شایلی قرایی
جرقه استفاده از ارزهای مجازی در سال ۹۲ و ازسوی مرکز ملی فضای مجازی روشن شد، ولی تا به امروز به دلایل مختلف از آن به طور رسمی استفاده نشده است. پولهای دیجیتال در حال حاضر به سرعت در فضای مجازی فراگیر شدهاند، اما در ایران قانونی در این رابطه نداریم که قانونی بودن یا نبودن استفاده از آن را مشخص کند، اما واقعیت این است که چه قانونی در این زمینه وجود داشته باشد و چه نداشته باشد، مردم از آن استفاده خواهند کرد. همانطور که برخی صرافیها نیز به این مورد ورود کردهاند. ارزها یا پولهای رمزپایه مانند بیتکوین تنها پس از ۸ سال از چنان رشدی برخوردار شدند که بانکهای مرکزی را نیز به واکنش مجبور کردند.
این پولهای رمزگذاریشده همچنین در ماههای اخیر با رشد تصاعدی چشمگیری همراه شده، به نوعی که اکنون نیز در بازار ایران متقاضیانی پیدا کرده و به روشهای مختلف خرید و فروش میشوند. ورود برخی از صرافیها نیز امکان خرید و فروش ارزهای دیجیتالی را برای متقاضیان فراهم کرده است و مشتریان میتوانند در ازای پرداخت وجهی، سکههای مجازی دریافت کنند و صرافیها نیز توانستهاند از این راه مشتریان قابل توجهی را جذب کنند، در حالی که بانک مرکزی به طور رسمی ارز دیجیتالی را غیرقانونی اعلام کرده است. سعید مجتهدی که ریاست کانون صرافان را بر عهده دارد، میگوید: «در دستورالعمل صرافیها معاملههای غیرفیزیکی که خرید و فروشهای مجازی را شامل میشود، غیرقانونی دانسته شده و از آن منظر صرافان نمیتوانند ارزهای الکترونیکی را معامله کنند. باید برای پدیدههای نوظهور قانونی تدوین شود تا امکان معامله آن به وجود بیاید، زیرا در صورت نبود قانون، امکان سوءاستفاده و کلاهبرداری وجود خواهد داشت.»بیتکوین برای سالها از توجه کاربران فناوری برخوردار بوده است.
امروزه تاجران و سرمایهگذاران اقتصادی نیز بیتکوین را جدی میگیرند و این علاقهمندی به ارزهای دیجیتالی به دلیل رشد ۳۳۰ درصدی قیمت آن در سال ۲۰۱۷ میلادی در نظر مردم است و آنها فکر میکنند راهی ساده و سریع برای پولدار شدن یافتهاند.
پیشنویس سند ارزهای رمزنگار ازسوی مرکز ملی فضای مجازی آماده شد
سعید مهدیون، معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی
به دلایلی که بارها اعلام شده، ممنوعیت استفاده و بهکارگیری از ارزهای مجازی در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت. مهمترین دلیل این حرکت سوءاستفاده از رمز ارزها یا همان ارزهای مجازی ازسوی برخی افراد برای پولشویی، جابهجایی منابع مالی مجرمان و اخلالگران و… بود. البته در اواسط سال گذشته هنگامی که گمانهزنیها برای تشدید تحریمها را داشتیم، تعیینتکلیف و جریان سیاستگذاری برای استفاده از ارزهای مجازی در دستور کار قرار گرفت.
تاکیدات دولت در رابطه با این موضوع بسیار بوده و به همین دلیل با تاکید رئیسجمهوری، پیشنویس سند ارزهای رمزنگار ازسوی مرکز ملی فضای مجازی آماده شده است و ضوابط استفاده و معامله رمز ارزها تا پایان شهریور ماه از سوی بانک مرکزی منتشر خواهد شد. در حال حاضر سرمایههای کشور به سمت مجازی شدن پیش میرود، از همین رو از نهادها و دستگاههای مختلف خواسته شده اگر تاکنون در این زمینه تحقیقی کرده یا کاری انجام دادهاند، اعلام کنند. در بررسیها و تحقیقات مشخص شده که معاملاتی با پول مجازی در کشور شکل گرفته و فروشگاههایی هستند که یکسری محصول با این پول میفروشند.
بعید است ارزهای مجازی اثرگذاری در اقتصاد داشته باشند
مرتضی ایمانیراد، اقتصاددان
درست است که بیتکوین در بسیاری از کشورهای جهان رواج یافته است، اما چون قانونی برای آن وجود ندارد و تحت کنترل نیست عمومیت پیدا نکرده است. در ایران قانون مشخصی در برابر ارزهای مجازی نداریم و بعید است حتی با رواج استفاده از آن هم بتوان بر اثر مثبت آن بر اقتصاد امیدوار بود. ارزهای مجازی و دیجیتال جای کار بسیاری دارند. در برخی کشورها که سالهاست استفاده از این ارزها رواج یافته، شاهد هستیم که اثرگذاری اندک آن در اقتصاد دیده میشود، اما در ایران قانونی حداقل تا به امروز برای این مورد تصویب نشده و بعید است اثرگذاری در اقتصاد داشته باشد.
اما مزایایی هم که استفاده از این ارزها دارد، کم نیست. جدای از اثرگذاری آن بر اقتصاد که بعید به نظر میرسد میتوان بر یکى از ویژگىهاى منحصربهفرد بیتکوین اشاره کرد که کاملا غیرمتمرکز است و ازسوی هیچ سازمان و دولتى کنترل نمىشود و از آن گذشته مشکلات تبدیل یک ارز به ارز دیگر را حذف خواهد کرد. همچنین از این پول میتوان در سراسر دنیا استفاده کرد و از مشکلاتی که تبدیل پول ایجاد میکند خبری نخواهد بود. این پول به دلیل مجازی بودن هرچقدر هم باشد احتیاجی به حمل کردن ندارد و در عرض چند ثانیه میتوان پرداخت را انجام داد.