به گزارش کسب و کار نیوز، کشاورزی بیش از هر عامل دیگری به وجود منابع آبی و اقلیم مناسب وابسته است و در صورت آسیب دیدن هر یک از موارد فوق، ادامه کار کشاورزان با سختی های بسیاری مواجه و در نهایت به از بین رفتن محصول آنان ختم می شود.
در دهه های اخیر کاهش منابع آبی و تغییر شرایط اقلیمی در استان قم مانند بسیاری از مناطق کشور تاثیرهای منفی بسیاری در بخش کشاورزی گذاشته که برای گذر از این وضعیت ناخوشایند، دیدگاه های کارشناسی گوناگونی ارایه شده است.
یکی از موثرترین این راه حل ها که نتایج موفقیت آمیز آن در بسیاری از مناطق دنیا تجربه شده، استفاده از کشت های گلخانه ای است که در آن محصول مورد نظر با آبیاری محدود و شرایط اقلیمی قابل کنترل، رشد می کند.
در همین زمینه مسئولان استان قم از سال ها قبل برای استفاده از روش های کشت گلخانه ای و توسعه آن تلاش کردند و امروز نیز آن را به عنوان راهبردی مهم و موثر در حفظ حیات کشاورزی استان، دنبال می کنند.
** قم به قطب کشت گلخانه تبدیل می شود
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قم، گفت: با توجه به شرایط اقلیمی و تنش های محیطی، توسعه کشت گلخانه ای در دستور کار قرار دارد و این استان در آینده نزدیک به یکی از مهمترین قطب های مهم کشت گلخانه ای کشور تبدیل می شود.
محمدرضا طلایی بیان کرد: قم، موقعیت ممتازی برای توسعه کشت گلخانه ای دارد و به علت برخورداری از نیروی انسانی کارشناس و محیط پاک می تواند محصول سالم و استانداردی را در گلخانه های خود تولید کند.
وی افزود: قرار گرفتن قم در منطقه مرکزی ایران و دسترسی آن به بازارهای عمده مصرف محصولات کشاورزی کشور، نکته دیگری است که توجیه اقتصادی توسعه کشت گلخانه ای در آن را بالا می برد.
طلایی ادامه داد: در یک فرآیند مشخص متقاضیان احداث گلخانه در استان برای دریافت تسهیلات مورد نظر خود به بانک های عامل معرفی می شوند که با ادامه این روند و همکاری دستگاه های مختلف می توان امیدوار بود که به زودی شاهد تبدیل شدن قم به قطب تولیدات سالم و بهداشتی گلخانه ای باشیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قم همچنین با اشاره به اهمیت ویژه مدیریت منابع آبی در بخش کشاورزی گفت: سال گذشته چهار هزار و ۷۰۰ هکتار از زمین های کشاورزی قم به سامانه های نوین آبیاری با وسایل پیشرفته مجهز شد و استان توانست رتبه سوم کشور در تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی را در بخش مدیریت منابع آبی به دست آورد.
** شهرک گلخانه ای صیفی در قنوات قم ایجاد می شود
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قم همچنین گفت: موضوع ایجاد شهرک گلخانه ای سبزی و صیفی برای کشاورزان شهر قنوات در دستور کار قرار گرفته است و کارهای اجرایی آن به زودی آغاز می شود.
طلایی افزود: کشاورزان این منطقه هر سال برای کشت صیفی به استان های همجوار می روند که این کار مشکل های بسیاری را برای آنان ایجاد می کند، برای حل این مساله نشستی با حضور استاندار و نمایندگان مردم قم در مجلس شورای اسلامی برگزار و مقرر شد که شهرک گلخانه ای سبزی و صیفی در حاشیه شهر قنوات ایجاد و زمینه فعالیت کشاورزان منطقه در آن فراهم شود.
شهر قنوات از توابع استان قم دارای ۱۲ هزار و ۵۰۰ نفر جمعیت بومی، دو هزار تن غیر بومی و سه هزار تبعه بیگانه است و در مجموع بیش از ۱۷ هزار نفر در این شهر ۳۰۰ هکتاری سکونت دارند.
قنوات در مناطق خشک و کویری قم قرار گرفته است و در گذشته از طریق حفر قنات آب مورد نیاز مردم منطقه تامین می شد و به دلیل همین پیشینه تاریخی به نام شهر قنوات شناخته می شود.
از نظر اقتصادی، درآمد بیشتر مردم این شهر از کشاورزی و دامداری تامین می شود، اما در سال های اخیر به دلیل نبود آب کافی در منطقه، باغ های آن از بین رفته است و تنها بخش محدودی از زمین های کشاورزی به غله کاری اختصاص می یابد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قم بیان کرد: با توجه به این که سازمان جهاد کشاورزی قم برای انجام کارهای زیرساختی ایجاد این شهرک مشخص شده است، زمین مناسب برای احداث آن شناسایی و برای تامین آب مورد نیاز شهرک نیز مقرر شد سازمان برنامه و بودجه آب را از منابع آبی موجود استان خریداری کند.
