاهیان همواره این گلایه را داریم که تلاشی که ما انجام میدهیم تا دانش دانشگاهها را در خدمت حل مشکلات اجرایی کشور قرار دهیم از سوی دستگاههای اجرایی مورد اقبال قرار نمیگیرند، حتی در برخی دستگاهها نظیر وزارت اقتصاد و دارایی تلاش دارند اگر پژوهشکده اقتصادی در دانشگاه علامه وجود دارد منحل کنند و خود پژوهشکده جداگانهای در این زمینه داشته باشند، بنابراین همکاریهای لازم از سوی این دستگاهها دیده نمیشود.
راهکارهای ۱۳ دانشگاه برتر در تحقق اقتصاد مقاومتی
سلیمی ادامه داد: ما با ۱۳ دانشگاه برتر جلساتی را در مورد اقتصاد مقاومتی تشکیل دادیم تا راهکارهای ایجاد اقتصاد مقاومتی در کشور تدوین شود و در شرایط تحریم و بعد از تحریم بتوانیم یک ساختار متفاوت در حوزههای اجتماعی، حقوقی، سیاسی، اقتصادی و غیره… داشته باشیم.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی افزود: حدود پنج ماه پیش جلسات مقدماتی نشست فوق برگزار شد و بستههای سیاستی در این عرصه نیز آماده کردیم، اما هنوز پس از گذشت پنج ماه موفق نشدیم مسئولان اجرایی کشور را ببینیم و این یافتههایی که محصول بررسیهای اقتصاددانان، حقوقدانان و فعالان ۱۳ دانشگاه برتر و کارشناسان بینالمللی است را به آنها ارائه دهیم، بنابراین دانشگاهها در شرایط فعلی کشور تلاشهای زیادی برای برون رفت از بحرانها و معضلات متفاوت انجام میدهند و ابلاغیه وزیر علوم نیز این تلاشها را مضاعف خواهد کرد اما ما دانشگاهیان بیشتر نیازمند اقبال از سوی دستگاههای اجرایی کشور هستیم.
وی با اشاره به نقش موثر دانشگاهیان در حل معضلات ناشی از مشکلات و محدودیتهای ارزی در کشور، گفت: ما اعلام آمادگی کردیم که چند دانشگاه برتر کشور در صف مقدم در حوزه حل معضلات و محدودیتهای ارزی در کشور قرار بگیرند و تمام اقتصاددانان دانشگاهها به کمک بیایند تا هم با مردم سخن بگوییم و آنها را از حالت بیاطلاعی خارج کرده و از ریشههای واقعی مشکلات فعلی آگاه کنیم و هم به صورت عملی به حل این معضلات در جامعه کمک کنیم.
سلیمی ادامه داد: در حال حاضر نیز اعلام آمادگی میکنیم که قادر به حل مشکلات ارزی کشور هستیم و در این زمینه تمام وقت در کنار دستگاههای اجرایی قرار گرفتهایم و امیدواریم آنها نیز از توان تخصصی دانشگاهها در این عرصه استفاده کنند.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه به پروژههای کلان این دانشگاه با دستگاههای اجرایی کشور در عرصه پژوهشی اشاره کرد و افزود: خوشبختانه دانشگاه علامه توانسته قراردادهای پژوهشی زیادی با دستگاههای اجرایی منعقد کند تا در حل مشکلات دستگاههای مختلف کمک کننده باشد که انعقاد تفاهمنامه با قوه قضاییه و همچنین وزارت ارتباطات از جمله این قراردادها بهشمار میرود.
هزینههای ناچیز ارزی دانشگاهها در کشور
وی با بیان اینکه هزینههای ارزی دانشگاههای کشور در مقایسه با سایر دستگاههای اجرایی بسیار ناچیز است، اظهارکرد: در دانشگاهی نظیر دانشگاه علامه طباطبایی، هزینههای ارزی تنها محدود به برخی فرصتهای مطالعاتی میشود که ممکن است در قالب آن حدود هشت استاد در طول سال به فرصت مطالعاتی اعزام شوند یا تعدادی از دانشجویان برای تکمیل فرآیند ارزی از این فرصتها استفاده کنند که البته شرکت در برخی از همایشها و سمینارها از دیگر برنامههایی است که هزینههای ارزی دارد و البته تمامی این هزینهها در دانشگاه برتری مثل علامه طباطبایی به یک میلیون دلار در سال نیز نمیرسد.
سلیمی تاکید کرد: هزینههای ارزی دانشگاه در مقایسه با هزینههای سایر بخشها نظیر واردات موبایل، خودرو و غیره… اصلا قابل بیان نیست، بنابراین در حال حاضر هزینههای ارزی دانشگاهها و حتی دانشگاههای فنی و مهندسی با وجود واردات مواد اولیه تحقیقاتی، از تجهیزات کارگاهی بسیار کمتر است و شاید حجم مبادلات ارزی در این دانشگاهها در مجموع به دو میلیون دلار نیز نرسد، با این حال دانشگاهها تمهیدات جدی نیز برای صرفهجویی در همین هزینههای اندک اندیشیدهاند.
