سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، همچنین سرمایه‌گذاری و آماده‌سازی بستر مناسب فعالیت برای تولیدکنندگان می‌تواند به تحقق این امر کمک کند. اگر مسئولان امر به گونه‌ای برنامه‌ریزی کنند که اقتصاد صنایع دستی تقویت شود دیگر هیچ خطری هنرهای دستی ما را تهدید نمی‌کند و شاهد حفظ و حیات آنها خواهیم بود.
سید مرتضی عبدحسینی، استادکار بعدنگاری و منبت‌کاری در این رابطه اظهار کرد: تاکنون حمایت‌ها از این حوزه بیشتر در حد حرف و شعار بوده و لازم است به سمت عمل نیز پیش برود. وی با بیان اینکه تغییر سبک زندگی و مشکلات اقتصادی موجب شده مردم استقبال کمی از صنایع دستی داشته باشند و هنرهای دستی جایگاه لازم را در جامعه نداشته باشد، افزود: از سوی دیگر حمایت نشدن هنرمندان موجب شده شاهد افول برخی از هنرهای دستی باشیم.
این هنرمند فعال در زمینه تولید صنایع دستی گفت: انتظار می‌رود در منزل هر خانواده ایرانی حداقل چندین صنایع دستی اصیل ایرانی وجود داشته باشد، اما در حال حاضر خرید صنایع دستی بیشتر به گردشگران منحصر شده و مردم بومی هر منطقه از هنرهای دستی محل زندگی‌شان کمتر خبردار هستند.
عبدحسینی درباره مشکلات تولیدکنندگان صنایع دستی نیز گفت: مجلس مصوب کرده است مالیاتی به تولیدکنندگان صنایع دستی تعلق نگیرد، اما عملا چنین چیزی را مشاهده نمی‌کنیم. این هنرمند با سابقه ۳۰ سال فعالیت با بیان اینکه انجمنی برای فروش و صادرات صنایع دستی وجود دارد، اما سازمان‌یافته نیست و همه هنرمندان و تولیدکنندگان را تحت پوشش قرار نمی‌دهد، افزود: این موضوع نیز موجب شده در بحث فروش و بازاریابی صنایع دستی با مشکل روبه‌رو باشیم.
هشدار کاهش گردشگران خارجی
احمد براتی، کارشناس بازار صنایع دستی
صنایع دستی از آنجایی که برای کشور می‌تواند ارزآوری داشته باشد صنعت مهمی به شمار می‌رود و باید ساختار و بستر مناسبی برای فعالیت تولیدکنندگان آن فراهم باشد. در کشور ما این صنعت نیز مانند دیگر صنایع قربانی سوءمدیریت‌ها و قوانین نادرستی شده است که اصولا توجهی به آن نمی‌شود. اگر قوانین درست و صحیحی برای این صنعت وجود داشت امروز شاهد مهاجرت هزاران تولیدکننده صنایع دستی و هنرمندان این حوزه نبودیم. قاچاق در این صنعت بیداد می‌کند؛ چراکه سودهایی را نصیب دلالان می‌کند که با هیچ حوزه‌ای برابری نمی‌کند. تولیدکنندگان از مشکلات بسیاری گلایه دارند. مواد اولیه را گران به دست این هنرمندان می‌رسانند. نوسانات ارزی موجب شده مواد اولیه‌ای مانند مس چند برابر گران‌تر و پس از ۴ بار دست به دست شدن به دست تولیدکننده برسد. رنگ هم که تولید داخل است گران شده و هزینه‌ای که برای تولیدکننده دارد چندین برابر می‌شود. تعداد گردشگرانی هم که به ایران سفر می‌کنند آنقدر کاهش داشته است که هزینه‌ای را برای تولیدکننده جبران نمی‌کنند. با قوانین و مشکلاتی که در کشور برای گردشگران خارجی وجود دارد و همچنین وضعیت اقتصادی نامناسبی که حاکم شده هر روز شاهد کاهش تعداد گردشگران خارجی هستیم که این خود تهدید بزرگی برای صنعت صنایع دستی به شمار می‌رود. ایجاد زیرساخت‌های گردشگری که موجب جذب هرچه بیشتر گردشگر و افزایش مسافران می‌شود نیز در رونق بازار صنایع دستی و حفظ این دسته از هنرها مفید و موثر واقع می‌شود که این مهم باید بیشتر مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