وی ادامه داد: با احداث و آغاز فعالیت این شهرک، کمک بزرگی به کشاورزان شهر قنوات خواهد شد و آنان می توانند در استان قم به فعالیت اقتصادی بپردازند.
رئیس شورای اسلامی شهر قنوات نیز در گفت و گو با ایرنا پیرامون اهمیت احداث گلخانه برای کشاورزان منطقه، افزود: در شرایط کنونی با توجه به کمبود منابع آبی استان، مسئولان جهاد کشاورزی قم پیشنهاد ایجاد گلخانه را به کشاورزان شهر قنوات داده اند تا با این کار معیشت خود را تامین کنند.
محمد نوش افزود: در همین مورد قرار است شهرک گلخانه ای ۲۰۰ واحدی سبزی و صیفی به گستره ۱۰۰ هکتار در منطقه ایجاد و زمین آن به قطعه های پنج هزار متری میان کشاورزان برای ایجاد گلخانه تقسیم شود.
وی ادامه داد: تسهیلات خوبی برای مشارکت کشاورزان شهر قنوات در این طرح درنظر گرفته شده است و امیدواریم از سال آینده روند اجرایی آن آغاز شود.
** سطح کشت گلخانه های قم تا ۵۰ هکتار توسعه می یابد
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار قم گفت: تغییر الگوی کشت و استفاده از کشت گلخانه ای بهترین راهکارهای است که با استفاده از آن می توان بر محدودیت های موجود در بخش کشاورزی غلبه کرد و سطح درآمدزایی این حوزه اقتصادی را افزایش داد.
مهرداد غضنفری با اشاره به وجود ۲۷ هکتار گلخانه در این استان گفت: مساحت گلخانه های قم تا ۵۰ هکتار افزایش می یابد.
وی بیان کرد: تحقق این امر با توجه به وضعیت منابع آبی موجود در استان و ضرورت کاهش مصرف آب دور از دست نیست و با چندین برابر شدن تولیدهای کشاورزی ظرفیت های اقتصادی خوبی را خواهیم داشت.
این مقام مسئول کشت گلخانه ای را یکی از کارهای موثر برای استفاده درست از منابع و افزایش تولید دانست و افزود: خوشبختانه بر اساس اعلام مدیران واحدهای گلخانه ای استان، استفاده از روش گلخانه ای نسبت به کشت به روش باز صرفه جویی ۲۰ برابری منابع آب و پنج برابری تولید را موجب شده است.
غضنفری همچنین استفاده بهینه از منابع را در راستای اقتصاد مقاومتی برشمرد و گفت: از بسته های حمایتی موجود در استان به خوبی به استفاده می شود، از این رو از مردم ساکن در مناطق روستایی درخواست می کنیم، روش گلخانه ای را در اولویت فعالیت های کشاورزی خود قرار دهند، چون برای این منظور تسهیلات بانکی کم بهره در دسترس است.
وی یادآور شد: محصول هایی که از طریق کشت یاد شده تولید می شود به لحاظ ارگانیک، تضمین کننده سلامت است.
معاون اقتصادی استاندار قم با اشاره به رویکرد واحدهای گلخانه ای استان در زمینه تکمیل زنجیره تولید و موافق بودن استانداری با این موضوع، افزود: بدون تکمیل زنجیره تولید ارزش افزوده نیز ایجاد نخواهد شد و به همین علت به تولید کنندگان توصیه می شود در ارایه طرح ها به این نکته توجه کنند.
غضنفری اضافه کرد: به دنبال ایجاد زنجیره تولید در بخش کشاورزی هستیم تا متعاقب کشت گلخانه ای، صنایع تبدیلی، فرآوری و بسته بندی را نیز داشته باشیم و با رویکرد صادرات محوری، مساله ارزش افزوده و تولید اقتصادی را پیگیری کنیم.
وی بیان داشت: اگر ظرفیت کشت گلخانه های استان به ۱۰۰هکتار برسد، به طور حتم، قم می تواند در تامین نیازهای غذایی چند استان کشور مشارکت کند.
** توسعه کشت گلخانه ای کشاورزی قم را متحول می کند
مدیر شرکت شهرک های کشاورزی استان قم هم در این مورد، گفت: دنبال کردن سیاست گسترش کشت های گلخانه ای در شرایط آب و هوایی کنونی، وضعیت کشاورزی استان را متحول و پویا می کند.
