گروه ساخت ایران
چند ماهی میشود که تولیدکنندگان در بخشهای مختلف از عرضه کافی کالا به بازار خودداری میکنند و همین امر باعث افزایش چندین برابری قیمت کالا در بخشهای مختلف شده که یک مورد مهم آن افزایش چندین برابری قیمت لوازم خانگی است. افزایش قیمت این محصولات جدا از اینکه به مدیریت غلط بازار بر میگردد، به عقیده کارشناسان، ریشه در ترس تولیدکنندگان از وضعیت تحریمی تولید در آینده دارد که در آن هم مواد اولیه نایاب میشود و هم فرایند تولید دشوار. به همین دلیل تولیدکنندگان در ترفندی تازه به افزایش قیمتها برای جبران ضرر و زیان ناشی از کاهش میزان تولید روی آوردهاند و سعی دارند تا زمان رسیدن دور دوم تحریمها این قیمتها در نرخهای بالایی تثبیت شود.
به گفته اعضای اتاق بازرگانی، در شرایط پیش رو احتمال کاهش واردات وجود دارد و به همین دلیل سخت شدن دسترسی تولیدکنندگان به مواد اولیه امری بدیهی خواهد بود. در این شرایط افزایش قیمت کالاها نیز طبیعی است.
در طول چند ماه اخیر بازار لوازم خانگی با رشد قابل توجه قیمت و کاهش عرضه شرکتها روبهرو شده که این موضوع مشکلات زیادی را برای مصرفکنندگان به وجود آورده است. البته گرانی لوازم خانگی حدود ۳ ماهی است که از سوی شرکتها اجرایی شده، اما مسئولان مدام از بررسی این موضوع سخن گفته و وعدههای متعددی را برای مدیریت بازار اعلام میکنند، اما متاسفانه در روزهای نخست شهریورماه بازار شاهد فاز جدید افزایش قیمت لوازم خانگی ازسوی کارخانههاست و در این میان هیچ دستگاهی برخوردی با شرکتهای متخلف نمیکند. اوضاع این روزهای بازار لوازم خانگی از زبان کسبه بسیار نگرانکننده است و آنها مدام از نبود کالا در بازار گلهمند هستند.
یخچال ۵ میلیونی به ۱۱ میلیون رسید
فروشندگان لوازم خانگی میگویند: پیش از این شرکتها محصولات را بهصورت شرایطی به ما میفروختند، اما چند ماهی است که بهازای پول نقد کالا را یکماهه آن هم با نامهنگاریهای مختلف تحویل میدهند. جالب اینجاست رشد قیمتها در انواع کالاهای لوازم خانگی بهصورتی ادامه دارد که یک یخچال سایدبایساید ۵ میلیونی به ۱۱ میلیون رسیده که این موضوع اصلا برای مردم منطقی نیست.
محمدی، یکی از فروشندگان لوازم خانگی در همین ارتباط میگوید: دو کارخانه لوازم خانگی قیمت محصولات خود را ۲۰ تا ۲۷ درصد افزایش دادهاند، این در حالیست که این شرکتها دو ماه گذشته نیز قیمت کالاهای خود را بیش از ۵۰ درصد گران کرده بودند.
وی با بیان اینکه وزارت صنعت اعلام کرده باید موجودی انبار را در سامانه جامع انبارها درج کنیم تا مشمول کالاهای قاچاق نشود، افزود: دو روز است که درگیر این سایت هستیم و هنوز نتوانستهایم موجودی انبار خود را در آن به ثبت برسانیم.
شگرد کارخانهها در فروش لوازم خانگی با چندین برابر قیمت به فروشندگان
این فروشنده با ابراز اینکه «چند ماهی است که شرکتها کالا به ما نمیفروشند» گفت: این درحالیست که انبار کارخانههای لوازم خانگی پر از کالاست، اما آنها ترجیح میدهند محصولات را با قیمت بالاتری بهفروش برسانند، به عنوان نمونه بنده از اول اردیبهشت ماه پول کالاهای خود را پرداخت کردهام، اما هنوز نتوانستهام جنسهای خود را تحویل بگیرم.
فروشنده دیگری با اعلام اینکه شرکتها مدعی هستند کالاها را با قیمت مناسب در اختیار کسبه قرار میدهند، گفت: اما در زمان تحویل جنس از ما میخواهند مابهالتفاوت قیمت کالا را به حسابهای ثالث واریز کنیم.
ریشه یابی احتکار کالاها
حسن مرادی، کارشناس اقتصادی
احتکار کالا و عرضه نکردن آن ازسوی تولیدکنندگان ریشه در شرایط بی ثبات بازار دارد که باعث شده آنها به ترفندهای مختلف به دنبال جبران ضرر و زیان ناشی از وضعیت پیشآمده باشند. از یک طرف تامین مواد اولیه برای آنها تحت شرایط دشواری است و از سوی دیگر تحریمها نیز آنها را نسبت به آینده تولید ناامید میکند. به همین دلیل یکی از روشهای جبران زیان، بالا بردن قیمت کالا و تثبیت آن در نرخهای زیاد است که معمولا در شرایط تحریمی از سوی تولیدکنندگان اجتنابناپذیر خواهد بود. با توجه به تقاضایی که در بازار برای لوازم خانگی وجود دارد، عرضهکنندگان نگران محدودیت تقاضا نیستند، بلکه عمدتا به چرخه دشوار تولید آن در ماههای بعدی میاندیشند. در برخی از موارد نیز واسطهگران و عرضهکنندگان با تولیدکنندگان برای افزایش قیمتها همکاری میکنند. تبانی تولیدکنندگان این محصولات برای افزایش قیمت نیز یکی از شگردهاست که تقریبا در زمان افزایش نرخ تورم به کار گرفته میشود. در صورتی که دور دوم تحریمها آغاز شوده و تولیدکنندگان به وضعیت با ثباتی به لحاظ هزینههای تولید محصول برسند، قیمت کالا در بازار نیز به ثبات خواهد رسید. بنابراین افزایش قیمتها در بازار کالا نشاندهنده تلاش تولیدکنندگان برای جبران هزینههای تولید است.