سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
ثمانه نادری
سپرده‌گذاری ارزی در بانک‌ها از این پس با نرخ سود ۴ درصدی انجام می‌شود، در حالی که پیش از این رقم سود پرداختی به سپرده‌گذاران در برخی از بانک‌ها تا سقف ۵ هزار تومان هم می‌رسید. در برابر جریان سپرده‌گذاری ارزی البته واکنش‌ها و عکس‌العمل‌های متفاوتی از سوی بانک‌ها نشان داده می‌شود. با این حال این موضوع که از این به بعد بانک‌ها در واقعیت چه تلاشی برای جذب سپرده‌گذاری ارزی می‌کنند، سوال است. با توجه به سابقه بد شبکه بانکی در جذب سپرده‌های ارزی به نظر می‌رسد برخی از بانک‌ها نرخ‌های سود سپرده ارزی را برای جذب بیشتر این نوع سپرده‌ها بالا ببرند که البته تحقق و عدم تحقق این امر بستگی به نظارت‌های مسئولان و بانک مرکزی دارد. از آنجایی که میزان سود پرداختی به سپرده‌های ارزی در قیاس با ریالی چندان زیاد نیست، اما نوسانات نرخ ارز امید به افزایش سپرده‌گذاری ارزی را در شرایط کنونی بالا برده است. با این حال کارشناسان شرط سودآوری سپرده‌های ارزی را در پرداخت سودهای بالا و همچنین تثبیت نرخ ارز می‌دانند. معمولا سپرده‌گذاران ارزی جدا از سود دریافتی بابت سپرده‌های خود، از سود افزایش نرخ ارز نیز بهره‌مند می‌شوند که البته این سود با توجه به تداوم نوسانات و کاهش یا افزایش نرخ ارز، رقم‌های متفاوتی را تجربه می‌کند. اگر نرخ ارز در قیمت ۱۰ هزار تومان تثبیت شود، امید بیشتری به سودآوری سپرده‌های ارزی و کشش سپرده‌گذاران به این سود وجود خواهد داشت.براساس محاسبات فعلی، دارندگان سپرده‌های ارزی با مبلغ ۱۰ هزار دلار طبق سود تعیین‌شده به صورت ماهیانه رقم یک میلیون و ۳۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان دریافت می‌کنند که در مقایسه با سود بانک‌ها برای سپرده‌های ریالی که بعضا به بالای ۲۰ درصد هم می‌رسد، کمتر است. بر همین اساس اینکه این نوع سپرده‌گذاری برای دارندگان ارز تا چه اندازه جذاب است، یک سوال است و اینکه خود بانک‌ها تا چه اندازه برای ترغیب سپرده‌گذاران برای سپرده‌گذاری ارزی تلاش می‌کنند، سوال دیگری است. به گفته کارشناسان، با توجه به افت ارزش پول ملی و تضمینی که بانک مرکزی به این سپرده‌ها داده است، امکان افزایش میزان سپرده‌های ارزی وجود دارد.
جذابیت معاملات ارزی
اصغر مشبکی، کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه موفقیت یا عدم موفقیت سپرده‌گذاری ارزی به تثبیت نرخ ارز بستگی دارد، به «کسب‌وکار» می‌گوید: تا زمانی که نرخ ارز به ثبات نرسد، هیچ عقل سلیمی حاضر به سپرده‌گذاری ارزی نیست. دارنده ارز می‌تواند ارز را با نرخ‌های بالاتری نسبت به سود ۴ درصدی در بازار به فروش برساند و جذابیت معاملات ارزی برای وی بیشتر از سود تعیین‌شده فعلی است. بنابراین افزایش جریان سپرده‌گذاری ارزی بیش از هر چیز نیاز به ثبات نرخ ارز دارد. وی با بیان اینکه سود سپرده‌های ارزی حداقل باید ۸ درصد باشد تا دارندگان نقدینگی ارزی را به سمت بانک‌ها بکشاند، می‌افزاید: شرایط کنونی بازار کشور و سود دلالی‌ها در بازار ارز ایجاب می‌کند نرخ‌های سود بالاتری برای سپرده‌گذاران ارزی در نظر گرفته شود و از این نظر مسئولان نباید کشور ما را با کشور آمریکا و کشورهای توسعه‌یافته که شرایط باثباتی در اقتصاد آنها حاکم است و چرخه دلالی به این صورت سودآور نیست، مقایسه کنند. با این وضعیت دارندگان ارز از سود ۴ درصدی استقبال نمی‌کنند و نقدینگی ارزی کماکان به سمت بازار موازی مثل مسکن و سایر بازارها منحرف می‌شود.
هرچقدر میزان این نقدینگی در دست مردم بیشتر باشد اقتصاد کشور را با چالش بیشتری مواجه می‌کند. بنابراین هزینه عدم کنترل این نقدینگی از پرداخت سودهای بالا به سپرده‌گذاران ارزی بیشتر است.
سیگنال منفی بازار به سپرده‌گذاری ارزی
مشبکی با اشاره به بازی بانک‌ها با نرخ سود سپرده‌گذاری ارزی، ادامه می‌دهد: پایبندی بانک‌ها به مصوبات مربوط به سپرده‌گذاری ارزی بستگی به قدرت این قوانین و ضمانت اجرایی آنها دارد. همچنین اینکه چقدر قوانین موجود ضامن منافع سپرده‌گذاران در کوتاه‌مدت و بلندمدت باشد، در این امر موثر است. در غیر این صورت بانک‌ها با نرخ سود سپرده‌های ارزی بازی خواهند کرد. بنابراین موفقیت سپرده‌گذاری ارزی به طور کلی بستگی به ۳ عامل مهم دارد؛ یک قوانین بانک مرکزی، دو حجم نقدینگی ارزی که در اختیار مردم است و میزان سودآوری آن در بازار و میزان نرخ سودی که برای آن از جانب بانک‌ها در نظر گرفته می‌شود. در حال حاضر هر ۳ عامل سیگنال منفی به سپرده‌گذاری ارزی می‌دهد.