مواد اولیه با طی ۳ یا ۴ مرحله واسطه‌گری به دست تولیدکننده می‌رسد
عباس شیردل، رئیس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان
عرضه صنایع دستی خارجی از جمله ظروف مسی ترکیه‌ای و پارچه‌های رومیزی هندی، همچنین صنایع دستی چین و پاکستان موجب رکورد بازار صنایع دستی به‌ویژه در اصفهان شده است. این موضوع در کنار قاچاق توانسته بازار صنایع دستی در اصفهان را تحت‌تاثیر قرار دهد و موجب مهاجرت حدود ۷ هزار هنرمند صنایع دستی به خارج شود. همچنین مشکل تهیه مواد اولیه در این صنعت نیز مشکلات بسیاری را برای هنرمندان به وجود آورده است. در حال حاضر حدود ۹۷ درصد کارگاه‌های صنایع‌دستی کشور به عنوان صنایع کوچک مشغول به کارند که تامین مواد اولیه به یکی از مشکلات اصلی آن تبدیل شده است. برخی مواد اولیه مانند ورق‌های مسی با هزینه زیاد و با طی ۳ یا ۴ مرحله واسطه‌گری به دست هنرمندان می‌رسد که هزینه و مالیات ارزش‌افزوده زیادی به آن تعلق می‌گیرد.
به علت گران شدن مواد اولیه، حتی مس که تولید ملی است بهترین هنرمندان صنایع دستی به کشورهایی چون چین، ترکیه و… مهاجرت کردند. وضعیت اقتصاد کشور نامناسب است و قیمت مواد اولیه تقریبا دو برابر شده است. رنگ و حتی مس که تولید داخلی است با افزایش قیمت روبه‌رو شده است. علاوه بر هنرمندانی که مهاجرت کردند تعدادی از هنرمندان نام‌آشنای صنف صنایع دستی هم کارگاه خود را تعطیل کردند. مشکلات بر سر راه این صنعت درآمدزا بسیار است. گردشگران خارجی که به ایران سفر می‌کنند امروزه دیگر تعدادشان کم است و این اندک گردشگران نمی‌توانند با خریدهایی که دارند هزینه‌های تمام‌شده صنایع دستی را تامین کنند و این موضوع در کنار تمام موارد ذکرشده موجب دلسردی و کنار کشیدن باسابقه‌های بازار و همچنین ورشکستگی کارگاه‌های صنایع دستی کشور به عنوان صنایع کوچک شده است. قاچاق هم به تولیدکنندگان صنایع دستی ضرر و زیان بسیاری وارد آورده است. هرچند مصوباتی در رابطه با قاچاق این کالاها وجود دارد، اما موثر نبوده است. براساس مصوبات مربوط به صنایع دستی، خرید و فروش اجناس قاچاق ممنوع است. به همین دلیل در میدان نقش جهان نیز این حرکت ممنوع اعلام شده است. بیشترین قاچاق صنایع دستی در حوزه پارچه‌ها، ظروف مسی و زیورآلات و مصنوعات نقره است. صنایع دستی که به صورت قاچاق وارد ایران می‌شود اغلب از کشورهایی نظیر چین، ترکیه و تایلند است.
راهکارهایی وجود دارد تا بتوانیم این وضعیت را کنترل کنیم. اصلاح قوانین وارداتی و صادراتی و بسته‌های حمایتی می‌تواند مشکلات بازار صنایع دستی را مدیریت کند. مالیات و عوارض بسیاری برای واردات وضع شده است، در صورتی که در بسیاری از کشورها این مشکل وجود ندارد. اگر هنرمندی بخواهد ۱۰۰ کیلو نقره تولید کند، باید به همان مقدار نقره خام وارد کند، اما تعرفه واردات نقره مانند طلا نیست و حدود ۱۱ درصد مالیات و ارزش‌افزوده به آن اضافه می‌شود.