کاهش ۵۰ درصدی سفرهای خارجی در دانشگاه علامه
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: با وجود اینکه ما معتقد هستیم باید سفرهای علمی در دانشگاه تداوم داشته باشد، اما از زمان تاکید وزیر علوم بر صرفهجویی در هزینههای ارزی، تعداد سفرهای خود به خارج از کشور را تا ۵۰ درصد کاهش دادیم تا در این صرفهجویی همراه با قسمتهای مختلف دولت عمل کرده باشیم.
سلیمی در عین حال از کاهش ۱۵ درصدی هزینههای آب، برق و گاز و غیره… در دانشگاه علامه طباطبایی خبر داد و گفت: تاکید میکنم که مجموعه هزینههایی که دانشگاهها در کنار هم دارند، در مقایسه با بخشهای دیگر کشور بسیار اندک است.
تاثیر منفی نوسانات ارزی در دانشگاهها
وی به تاثیر نوسانات و محدودیتهای ارزی در کشور بر فعالیتهای دانشگاهها و مراکز علمی کشور اشاره کرد و افزود: یقینا این محدودیتها، چالشها و مشکلاتی را در فعالیتهای علمی دانشگاهها ایجاد میکند، مثلا مرکز آموزش زبان فارسی و گسترش این زبان را در یکی از دانشگاههای اسپانیا تاسیس کردیم، اما در این دانشگاه در کوچکترین مسائل و فعالیتهای خود نظیر دریافت شهریه از دانشجویان، پرداخت حقوق به استادان و برخی مسائل دیگر با مشکل مواجه هستیم.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی اظهارکرد: در حال حاضر پروژه تحقیقاتی چندین نفر از استادان مطالعات منطقهای این دانشگاه در یکی از طرحهای اروپا برنده شده است و باید تحقیق مفصلی در اروپا انجام دهند، اما در زمینه چگونگی دریافت و هزینه کردن این پولها با مشکلاتی مواجه هستیم؛ در واقع محدودیتهای ارزی در مبادلات و نقل و انتقالات ارزی، دانشگاههای عرصه بینالمللی را با مشکل مواجه کرده است.
توقف ساخت دو دانشکده جدید
سلیمی در خصوص صرفهجویی دانشگاه علامه در حوزه پروژههای عمرانی این دانشگاه نیز گفت: ما پروژه آغاز ساخت دو دانشکده جدید را در دانشگاه داشتیم که فعلا این پروژهها به دلیل صرفهجویی در هزینه متوقف شده است اما دو دانشکده که یکی در مرحله ۵۰ درصدی بازسازی و دیگری در مرحله ۸۵ درصدی ساخت قرار دارد در سال جاری ادامه خواهیم داد و طی چند ماه آینده به پایان میرسد و پروژههای جدید بعد از اتمام پروژههای فعلی دانشگاه ادامه خواهند یافت.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه در ساخت پروژههای عمرانی جدید این دانشگاه از منابع دولتی استفاده نمیکنیم، گفت: در پروژهها ما به هیچ عنوان از بودجه دولتی استفاده نمیکنیم و هزینههای این پروژهها کاملا مبتنی بر درآمدهای اختصاصی دانشگاه است که ساخت مجتمع خوابگاهی از جمله این پروژهها محسوب میشود.
برونسپاری خدمات رفاهی
وی در خصوص برونسپاری برخی خدمات رفاهی و پشتیبانی دانشگاه علامه طباطبایی نیز گفت: در حال حاضر در حوزه خدمات دانشجویی خدماتی نظیر ارائه سرویس دانشجویان، طبخ غذا، تعمیرات حوزههای مختلف خوابگاه و غیره… برون سپاری شده و توسط بخش خصوصی انجام میشود.
سلیمی در خصوص اجاره فضاهای کالبدی غیر ضروری دانشگاه علامه طباطبایی به مراکز بیرون از دانشگاه برای درآمدزایی از این طریق نیز اظهار کرد: متاسفانه ما از نظر فضای فیزیکی کاملا در مضیقه قرار داریم و برخلاف دانشگاههای دیگر که زمین و ساختمانهای زیادی در اختیار دارند، با کمبود فضای فیزیکی مواجه هستیم و حتی برای رفع نیازهای خود مراکزی را نیز بخصوص در حوزه خوابگاهها اجاره میکنیم.
