سیستم توزیع ناکارآمد

سرمقاله

در رابطه با شرکت‌های کوچک و متوسط فارغ از مسائلی که درباره تاسیس، راه‌اندازی آنها و و طرح‌های اشتباه وجود دارد، افزایش بی‌رویه تعداد این صنایع در کشور اهمیت پیدا می‌کند واقعیت این است که ظرفیت‌های صنعتی کشور از سال ۸۱ تا امسال دو برابر شده، در حالی که نیاز و مصرف جامعه به دلیل افت و کاهش درآمد مردم، افزایشی نداشته است. از طرفی بنگاه‌های کوچک آخرین نقطه امید خود یعنی بازارهای همسایه را نیز به دلیل نبود شرکت‌هایی که می‌توانند حلقه وصل محصولات داخلی به بازارهای صادراتی باشند، از دست داده‌اند. در همه دنیا سهم بنگاه‌های کوچک از صادرات چیزی حدود ۵۰ درصد است در حالی که این سهم در کشور ما تنها ۵ درصد است. این نشان می‌دهد صنایع کوچک در این کشورها به همت دولت به راحتی به بازارهای جهانی وصل شده‌اند، در حالی که در داخل کشور کمترین تلاشی برای وصل شرکت‌ها به بازارهای صادراتی انجام نشده است. این مساله جدا از موارد دیگر حامل این نکته مهم است که ما نتوانستیم در توسعه خوشه‌های صنعتی موفق عمل کنیم و حتی در برنامه‌ریزی‌هایی که در جهت توسعه صنایع کوچک بنا نهاده شده، موفق باشیم. به دلیل نبود شرکت‌های مدیریت صادرات در داخل که به نمایندگی از شرکت‌ها ی داخلی محصولات آنها را در خارج ارائه کنند، هر یک از شرکت‌ها ناگزیر از بازاریابی به طور جداگانه هستند که خارج از توان مالی و پرسنلی و حتی دانش بازاریابی آنهاست. در صورتی که راه‌اندازی این شرکت‌های مدیریت صادراتی صنایع را در تطبیق عملکرد خود با برنامه‌های در نظر گرفته‌شده یاری می‌داد و از طرفی نیز ما بهتر می‌توانستیم به بازارهای هدف صادراتی وصل شویم. اما جای خوش‌بینی وجود دارد که فعلا مقدمات راه‌اندازی نخستین شرکت نسبتا بزرگ مدیریت صادرات در عراق با هماهنگی وزارتخانه‌ها و نهادهای مسئول فراهم شده تا به صورت پایلوت اقدامات لازم برای صادرات به عمل آید. امید است از این طریق بتوان کانال‌های صادراتی محصولات شرکت‌های کوچک و متوسط به سایر کشورها را نیز توسعه داد. به طور کلی باید گفت مهم‌ترین نقطه ضعف کسب‌وکارهای کوچک ضعف بازاریابی و ضعف‌های تجاری است. در داخل کشور نیز موانعی وجود دارد که باعث شده این شرکت‌ها در فروش محصول خود موفق نباشند. از یک سو به دلیل سیستم توزیع ناکارآمد، بازار داخلی تلاشی برای فروش برندهای داخلی نمی‌کند در حالی که ویترین‌ها پر از برندهای خارجی و تمرکز روی فروش آن است. از سویی تبلیغات گران در داخل و همچنین ضعف دانش بازاریابی این شرکت‌ها مانع فروش شده است. متاسفانه صنایع کوچک در این سال‌ها کمترین تلاشی برای برند‌سازی نکرده‌اند و این موضوع نیز در کاهش صادرات محصولات آنها اثرگذار بوده است.