حسین حاجی رحیمی، افزود: استان قم در وضعیت تنش های سخت محیطی و کم آبی قرار دارد و در این شرایط یکی از بهترین راهکارهای افزایش میزان بهره وری در بخش کشاورزی، استفاده از کشت های گلخانه ای است که در فضای بسته و قابل کنترل انجام می شود.
وی با اشاره به اینکه انقلابی در توسعه کشت های گلخانه ای در حال وقوع است، گفت: در قم شرایط مطلوبی برای گسترش گلخانه ها و ایجاد شهرک های گلخانه ای، فراهم شده است و بهره برداران بخش کشاورزی می توانند با انتخاب این روش برای ادامه فعالیت خود از حمایت های دولتی و تسهیلات بانکی درنظر گرفته شده، استفاده کنند.
او بیان کرد: مزایای استفاده از کشت های گلخانه ای و متراکم در فضای بسته به اندازه ای است که حتی کشورهای دارای منابع آبی فراوان نیز از آن استفاده می کنند تا شرایط کشت گونه های گیاهی مورد نظر خود را زیر کنترل و نظارت داشته باشند.
حاجی رحیمی با بیان اینکه باید از کشاورزی سنتی خداحافظی کنیم، گفت: در شرایط کم آبی، توجیهی ندارد که در قم، آب را از ژرفای زمین به سختی به سطح بیاوریم و با آن به کشاورزی سنتی بپردازیم، بلکه باید قدر منابع آبی خود را بدانیم و با استفاده از روش های نوین کشاورزی مانند کشت های گلخانه ای، میزان بهره وری از آب را به بیشترین حد ممکن برسانیم.
وی با اشاره به اینکه احداث گلخانه نیازمند بررسی های اولیه است و نمی توان آن را در هر مکانی ساخت، افزود: برای ایجاد گلخانه در هر منطقه ای ابتدا نیاز است که موقعیت جغرافیایی آن از نظر وضعیت هواشناسی و دسترسی به منابع آبی مورد ارزیابی کارشناسی قرار گیرد و سپس برای بهره برداری اقدام شود.
** تقاضای ایجاد ۶۵ هکتار گلخانه در قم
مدیر جهاد کشاورزی شهر قم نیز در این مورد گفت: بخش خصوصی تقاضای ایجاد ۶۵ هکتار گلخانه با استفاده از تسهیلات اشتغال روستایی را اعلام کرده است.
هادی مومنی نسب افزود: تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری برای نخستین بار با شرایط بسیار ویژه و با سود ۶ درصد و دوره بازگشت هشت ساله از سوی دولت برای ایجاد اشتغال در روستاها تخصیص داده شد.
وی بیان کرد: اولویت تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری، استفاده بهینه از منابع آب و خاک و ایجاد اشتغال می باشد که تسهیلات مذکور نیز در استان قم به طور عمده در قالب این اهداف اختصاص پیدا کرد.
مومنی نسب تصریح کرد: ۶۵ هکتار گلخانه برای اخذ تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری معرفی گردیده که در راستای ایجاد اشتغال و استفاده بهینه از منابع آب و خاک می باشد و با احداث این واحدها افزایش چشمگیری در توسعه کشت گلخانه ای خواهیم داشت که منجر به بالا رفتن اشتغال و تولید محصولات گلخانه ای در استان قم می شود.
در بخش کشاورزی کل زمین های قابل کشت قم برابر ۱۰۵ هزار و ۷۳۰ هکتار است که این رقم ۴۶ صدم درصد کل اراضی قابل کشت کشور می باشد؛ مجموع کشت سبز استان شامل ۲۰ هزار هکتار باغ و ۴۲ هزار هکتار زراعت شامل ۱۷ هزار و ۵۳۱ هکتار کشت جو، پنج هزار و ۶۷۵ هکتار کشت گندم آبی، دو هزار و ۳۴۶ هکتار کشت کلزا و بقیه سطح زیر کشت به محصولات یونجه، ذرت، پنبه و صیفی اختصاص یافته است.
میزان متوسط تولید بخش کشاورزی استان قم در سال برابر ۷۴۵ هزار تن شامل ۴۲۵ هزار تن محصولات زراعی و باغی، یک هزار و ۲۰۸ تن آبزیان و ۳۲۰ هزار تن محصولات دامی است.
بیشتر بهره برداران بخش کشاورزی قم را روستاییان استان تشکیل می دهند که طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، قم دارای ۱۲۷ روستا با جمعیت بالای ۲۰ خانوار است؛ جمعیت ساکن مناطق روستایی این استان بیش از ۵۵ هزار و ۸۶۵ تن است که در قالب ۱۷ هزار و ۳۸۵ خانوار زندگی می کنند.
شبد**۷۴۰۵/ ۶۱۳۳/**۱۳۷۹