کاهش پذیرش دانشجوی ایرانی و افزایش دانشجویان خارجی
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی در خصوص کاهش راه اندازی رشتههای کم هزینه در دانشگاه نیز گفت: بطور کلی رشتههای حوزه علوم انسانی در مقایسه با سایر رشتهها نظیر پزشکی بسیار کم هزینه هستند اما با این وجود ما بنای گسترش تعداد رشته و دانشجو را نداریم و حتی تعداد دانشجویان خود را در مقایسه با سالهای قبل کاهش دادهایم و بالعکس در حوزه جذب دانشجویان خارجی با جذب حدود ۲۰۰ دانشجو، با افزایش صددرصدی مواجه بودیم. البته معتقد هستیم تعداد این دانشجویان باید افزایش پیدا کند و تلاش میکنیم تا سال آینده دانشجویان شهریهپرداز بیشتر از نصف دانشجویان فعلی افزایش پیدا کنند و تعداد دانشجویان خارجی نیز به بیش از ۳۰۰ دانشجو افزایش یابد.
وی به برنامه دانشگاه علامه در حوزه شرکتهای دانش بنیان و مرکز رشد پرداخت و اظهار کرد: در حال حاضر مرکز رشد این دانشگاه بطور جدی و فعال، فعالیت خود را انجام میدهد و استارتاپهای بسیار خوبی در این مرکز مستقر هستند و ما به آینده این مرکز بسیار امیدوار هستیم، اگرچه راه اندازی شرکتهای دانش بنیان در حوزه علوم انسانی بسیار دشوار است، اما اگر موفق شود، اشتغالزایی و کاربرد آن بسیار مؤثرتر خواهد بود.
کاهش سفرهای خارجی دانشگاه امیرکبیر به دلیل محدودیتهای ارزی
دکتر سیداحمد معتمدی نیز در گفتوگو با ایسنا، حمایت از تاسیس شرکتهای دانش بنیان و ایجاد قراردادهایی پژوهشی در دانشگاهها یکی از مهمترین راهکارهای حمایت از تولید داخل و کمک به رفع مشکلات فعلی کشور و همچنین تحقق اقتصاد مقاومتی برشمرد و افزود: خوشبختانه رشد خوبی در زمینهی تعداد قراردادهای پژوهشی دانشگاه امیرکبیر اتفاق افتاده است و ما طی چند سال گذشته با رشد ۲٫۵ برابری در زمینه انعقاد قراردادهای پژوهشی با صنایع مواجه بودیم، ضمن اینکه تعداد مراکز نوآوری و رشد این دانشگاه از ۲۰ مرکز به ۱۲۰ مرکز افزایش یافته است که البته درخواستهای زیادی نیز در این زمینه به دانشگاه ارسال شده است.
وی همچنین یادآور شد: اصولا توسعه قراردادهای پژوهشی و تقویت ارتباط با صنعت یکی از اهداف دانشگاه نسل سوم است که دانشگاه امیرکبیر نیز تعداد قراردادهای پژوهشی خود را افزایش داده و فعالیتهای این دانشگاه کاملا در راستای رفع نیازهای کشور و حل معضلات جامعه شکل گرفته است.
دکتر معتمدی در ادامه به نقش دانشگاهیان در رفع محدودیتها و بحران فعلی ارز در کشور اشاره کرد و گفت: طی چند سال گذشته خرید چندانی در حوزه تجهیزات آزمایشگاهی و آموزشی از خارج کشور برای دانشگاه امیرکبیر صورت نگرفته و ما همواره در این زمینه با مشکل بودجهای و ارزی مواجه بودهایم.
وی با اشاره به کاهش سفرهای خارجی دانشگاه امیرکبیر به دلیل محدودیتهای ارزی تاکید کرد: سفرهای علمی به خارج از کشور بر دو نوع است که در نوع اول اعضای هیات علمی دانشگاه به منظور حضور در کنفرانسها و همایشهای علمی و استفاده از فرصتهای مطالعاتی به خارج از کشور اعزام میشوند که البته تعداد این سفرها طی سالهای اخیر افزایش نیافته است.
کاهش سفرهای خارجی در دانشگاهها پدیده خوبی نیست
معتمدی همچنین یادآور شد: کاهش تعداد سفرهای خارجی به هیچ عنوان در دانشگاهها پدیده خوبی به نظر نمیرسد و باید تلاشهای خود را برای افزایش این سفرها و جبران کاهش سفرهای قبلی افزایش دهیم. به همین منظور ما تلاش خواهیم کرد تا حد ممکن تعداد این سفرها کاهش چندانی نداشته باشد. طرحی با عنوان طرح تابستانی فرصت مطالعاتی اساتید را در دانشگاه طراحی نمودهایم.
رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر در خصوص سفرهای نوع دوم که شامل سفرهای علمی، اداری، دانشگاه میشود نیز گفت: معتقد هستیم سفرهای علمی اعضای هیات علمی و دانشجویان به هیچ عنوان نباید قطع شود بلکه باید این سفرها را تقویت نماییم، اما در خصوص سفرهای اداری تلاش خواهیم کرد این نوع سفرها کاهش پیدا کند تا مصرف ارز خارج از عرفی در این زمینه نداشته باشیم.
دکتر معتمدی خاطرنشان کرد: میزان ارز مصرفی دانشگاهها بسیار ناچیز و کمتر از دستگاههای دیگر موجود در کشور است. در واقع به طور طبیعی این صرفهجویی از قبل در دانشگاهها اتفاق افتاده است، اما در عین حال براساس بخشنامه جدید وزیر علوم سعی خواهیم کرد در این زمینه صرفهجوییهای خود را داشته باشیم.
طرح جدید عمرانی نداریم
وی همچنین با تاکید بر اینکه پروژههای عمرانی جدیدی در دانشگاه امیرکبیر نخواهیم داشت، تاکید کرد: طبیعتا سازمان برنامه و بودجه نیز از تاسیس طرح جدید عمرانی در دانشگاهها حمایت نخواهد کرد و ما در حال حاضر سه طرح بالای ۵۰ درصد در دانشگاه داریم که بنا داریم این طرحها تا پایان سال جاری به بهرهبرداری برسد.
دکتر معتمدی در خصوص برونسپاری خدمات رفاهی و پشتیبانی دانشگاه امیرکبیر، گفت: این اتفاق از سالهای قبل در دانشگاه اتفاق افتاده است و بخش عمده قراردادهای شرکتی در دانشگاه به معنی برونسپاری بسیاری از خدمات رفاهی و دانشجویی نظیر تغذیه به مراکز خصوصی خارج از دانشگاه است.
برنامهای برای راهاندازی رشتههای جدید نداریم
وی یادآور شد: به هیچ عنوان برنامهای برای راهاندازی رشتههای جدید در دانشگاه امیرکبیر نداریم، چرا که اغلب رشتههای فنی – مهندسی در این دانشگاه دایر است و اگر هم رشتههای بینرشتهای که جزو برنامههای راهبردی دانشگاه میباشد راهاندازی شود، سعی میکنیم از پتانسیل دانشگاه در حوزه اساتید و غیره استفاده نماییم و بار زیادی از نظر هزینهای برای دانشگاه نخواهیم داشت.
رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر در پایان افزایش تعداد دانشجویان خارجی را یکیدیگر از برنامههای راهبردی این دانشگاه توصیف و خاطرنشان کرد: در حال حاضر بیش از ۲۴۰ دانشجوی خارجی در دانشگاه امیرکبیر مشغول تحصیل هستند که امیدواریم این آمار برای سال جاری و همچنین سال آینده افزایش چشمگیری داشته باشد.
ورود دانش و تکنولوژیهای دانشگاهها به چرخه صنعت عامل تحقق اقتصاد مقاومتی
دکتر محمود نیلیاحمدآبادی در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، به تشریح نقش دانشگاهها و مراکز آموزش عالی در حمایت از تولید داخلی و تحقق اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و افزود: معمولا محصولات ساخت داخل با دو مشکل اساسی مواجه هستند، یعنی دو امر یک محصول تولید در بازار را موفق میکند، اول اینکه محصول تولید شده از کیفیت بالایی برخوردار باشد و دوم قیمت آن محصول معقول تعیین شود.
وی در ادامه تصریح کرد: زمانی که بخواهیم کیفیت یک محصول تولیدی را افزایش دهیم به ناچار هزینههای تولید آن محصول نیز افزایش مییابد و اگر بخواهیم هزینهها را کاهش بدهیم این امر به قیمت کاهش کیفیت منجر خواهد شد، به همین جهت نمیشود آن محصول تولید شده جایگاه خود را در بازار پیدا کند.
رئیس دانشگاه تهران در خصوص نقش تکنولوژیهای پیشرفته در افزایش کیفیت محصولات تولید شده گفت: این نوع تکنولوژیها، کیفیت را افزایش و هزینهها را کاهش میدهند در عین حال نوعی تنوعبخشی در کالاهای تولید شده ایجاد میکنند.
دکتر نیلیاحمدآبادی خاطرنشان کرد: این دانشگاهها و مراکز علمی پژوهشی هستند که میتوانند تکنولوژی را در پروسه تولید محصولات وارد کنند تا منجر به افزایش کیفیت آن محصول شود. در واقع اگر ما بتوانیم دانش دانشگاهها را به عرصه تولید وصل کنیم و علم را به صحنه تولید وارد کنیم، قطعا دو عامل اصلی تحقق اقتصاد مقاومتی (قیمت و کیفیت) در عین حال تنوع محصولات اتفاق میافتد.
وی یادآور شد: بنابراین دانشگاهها میتوانند تحقیقات و پژوهشهای خود را در جهت تحققهای نیازهای کشور طراحی کنند و در عین حال سعی کنند ارتباط خود را با مراکز صنعتی تقویت کنند که البته تحقق بخشی از این امر وظیفه دولت و مسئولان است و این که اقتصاد را به گونهای طراحی کنند که تولید کننده نیز متقاضی تولید محصول با کیفیت باشد، بخش دیگر نیز باید از سوی دانشگاهها اتفاق بیفتد که به سمت صنایع کشش داشته باشند.
رئیس دانشگاه تهران در خصوص ابلاغیه وزیر علوم مبنی بر ممانعت دانشگاه از آغاز طرحهای عمرانی جدیدی که با بودجههای دولتی شروع میشود نیز گفت: منابع برخی از طرحهای موجود دانشگاه تهران از بیرون از دانشگاه و از بودجههای غیر دولتی تامین میشود که منظور وزیر شامل این نوع طرحها نمیشود، ضمن اینکه ما بودجههای در نظر گرفته برای سایر طرحهای دانشگاه را وارد عرصههای عمرانی نخواهیم کرد.
وی با تاکید بر اینکه محدودیتهای ارزی نباید مانعی در راه گسترش تعاملات بینالمللی دانشگاهها باشد، گفت: متاسفانه محدودیتهای ارزی مشکلاتی را در عرصه فعالیتهای بینالمللی ایجاد خواهد کرد، اما ما از دولت میخواهیم که ماموریتهای پژوهشی و فرصتهای مطالعاتی دانشجویان مشمول کالاهای اساسی قرار بگیرد و به آنها ارز دولتی تعلق بگیرد، چرا که علم و دانش به اندازه چای و سایر کالاها برای کشور ارزشمند است و نباید محدودیتهای خاصی در این عرصه اتخاذ کرد.
رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه نامه ۱۳ دانشگاه برتر برای قرار دادن فعالیتهای بینالمللی دانشگاهها جزو کالاهای اساسی تدوین و به مسئولان ارائه خواهد شد، گفت: این موضوع اساسیترین کالایی است که دولت میتواند در شرایط فعلی از آن حمایت کند. اما به دلیل همین محدودیتها سعی می کنیم سفرهای مدیران دانشگاه به خارج از کشور را در مواقع غیر ضروری کاهش بدهیم.
وی همچنین با تاکید بر اینکه اغلب خدمات رفاهی، تغذیهای و فضای سبز و غیره… دانشگاه تهران برون سپاری شده است، گفت: تلاش ما این است که بتوانیم بسیاری از خدمات دانشگاه را واگذار و توسط بخش خصوصی انجام بدهیم تا کمکی به کاهش هزینهها داشته باشیم.
رئیس دانشگاه تهران در پایان خاطرنشان کرد: بزرگترین همراهی دانشگاهها با شرایط فعلی کشور و همچنین حمایت از تولید داخل این است که دانش تولید شده در دانشگاهها وارد عرصه تولید شوند و البته این همراهی نیز باید از سوی دستگاههای اجرایی، اقتصاد ملی و متقاضیان محصولات پیشرفته و با کیفیت برای عرضه در بازار بینالمللی باشد و این امر نیز محقق نمیشود مگر اینکه از دانشگاهها کمک گرفته شود.
کاهش سفرهای خارجی دانشگاه علم و صنعت
دکتر جبارعلی ذاکری رئیس دانشگاه علم و صنعت نیز در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، به تشریح اقدامات دانشگاه علم و صنعت در راستای عمل به نامه وزیر علوم در خصوص کاهش هزینههای دانشگاه و حمایت از تولید داخل پرداخت و افزود: در حوزه فعالیتهای عمرانی بر اساس برنامه ریزی های انجام شده ساختمان شماره دو دانشکده عمران دانشگاه علم و صنعت در مرحله نهایی ساخت قرار دارد و این پروژه طی یک ماه آینده افتتاح خواهد شد.
وی در ادامه تصریح کرد: یکی دیگر از طرحهای عمرانی این دانشگاه که به زودی به بهرهبرداری خواهد رسید ساختمان کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علمی و صنعت است که امیدواریم این پروژه طی ۶ ماه آینده به بهرهبرداری برسد.
رئیس دانشگاه علم و صنعت با تاکید بر این که هیچ طرح عمرانی جدیدی برای سال جدید در دانشگاه تعریف نشده است، خاطرنشان کرد: یکی از برنامههای ما در حوزه طرحهای عمرانی ساخت یک مجتمع خوابگاهی بود که متاسفانه این مجتمع به دلیل محدودیتهای بودجه و مشکل تامین اعتبار اجرایی نخواهد شد. بنابراین ما برای سال جاری در دانشگاه علم و صنعت، برنامه عمرانی جدیدی نخواهیم داشت.
دکتر ذاکری در خصوص وضعیت سفرهای خارجی دانشگاه علم و صنعت با توجه به وضعیت فعلی و محدودیتهای ارزی نیز گفت: بحث سفرهای اعضای هیات علمی دو صورت سفرهای کوتاه مدت نظیر شرکت در کنفرانسها، همایشها و یا بلند مدت نظیر اعزام فرصتهای ارتباطی و ارتباطات با دانشگاههای خارجی در راستای توسعه و گسترش تعاملات بینالمللی صورت می گیرد که اغلب این سفرها بار مالی سنگینی برای دولت ندارند و در قالب تفاهم نامههای متقابل با دانشگاههای مقصد انجام میشود. قطعا چنین سفرهایی نه تنها نباید کاهش یابد بلکه باید مشوق توسعه این نوع سفرها شویم. چرا که این نوع سفرها برای توسعه ارتباطات بینالمللی و تقویت ارتباطات علمی بسیار مهم است.
وی تاکید کرد: در راستای کاهش هزینهها تلاش داریم بخشی از سفرهای علمی دانشگاه علم و صنعت که به منظور ایجاد تفاهمهای جدید و یا پیگیری تفاهم نامههای قبلی صورت میگیرد، در داخل کشور انجام شود و ما به عنوان میزبان از حضور دانشگاههای دیگر میزبانی کنیم.
رئیس دانشگاه علم و صنعت در خصوص تاثیر محدودیتهای ارزی و تبادلات علمی دانشگاهها نیز گفت: طبیعتا افزایش نرخ ارز بخشی از تعاملات علمی دانشگاهها را تحت تاثیر منفی قرار خواهد داد به طوری که ما در تامین ریالی و ارز با مشکل مواجه خواهیم شد. ضمن این که دانشجویان دوره دکتری و پسادکتری نیز برای استفاده از فرصتهای مطالعات خود با محدودیت مواجه شدند، چرا که ارز مورد نیاز آنها با نرخ مصوب دولت محاسبه نمیشود و باید هزینههای آنها با ارز آزاد تامین شود.
دکتر ذاکری در خصوص میزان عزم دولت برای رفع محدودیتهای ارزی نیز گفت: در این زمینه ما نشستی را با معاون اول رئیس جمهور برگزار کردیم و در آن نشست مباحث و مشکلات پیش رو مطرح شد و دولت خود همکاری در این زمینه را داده است ضمن این که روسای ۱۳ دانشگاه برتر کشور نامهای را به دولت برای رفع محدودیتهای ارزی ارسال کردند.
رئیس دانشگاه علم و صنعت با بیان این که برخی از فعالیتهای این دانشگاه در عرصهی خدماتی ور فاهی و دانشجویی برون سپاری شده است گفت: ما به دنبال این هستیم به جای مدیریت بخشی از فعالیتهای این دانشگاه و متحمل شدن هزینههای سنگین برای جذب نیروی انسانی بخشی از این خدمات از جمله مجتمعهای رفاهی، سلف آزاد و غیره در حوزههای دانشجویی و اساتید برون سپاری میشود و امیدوار هستیم نتایج آن را بعد از عملیاتی شدن گزارش به اطلاع عموم برسانیم.
دکتر ذاکری همچنین در خصوص نقش دانشگاهها در تحقق اقتصاد مقاومتی و تولید داخلی نیز گفت: دانشگاه علم و صنعت به عنوان یک دانشگاه صنعتی میتواند در حل مشکلات صنایع مختلف نقش ایفا کند البته در طول چند سال گذشته اقدامات موثری صورت گرفته و همکاران هیات علمی ما در صنایع مختلف حضور دارند و فعالیتهای مختلفی نیز در عرصههای صنعت، نظیر شناسایی مشکلات، صنایع و ارائه راهکار برای بهبود بهره برداری و ارتقای کیفیت محصول و بهبود فرایند محصول در کنار ایجاد نوآوریها در صنایع انجام داده است.
به گفته وی، امسال با توجه به اینکه شعار سال که حمایت از کالای ایرانی است، دانشکدههای دانشگاه نظیر دانشکده پیشرفت در کنار سایر دانشکده فنی نظیر مکانیک، برق و عمران و راه آهن مهندسی مواد، شیمی و غیره در حوزههای پژوهشی خود تعاملاتی بهتر با صنعت را در برنامه خود قرار دادند به طوری که ماهیانه جلسهای با مدیران ارشد صنایع برگزار میکنیم تا علاوه بر تقویت تعاملات، مشکلات را شناسایی و راهکارهای موثر ارائه دهیم.
رئیس دانشگاه علم و صنعت در پایان با اشاره به حضور بیش از ۱۰۰ دانشگاه خارجی در این دانشگاه گفت: در نظر داریم با رفع برخی از محدودیتها آمار ورود دانشجویان خارج از کشور به این دانشگاه افزایش یابد.
برنامه دانشگاه شهید بهشتی برای حمایت از تولید داخل
دکتر حسن صدوق در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، به تشریح مهمترین برنامههای دانشگاه شهید بهشتی در حمایت از بازار تولید داخلی اشاره کرد و گفت: دانشجویان تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) سرمایه اصلی دانشگاهها به شمار میروند و باید تلاش کرد تا رسالههای دانشجویان این مقاطع تحصیلی به سمت حل مسائل و معضلات کشور هدایت شوند و چالشهای جامعه را در طرحنامه ارائه خود به اساتید راهنما ارائه دهند و این بهترین راه توجه دانشگاهها به همین مشکلات کشور است.
وی در ادامه تصریح کرد: زمانی که رسالههای دانشجویان تحصیلات تکمیلی با توجه به موضوعات و نیازهای جامعه تعریف شود، مطمئنا دانشگاهها به سمت هر یک مشکلات قدم گذاشتهاند و به جای اینکه مسائل انتزاعی برای پایاننامههای دانشجویان پیشنهاد دهیم و فقط به این فکر باشیم که یک مقاله خارجی از داخل این پایاننامهها خارج شود، به این میاندیشیم که اگر مقالهای هم از داخل رسالههای استخراج میشود، آن مقاله مشکلی از مشکلات جامعه را رفع کند.
رئیس دانشگاه شهید بهشتی به راهکارهای حوزه پژوهشی دانشگاهها در حل چالشهای کشور اشاره کرد و گفت: در این حوزه نیز میتوان تلاش کرد اساتیدی که مقالات آنها چالشی از مشکلات کشور را حل کند، ارتقا یابند و مورد تشویق قرار گیرند یعنی باید سیاستها و تمهیداتی به کار بگیریم که اساتید به جای تلاش برای چاپ مقالات در مجلات خارجی به منظور دریافت ارتقاء به فکر حل معضلات جامعه از طریق پژوهش باشند، تا بتوان نتایج آن پژوهش ها را کاربردی کرد.
دکتر صدوق همچنین بر ضرورت حمایت دستگاههای خارج از دانشگاه در حل مشکلات جامعه از طریق مراکز علمی تاکید کرد و گفت: دستگاههای توسعهای باید پروژههای پژوهشی خود را به دانشگاهها و مراکز علمی بسپارند، متاسفانه این رویکرد در جامعه کشور ما بسیار کمرنگ است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: یکی از دغدغهها و تاکیدات وزارت علوم به مراکز علمی و پژوهشی کشور توجه به موضوع حمایت از بازار تولید داخلی است و وزیر علوم نیز این موضوع را طی نامهای به دانشگاهها ابلاغ نمودند. معتقدم دانشگاهها نیز باید در این زمینه پیشگام باشند و سیاستها برنامههای مدون و جدی در این زمینه تدوین کنند.
رئیس دانشگاه شهید بهشتی از حمایت و تشویق این دانشگاه از رسالهها و پایاننامههای دانشجویی که بتوانند مشکلات جامعه را حل کنند، خبر داد و گفت: دانشجویان دورههای تحصیلات تکمیلی که موضوعات پایاننامه آنها مسائل روز جامعه باشد و بتوانند مشکلات کشور را حل کنند مورد حمایت و تشویق دانشگاه قرار میگیرند.
دکتر صدوق خاطرنشان کرد: همچنین اساتیدی که رسالههای آنها با موضوع روز جامعه منطبق باشد و یک چالش ملی را رفع نمایند در هیات ممیزه دانشگاه بررسی و ارتقاء خواهند یافت، بنابراین بررسی و تحقیق روی پروژههای ملی کشور از سوی اساتید بر ارتقای آنها تاثیرگذار خواهد بود.
نقش مهم دانشگاهها در گسترش دیپلماسی علمی/اهمیت توسعه فعالیتهای بینالمللی
دکتر علی خاکیصدیق در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به اهمیت حمایت از تولید داخلی اظهار کرد: بحث حمایت از تولید داخلی، در سالهای اخیر در وزات علوم پیگیری شده و دانشگاهها در این راستا، باید با توجه توان داخلیشان کیفیت کار خود را بالا ببرند.
وی درباره نامه اخیر وزیر علوم به روسای دانشگاهها مبنی بر حمایت از تولید داخلی، اظهار کرد: این نامه تاکید بر سیاستهایی است که تا به حال وجود داشته و استنباط من این نیست که موضوع جدیدی غیر از شروع نکردن طرحهای عمرانی جدید در آن مطرح شده باشد.
دکتر خاکیصدیق با اشاره به تاکید وزیر علوم بر عدم آغاز پروژههای عمرانی جدید در دانشگاهها، اظهارکرد: دانشگاه صنعتی خواجه نصیر در این زمینه یک دانشگاه ویژه است، زیرا در طول حدود ۱۵ سال گذشته هیچ پروژه عمرانی مصوبی در سطح دانشگاه انجام نداده، چراکه بنا بوده که این دانشگاه تجمیع شود و آخرین تلاش دانشگاه برای تجمیع، تملک پروژه سوهانک بود که اگر محقق میشد دیگر بحث طرح عمرانی دانشگاه مطرح نبود.
وی افزود: بنابراین چون بحث تجمیع دانشگاه در سوهانک به نتیجه نرسید و با توجه به فرسودگی ساختمانها و رشد دانشگاه، به نظر میرسد در این مورد وضعیت دانشگاه ما با دانشگاههای دیگر مقداری تفاوت داشته باشد.
رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی تاکید کرد: البته اگر هم بخواهیم طرحی را شروع کنیم، این طرح نباید بر پایه منابع دولت باشد، یعنی باید از امکانات خود دانشگاه استفاده شود.
وی درباره علت نیاز دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی به پروژههای عمرانی جدید، توضیح داد: با توجه به رشد تعداد اعضای هیئت علمی، دانشجوها و دانشکدهها در طول ۱۵ سال گذشته، اکنون از نظر فضا با کمبود شدید مواجهیم.
دکتر خاکیصدیق یادآور شد: در حال حاضر اعضای هیئت علمی دانشکدههایی مثل برق و کامپیوتر، مهندسی مواد، از نظر مکان استقرار در مضیقهاند و باید برای آنها تدبیری اندیشید.
رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی با بیان اینکه در ۱۵ سال گذشته چهار دانشکده به این دانشگاه اضافه شده، اظهار کرد: وقتی دانشکدهها مستقل و بزرگتر میشوند و نیرو جذب میکنند، به جای بیشتری نیاز خواهند داشت.
وی درباره توصیه اخیر وزیر علوم مبنی بر استفاده از ظرفیتهای اساتید بازنشسته، گفت: در حال حاضر نیز با همکاران بازنشسته که علاقهمند به همکاری با دانشگاه هستند، بنا بر تشخیص دانشکدهها مبنی بر سودمند بودن همکاری با آنها، همکاری میکنیم.
رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی درباره اهمیت رشتههای علوم پایه، توضیح داد: جایگاه علوم پایه مشخص است و اگر ما علوم پایه ضعیفی داشته باشیم، در کشور، مسائل پژوهشی و حتی در سرویسدهی به دانشکدههای مهندسی دچار مشکل میشویم. اما نکته مهم این است که لزوما ریاضیاتی که ما ۱۰ یا بیست سال پیش در دانشگاهها تدریس میکردیم، ریاضیاتی نیست که در حال حاضر همه آن مورد نیاز ما باشد؛ یعنی بخشی از آن تغییر کرده و مفاهیم جدیدی مانند “بیگ دیتا” و یا مفاهیمی مثل “سیستمهای پیچیده” وارد آن شده است.
وی اضافه کرد: اینها مفاهیمی هستند که به ریاضیات جدید نیاز دارند و برای آنها حوزههای جدیدی از ریاضیات باز میشود، برای شیمی و فیزیک نیز میتوان چنین مثالهایی زد.
خاکی صدیق در پایان یادآور شد: هدف ما در دانشگاه خواجه نصیر این است که به سمت حوزههای بین رشتهای در علوم پایه حرکت کنیم نه اینکه از علوم پایه به مهندسی بیاییم، بلکه باید در خود حوزههای علوم پایه به سمت رشتههای بین رشتهای و چندگرایشی که میدانیم در آینده کاربرد خواهند داشت، حرکت کنیم.
به گزارش کسب و کار نیوز، به نظر میرسد با وجود تحریمهای بین المللی و فشارهای اقتصادی از سوی کشورهای غربی، ضرورت توجه به اقتصادی پویا و فعال اهمیت بیشتری پیدا کرده است. همان طور که مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از محققان و پژوهشگران، متخصصان و نوآوران در عرصه علم و فناوری یکی از راه های عبور از مقطع حساس و سرنوشت ساز کنونی را جدی گرفتن اقتصاد مقاومتی خواندند و فرمودند: «اقتصاد مقاومتی یک شعار نیست بلکه یک واقعیتی است که می بایست محقق شود.» لزوم توجه به این امر در همه حوزه ها احساس میشود. با توجه به این تاکیدات و با تحریم هایی که همواره از سوی برخی کشورهای غربی علیه کشورمان صورت می گیرد، دانشگاهها میتوانند با افزایش آگاهی های عمومی وآموزش های مناسب در حمایت از تولیدات داخلی نقش مهمی داشته باشند و با ارائه راهکارهای علمی و مناسب به رونق اشتغال، کسب وکار، افزایش سرمایه گذاری و تشویق مردم به استفاده از کالاهای داخلی کمک کنند که البته حمایت و تاثیرگذاری دانشگاهها از تولید ملی نیز در صورتی محقق خواهد شد که تمایل و اشتیاقی از سوی دستگاههای اجرایی برای استفاده از راهکارهای علمی این مراکز وجود داشته باشد و روابط بین دانشگاهها با سایر مراکز پژوهشی اصلی کشور، نهادهای تصمیم گیری و اجرایی مانند مجلس شورای اسلامی، نهاد ریاست جمهوری و مراکز برنامهریزی و سیاستگذاری متقابل باشد و این نکته که دانشگاهها می توانند در رفع چالشهای مهم جامعه تاثیرگذار باشند امری است که باید در بین مسئولان اجرایی نهادینه شود و راهکارهای ارائه شده از سوی این مراکز بر روی کاغذ باقی نماند.
انتهای پیام